Касцёл Найсвяцейшай Тройцы (Глыбокае)

Глыбокае

Касцёл Прасвятой Тройцыкаталіцкі храм у горадзе Глыбокае, Беларусь. Знаходзіцца ў гістарычным цэнтры горада, на штучнай насыпной пляцоўцы.

Касцёл
Святой Троіцы
Глыбоцкі Троіцкі касцёл (2009)
Глыбоцкі Троіцкі касцёл (2009)
55°08′27″ пн. ш. 27°41′38″ у. д.HGЯO
Краіна  Беларусь
Горад Глыбокае
Канфесія Каталіцтва
Епархія Віцебская дыяцэзія
Архітэктурны стыль барока
Архітэктар Ю. Заро
Будаўніцтва 17641908 гады
Статус Дзейнічае
Map
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы
Касцёл з вышыні птушынага палёту

Гісторыя правіць

Троіцкі касцёл у Глыбокім быў закладзены насупраць касцёла кармелітаў ў 1764 г. Пабудаваны з цэглы на месцы прыходскага храма 1628 г., фундаванага ваяводам мсціслаўскім і дзісненскім старостам І. Л. Корсакам. Асвячоны ў 1783 г. біскупам П. Тачылоўскім. Калі ў 1878 г. суседні касцёл кармелітаў быў пераасвячоны ў праваслаўную царкву Раства Багародзіцы, узнікла патрэба пашырыць парафіяльны касцёл св. Тройцы. У 190208 г. перабудаваны архітэктарам Ю. Заро.

Асаблівасці архітэктуры правіць

Помнік архітэктуры позняга барока. Першапачаткова меў выгляд 1-нефавага 2-вежавага храма з выцягнутай паўкруглай апсідай. У выніку перабудовы да яго далучаны трансепт, бакавыя нефы і сакрысціі, што надало будынку аб'ёмна-прасторавую кампазіцыю 3-нефавай крыжовай базілікі. Галоўны фасад насычаны архітэктурнай пластыкай: вязкамі вытанчаных пілястраў, хвалістымі крапаванымі карнізамі, фігурнымі арачнымі праёмамі, высокім франтонам з валютамі па баках і скульптурай «Укрыжаванне» ў арачным праёме. Фасад быў фланкіраваны 2 невысокімі вежамі, якія пры перабудове былі павялічаны на 2 ярусы і набылі, як і цэнтральны фігурны франтон, выцягнутыя вертыкальныя прапорцыі. Фігурным франтонам увенчана і алтарная сцяна храма. Сцены раскрапаваны пілястрамі і карнізнымі паясамі, прарэзаны вялікімі арачнымі аконнымі праёмамі.

Інтэр’ер правіць

 
Інтэр'ер касцёла

У інтэр'еры цэнтральны неф перакрыты цыліндрычнымі скляпеннямі на распалубках, бакавыя — крыжовымі. Сцены крапаваны пілястрамі і карнізным поясам. Над нішамі бакавых нефаў невялікія арнаментальныя ўстаўкі ў вохрыста-аліўкавай гаме. Тры драўляныя разныя алтары выкананы ў стылі барока. Цэнтральны ў 1-м ярусе вырашаны карынфскай каланадай з дынамічна раскрапаваным антаблементам, скульптурнымі паліхромнымі постацямі святых апосталаў Пятра і Паўла і іерархаў касцёла па баках. Другі ярус уяўляе сабой прамавугольны шчыт з абразом пачатку 18 ст. «Маці Божая Адзігітрыя»; завершаны барэльефнай кампазіцыяй «Глорыя з анёламі». Фератрон «Маці Божая Замілаванне» і «Юзаф з дзіцем» (пачатак 18 ст.), абраз «Святая Сям'я» (1730-я гг.). Над нартэксам хоры з арганам у стылі неаготыкі.

У касцёле знаходзіўся абраз Іасафата Кунцэвіча (120 х 80 см, палатно, алей), які ўяўляў сабой паясную выяву Святога, змешчаную ў авале. Ніжэй знаходзіліся мітра і скрыжаваныя епіскапскі посах і пальмавая галінка. У верхняй частцы абраза, на воблаках, былі прадстаўлены выявы чатырох пуцці[1].

Літаратура правіць

  • Збор помнікаў гісторыі і культуры Беларусі. Віцебская вобласць / рэдкал.: С. В. Марцэлеў [і інш.]. — Мн., 1985. — 478 с.
  • Кулагін А. М. З архітэктурнай спадчыны // Памяць: гісторыка-дакументальная хроніка Глыбоцкага раёна / рэд.: Б. І. Сачанка [і інш.]; маст. А. М. Хількевіч. — Мн., 1995. — С. 59—73.
  • Кулагін А. М. Каталіцкія храмы Беларусі / А. М. Кулагін; фатограф А. Л. Дыбоўскі. — Мн., 2008. — 487 с.
  • Кулагін А. М. Каталіцкія храмы на Беларусі: энцыклапедычны даведнік / А. М. Кулагін; маст. І. І. Бокі. — Мн., 2000. — 215 с.
  • Габрусь Т. В. Мураваныя харалы: Сакральная архітэктура беларускага барока / Т. В. Габрусь. Мн.: Ураджай, 2001. — 287 с.: іл. —С. 255—256. ISBN 985-04-0499-X

Спасылкі правіць

  1. Вобраз Іасафата Кунцэвіча ў сакральным мастацтве Беларусі . Нацыянальны мастацкі музей Рэспублікі Беларусь (25 красавіка 2010). Архівавана з першакрыніцы 6 снежня 2012. Праверана 04.07.2019.