Сабор Святога Міхаіла (Алба-Юлія)

Кафедральны сабор Святога Міхаіла (рум.: Catedrala Sfântul Mihail) у румынскім горадзе Алба-Юлія — сабор рымска-каталіцкай архіепархіі Алба-Юліі. Раманска-гатычная базіліка адносіцца да найбольш значных сярэдневяковых збудаванняў Трансільваніі. Сярод венграў храм таксама лічыцца нацыянальным помнікам і вядомы пад назваю «Сабор Святога Іштвана» (венг.: Székesegyház a Szent István király) у гонар яго заснавальніка Іштвана I.

Каталіцкая царква
Сабор Святога Міхаіла
Catedrala Sfântul Iosif
Сабор Святога Міхаіла
46°04′03″ пн. ш. 23°34′12″ у. д.
Краіна	Румынія
Горад	Алба-Юлія
Канфесія	Каталіцызм
Епархія	Архіепархія Алба-Юліі
Архітэктурны стыль	раманскі стыль
Дата заснавання	XI стагоддзе і XIII стагоддзе
Будаўніцтва	1247—1291 гады
Статус	Кафедральны сабор архіепархіі Алба-Юліі
Матэрыял	цэгла
Стан	Дзеючы храм
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Унутры сабора

Гісторыя

Архітэктурны комплекс сабора і рэзідэнцыі епіскапа ўзнік пасля заснавання епіскапства ў 1009 годзе. Сабор быў настолькі моцна пашкоджаны пры набегу татар у 1241 годзе, што яго прыйшлося будаваць занава. Новы сабор будаваўся ў два заходы 1246—1291 і 1320—1356. У 15 ст. Янаш Хуньядзі прызначыў сабор радавой пахавальняй і загадаў яго адрэстаўрыраваць. У 16 ст. былі дабаўлены фрэскі ўнутры сабора і рэнесансная капліца з паўночнага боку.

З прыходам у Венгрыю ў 16 ст. Рэфармацыі сабор Святога Міхаіла стаў кальвінісцкім і заставаўся такім пры асманах. Пры Габсбургах сабор і епіскапства ў 1700 годзе зноў сталі каталіцкімі.

Пасля ўключэння Трансільваніі ў склад Румынскага каралеўства ў 1921—1923 гадах побач быў пабудаваны румынскі праваслаўны кафедральны Троіцкі сабор.

Архітэктура і аздабленне

Свята-Міхайлаўскі сабор уяўляе сабой трохнефную базіліку з трансептам. У архітэктуры масіўнага заходняга боку пераважаюць раманскія формы. З відавочна двух запланаваных веж зроблена толькі паўднёвая. Сённяшні выгляд сабора — вынік некалькіх стагоддзяў работ. На франтоне партала стаяць чатыры статуі святых 18 ст. Аркі і скляпенні падоўжнага нефа раннегатычныя, хор у стылі высокай готыкі.

З убранства найперш вартыя ўвагі два раманскія рэльефы Архангела Міхаіла, гатычная П’ета, а таксама барочныя кафедра і сядзенні для хора.

Арган з 2209 трубамі быў зроблены ў 1877 годзе Іштванам Коланічам.

Пахаванні

У сабары знаходзяцца шматлікія высокамастацкія надмагільныя помнікі, сярод якіх пахаванні:

• Янаш Хуньядзі, венгерскі дзяржаўны дзеяч і военачальнік († 1456)
• Ладзіслаў Хуньядзі († 1457)
• Дзьёрдзь Марцінуццы, клірык і дзяржаўны дзеяч († 1551)
• Ферэнц Кендзі, венгерскі магнат († 1558)
• Ізабела Ягелонка, каралева Венгрыі († 1559)
• Янаш II Запальяі, кароль Венгрыі († 1571)

Спасылкі

• Гісторыя і апісанне Архівавана 6 кастрычніка 2015. (рум.)
• Гісторыя, апісанне і выявы (рум.)