Матэматычнае чаканне

Матэматы́чнае чака́нне, ці матэматы́чнае спадзява́нне (таксама сярэдняе значэнне) выпадковай велічыні — лікавая характарыстыка выпадковай велічыні X. Абазначаецца MX або EX. Характарызуе размяшчэнне значэнняў велічыні X і роўнае сярэдняму значэнню яе размеркавання. З закона вялікіх лікаў вынікае, што сярэдняе арыфметычнае значэнне велічыні X пры павелічэнні колькасці выпрабаванняў прыбліжаецца да MX.

Паняцце матэматычнага чакання ўзнікла ў 18 ст. ў сувязі з тэорыяй азартных гульняў: калі выйгрышы гульца прымаюць значэнні X₁, X₂, …, X_n з імавернасцямі p₁, p₂, …, p_n, дзе p₁ + p₂ + … + p_n = 1, то яго чаканы выйгрыш за гульню роўны MX = X₁p₁ + X₂p₂ + … + X_np_n (адсюль назва).

Літаратура

• Матэматычнае чаканне // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш.. — Мн.: БелЭн, 2000. — Т. 10: Малайзія — Мугаджары. — С. 212. — 544 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0169-9 (т. 10), ISBN 985-11-0035-8.
• Прохоров А.В. Математическое ожидание // Математическая энциклопедия / И. М. Виноградов (гл. ред.). — М.: Советская энциклопедия, 1982. — Т. 3. — 592 с. — 150 000 экз. Стл. 600—601.