Красная Гара (Краснагорскі раён)

Кра́сная Гара́ (руск.: Красная Гора, да 1922 года — Папо́ва Гара́) — пасёлак гарадскога тыпу ў Расіі, на рацэ Беседзі. Адміністрацыйны цэнтр Краснагорскага раёна Бранскай вобласці. Насельніцтва на 2016 год — 6306 чалавек. Знаходзіцца за 202 км на захад ад Бранска, за 15 км ад граніцы з Беларуссю, за 56 км на паўночны захад ад чыгуначнай станцыі Клінцы.

Пасёлак гарадскога тыпу Красная Гара руск.: Красная Гора Краіна Расія Суб’ект федэрацыі Бранская вобласць Муніцыпальны раён Краснагорскі Гарадское паселішча Краснагорскае Каардынаты 53°00′ пн. ш. 31°36′ у. д. Першая згадка 1387 Ранейшыя назвы да 1922 — Папова Гара ПГТ з 1968 Плошча 8,4 км² Насельніцтва 6 454 чал. (1 студзеня 2018) Нацыянальны склад рускія, беларусы і іншыя Канфесійны склад праваслаўныя і іншыя Часавы пояс UTC+4 Тэлефонны код +7 48346 Паштовы індэкс 243160 Аўтамабільны код 32 Код АКАТП 152345511 Красная Гара на карце Расіі ±

Гісторыя

Паміж Вялікім Княствам Літоўскім і Маскоўскай дзяржавай

Першы пісьмовы ўспамін пра Папову Гару як вартаўнічае паселішча ў Мсціслаўскі княстве Вялікага Княства Літоўскага датуецца 1387 годам. У 1483 годзе яна ўвайшла ў склад Віленскае ваяводства. У 1500 годзе старадубскі князь Сямён Мажайскі, які ў 1499 годзе разам з сваімі землямі перайшоў з літоўскага падданства ў маскоўскае, разам з маскоўскім войскам захапіў Папову Гару. 28 жніўня 1501 года ў Горадні вялікі князь Аляксандр перадаў сваёй жонцы Алене некалькі населеных пунктаў, у тым ліку і замак Папову Гару. Паводле вынікаў вайны горада засталося ў складзе Маскоўскай дзяржавы. У канцы 1530-х гадоў з Паповагорскай воласці сфарміраваўся Паповагорскі ўезд (павет).

У 1607 годзе ў Папову Гару з Прапойска прыбыў Ілжэдзмітрый I. Горад вярнуўся ў склад Вялікага Княства Літоўскага, што пацвердзіла Дэулінскае перамір’е 1618 года. 13 красавіка 1619 года каралевіч Уладзіслаў выдаў універсал, згодна з якім «гарадзішча Папова Гара з воласцю» перайшлі пад яго кіраванне. У 1620 годзе ў месце з’явілася залога, тут збудавалі касцёл. У 1625 годзе ўтварыўся Старадубскі павет Смаленскага ваяводства, у склад якога ўвайшла Папова Гара.

У 1648 годзе казакі Хмельніцкага захапілі Папову Гару. У 1649 годзе Вялікае Княства Літоўскае вярнула кантроль над горадам, але ў 1651 годзе казакі зноў захапілі яго.

Пад уладай Маскоўскай дзяржавы і Расійскай імперыі

Згодна з Андрусаўскім перамір’ем 1667 года Папова Гара апынулася ў складзе Маскоўскай дзяржавы. У XVII—XVIII стагоддзях яна ўваходзіла ў склад Старадубскага палка. У XIX ст. горад стаў цэнтрам воласці Суражскага павета Чарнігаўскай губерні.

Найноўшы час

25 сакавіка 1918 года згодна з Трэцяй Устаўной граматай беларуская частка Чарнігаўскай губерні абвяшчалася часткай Беларускай Народнай Рэспублікі. 1 студзеня 1919 года згодна з пастановай I з’езду КП(б) Беларусі яна ўвайшла ў склад Беларускай ССР, дзе меў з’явіцца Суражскі павет («падраён») Гомельскага раёна, 16 студзеня была перададзена РСФСР. 31 кастрычніка 1922 года Папова Гара была перайменавана ў Красную Гару. У 1968 годзе паселішча атрымала афіцыйны статус пасёлка гарадскога тыпу.

Насельніцтва

• XX стагоддзе: 1970 год — 4430 чал.; 1979 год — 5727 чал.; 1989 год — 6909 чал.
• XXI стагоддзе: 2002 год — 6599 чал.; 2009 год — 6241 чал.; 2010 год — 5906 чал.; 2012 год — 5754 чал.; 2013 год — 5610 чал.; 2014 год — 5816 чал.; 2015 год — 6131 чал.; 2016 год — 6306 чал.

Эканоміка

Працуе сыраробны завод.

Славутасці

• Гарадзішча
• Курганы радзімічаў

Страчаная спадчына

• Царква Святой Тройцы

Вядомыя асобы

• Рыгор Мікітавіч Мядзведскі — беларускі іканапісец 18 стагоддзя, майстар насценнай размалёўкі.

Літаратура

• Мяцельскі А. Папова Гара // Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / Рэдкал.: Т. У. Бялова (гал. рэд.) і інш.; маст. З. Э. Герасімовіч. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 2010. — Т. 3: Дадатак. А — Я. — С. 373. — 696 с. — ISBN 978-985-11-0487-7 (т. 3), ISBN 985-11-0315-2.

Спасылкі

• Паповагорская воласць у складзе Старадубскага павета Смаленскага ваяводства ВКЛ Архівавана 26 жніўня 2017., Беларуская Смаленшчына