Уладзімір Уладзіміравіч Адамаў
Уладзімір Уладзіміравіч Адамаў (12 чэрвеня 1875, Пецярбург — 1937?[2], Мінск) — беларускі[2] савецкі батанік-фларыст, геабатанік, дэндролаг, адзін з першых даследвальнікаў расліннасці Беларусі[2].
| Уладзімір Уладзіміравіч Адамаў | |
|---|---|
_%E2%80%94_%D0%B1%D0%BE%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%BA-%D1%84%D0%BB%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%81%D1%82,_%D0%B3%D0%B5%D0%BE%D0%B1%D0%BE%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%BA,_%D0%B4%D0%B5%D0%BD%D0%B4%D1%80%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3.jpg) | |
| Дата нараджэння | 31 мая (12 чэрвеня) 1875 |
| Месца нараджэння | |
| Дата смерці | 1939 ці 1932[1] |
| Месца смерці | |
| Грамадзянства | |
| Род дзейнасці | батанік |
| Навуковая сфера | батаніка |
| Месца працы | |
| Альма-матар |
|
| Вядомы як | даследчык флоры Усходняй Еўропы |
.svg){kind=small}
| Сістэматык жывой прыроды | ||
|---|---|---|
|
Аўтар найменняў шэрага батанічных таксонаў. У батанічнай (бінарнай) наменклатуры гэтыя назвы дапаўняюцца скарачэннем «Adamov».
Персанальная старонка на сайце IPNI
|
||
Біяграфія правіць
Пасля заканчэння ў 1899 годзе Імператарскага Санкт-Пецярбургскага ўніверсітэта[2] працаваў у Мінскай і Віцебскай губернях. У 1920—1935 гадах кіраваў батаніка-лізіметрычным аддзяленнем Мінскай балотнай даследчай станцыі[2], секцыяй натуралізацыі Беларускага аддзялення Усесаюзнага інстытута прыкладной батанікі[2]. Адамаў — адзін з арганізатараў Вялікалётчанскага батанічнага сада ў маёнтку Вялікія Лётцы каля Віцебска)[2], сфармаваў большую частку яго калекцыі[3][4]. Быў кіраўніком геабатанічных экспедыцый Упраўлення меліярацыі Наркамзема Беларусі[2].
Апошнія гады цяжка хворы Адамаў быў вымушаны жыць у пасёлку Нікіта ў Крыму, сумяшчаючы лячэнне з працай у Нікіцкім батанічным садзе.
Уклад у навуку правіць
У першай (1900) фларыстычнай працы Адамаў звярнуўся да аднаго з відаў роду Sagittaria — Sagittaria alpina Willd. (цяпер вядомы як Sagittaria natans Pall.), у ёй ён звёў дадзеныя аб распаўсюджванні гэтага віду ў Сібіры і Еўрапейскай Расіі.
У 1924 годзе Адамаў даў найпадрабязнае апісанне на трох мовах (па-руску, па-латыні і на эсперанта) «новага віду» рода шальнік (Alisma) Alisma submersum, пад гэтай назвай ім былі аб'яднаны ў адзін від Alisma arcuatum Michalet і Alisma graminifolium Ehrh. ex Ledeb.. Апісанне дадзена на падставе дваццацігадовых назіранняў аўтара над гэтай раслінай, знойдзенай у наваколлях Віцебска ў возеры Лётцы.
У 1930 і 1932 гадах Адамаў апублікаваў працы пра беларускія бярозы (Betula).
Геабатанічныя працы Адамава прысвечаны характарыстыцы расліннасці Беларускага Палесся (1927), Камароўскага балота (1925) (ён вывучаў змену пустазельных траў, раслінныя асацыяцыі і г.д.) і іншых тэрыторый Беларусі. Многія з іх засталіся неапублікаванымі.
Бібліятэка правіць
Бібліятэка У. У. Адамава знаходзілася ў яго маёнтку ў Вялікіх Лётцах. Асабліва шырока ў ёй была прадстаўлена літаратура па батаніцы, лекавым раслінам, пчалярстве, сельскай гаспадарцы, садоўніцтве.
Лёс бібліятэкі У. У. Адамава дакладна не вядомы[5]. Па некаторых звестках[5], вялікая частка яе была перададзена грамадскай арганізацыі, а астатняя літаратура перавезена ў Мінск, дзе з сярэдзіны 1920-х гг. жыў і працаваў У. У. Адамаў.
Асноўныя сачыненні правіць
- Малоизвестный азиатский вид стрелолистника (Sagittaria alpina Willd.), найденный в средней части Европейской России // Бот. записки Scripta botanica. — 1900. — Т. XVIII. — С. 18—50.
- Alisma submersum // Зап. Белорус. гос. ин-та сельск. хоз-ва. — 1924. — Т. III. — С. 450—456.
- Краткий обзор растительности некоторых районов Белорусского Полесья // Зап. Белорус. гос. ин-та сельск. и лесн. хоз-ва. — 1925. — В. 9.
- Растительные ассоциации Комаровского болота в лизиметрах вегетационного павильона Минской болотной станции // Зап. Белорус. гос. ин-та сельск. и лесн. хоз-ва. — 1925. — В. 4. — С. 41—61.
- Смена сорных трав на низинном торфянике Комаровского болота // Тр. Минск. болотн. станции. — 1925. — В. 11. — С. 25—36.
- Обзор растительности Белорусского Полесья. Левая сторона бассейна Припяти. — Мн.: 1928.
Памяць правіць
На сядзібным доме вучонага[6], які захаваўся ў Вялікіх Лётцах, устаноўлена мемарыяльная дошка[7].
Зноскі
- ↑ International Plant Names Index — 1999.
- ↑ а б в г д е ё ж Адамов Владимир Владимирович // Биографический справочник. — Мн.: «Белорусская советская энциклопедия» имени Петруся Бровки, 1982. — Т. 5. — С. 11. — 737 с.
- ↑ Природа Белоруссии : Популярная энциклопедия / Редкол.: И. П. Шамякин (гл. ред.) и др. — 2-е изд. — Мн.: БелСЭ им. П. Бровки, 1989. — С. 514. — ISBN 5-85700-001-7.
- ↑ Калекцыі батанічнага саду страчаны ў гады Вялікай Айчыннай вайны
- ↑ а б Свитязь: Альманах библиофилов Белоруссии / Сост. Л. А. Козырко; Редколл.: С. В. Букчин и др. — Мн.: Беларусь, 1989. — 255 с. — 14 600 экз. — ISBN 5-338-00124-1
- ↑ Усадьба Адамовых
- ↑ Шыльда
Літаратура правіць
- Русские ботаники. Биографо-библиографический словарь / Сост. С. Ю. Липшиц; отв. ред. акад. В. Н. Сукачёв; Моск. об-во испытателей природы и Ботанич. ин-т им. акад. В. Л. Комарова АН СССР. — М.: Изд-во Моск. об-ва испытателей природы, 1947. — Т. I. А — Б. — С. 14. Архівавана 8 верасня 2013.
- Ада́маў Уладзімір Уладзіміравіч // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 1. Ааліты — Гасцінец / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — С. 34. — 575 с., іл. — 10 000 экз.
- Ада́маў Уладзімір Уладзіміравіч // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 1: А — Аршын / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1996. — Т. 1. — С. 91. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0036-6 (т. 1).
Спасылкі правіць
- Листы да У. Л. Камарова ў архіве РАН (Праверана 9 студзеня 2012)
- Адамов, Владимир Владимирович (руск.)