Серафім Антонавіч Андраюк
Серафім Антонавіч Андраюк (10 сакавіка 1933, в. Градалі, Бельскі павет, Беластоцкае ваяводства, Польская Рэспубліка, цяпер у Падляскім ваяводстве, Польшча — 4 красавіка 2022) — беларускі літаратуразнавец, крытык. Кандыдат філалагічных навук (1966). Заслужаны работнік культуры Беларусі (1994).
| Серафім Антонавіч Андраюк | |
|---|---|
| Дата нараджэння | 10 сакавіка 1933 |
| Месца нараджэння | |
| Дата смерці | 4 красавіка 2022 (89 гадоў) |
| Месца смерці | |
| Месца пахавання | |
| Грамадзянства | |
| Род дзейнасці | навуковец, пісьменнік, літаратуразнавец, літаратурны крытык, выдавец, літаратар |
| Навуковая сфера | літаратуразнаўства[1], літаратурная крытыка[1] і выдавецкая справа[1] |
| Месца працы | |
| Навуковая ступень | кандыдат філалагічных навук (1966) |
| Альма-матар | |
| Партыя | |
| Член у | |
| Прэміі | |
| Узнагароды | |
Біяграфія
правіцьНарадзіўся 10 сакавіка 1933 года ў в. Градалі Бельскага павета Беластоцкага ваяводства ў сялянскай сям’і. З 1945 года разам з бацькамі жыў у в. Бербашы Карэліцкага раёна Гродзенскай вобласці.
У 1957 годзе скончыў аддзяленне беларускай мовы і літаратуры філалагічнага факультэта БДУ. Працаваў выкладчыкам у Крываносаўскай сярэдняй школе Старадарожскага раёна Мінскай вобласці. У 1965 годзе скончыў аспірантуру пры Інстытуце літаратуры імя Янкі Купалы АН БССР. У 1966—1981 гадах — навуковы супрацоўнік гэтага інстытута. У 1981—1993 гадах — галоўны рэдактар, у 1993—1996 гадах — дырэктар выдавецтва «Мастацкая літаратура».
Член Саюза пісьменнікаў СССР з 1972 года. Жыў у Мінску.
Памёр 4 красавіка 2022 года[2].
Творчасць
правіцьДэбютаваў у друку як крытык і літаратуразнавец у 1964 годзе. Друкаваў рэцэнзіі і артыкулы па пытаннях гісторыі беларускай савецкай літаратуры і сучаснага літаратуранага працэсу. Даследаваў творчы і жыццёвы шлях пісьменнікаў І. Пташнікава, Б. Сачанкі, І. Мележа і іншых беларускіх літаратараў. Выдаў манаграфіі «Жыццё. Літаратура. Героі» (1973), «Традыцыі і сучаснасць» (1981), зборнікі крытычных артыкулаў «Вывяраючы жыццём» (1976), «Жыць чалавекам» (1983), нарыс творчасці І. Пташнікава «Чалавек на зямлі» (1988). Прымаў удзел у працы над калектыўнымі манаграфіямі «Стыль пісьменніка» (1974), «История белорусской советской литературы» (1977), «Сучасная літаратура: каардынаты ідэйна-мастацкага пошуку» (2008), шматтомнай «Гісторыі беларускай літаратуры ХХ стагоддзя» (1999—2014).
Складальнік, аўтар прадмоў і каментароў да кніг серыі «Беларускі кнігазбор», прысвечаных пісьменнікам Ц. Гартнаму, К. Крапіве, І. Мележу, Я. Брылю, А. Кулакоўскаму.
Выбраная бібліяграфія
правіць- Андраюк С. А. Пісьменнікі. Кнігі: Літаратурна-крытычыныя арт. — Мн .: Мастацкая літаратура, 1997. — 319 с. — 3 600 экз. — ISBN 985-02-0360-9.
- Андраюк С. А. Старонкі на захадзе сонца: Успаміны. — Беласток, 2016. — 319 с. — (Бібліятэка Беларускага літаратурнага аб'яднання «Белавежа» ; кн. 102). — ISBN 978-83-7657-201-7.[3]
Узнагароды
правіць- Літаратурная прэмія імя Івана Мележа (1984) за кнігу «Жыць чалавекам».
Зноскі
Літаратура
правіць- Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 1: А — Аршын / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1996. — Т. 1. — С. 356. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0036-6 (т. 1).
- Культура Беларусі: энцыклапедыя / рэдкал.: Т. У. Бялова (гал. рэд.) [і інш.]. — Мн.: Беларус. Энцыкл. імя П. Броўкі, 2010. — Т. 1. — С. 154. — 704 с. — 3 000 экз. — ISBN 978-985-11-0496-9.
- Энцыклапедыя літаратуры і мастацтва Беларусі: У 5-і т. / Рэдкал.: І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш.. — Мн.: БелСЭ, 1984. — Т. 1. А капэла — Габелен. — С. 114. — 727 с. — 10 000 экз.
- Андраюк Серафім // Беларускія пісьменнікі: Біябібліяграфічны слоўнік. У 6 т. / пад рэд. А. І. Мальдзіса. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 1992. — Т. 1. Абуховіч — Ватацы. — С. 81. — 542 с.; іл.. — ISBN 5-85700-061-0.
- Андраюк Серафім // Беларускія пісьменнікі (1917—1990): Даведнік / Склад. А. К. Гардзіцкі. Нав. рэд. А. Л. Верабей. — Мн.: Мастацкая літаратура, 1994. — 653 с.: іл. — 22 000 экз. — ISBN 5-340-00709-X.
- Чыгрын С. Серафім Андраюк. Даследчык беларускай прозы і крытыкі // З беластоцкай зямлі / Пад.рэд. Я.Вапы — Białystok: Offset Print, 2008. 308 с. ISBN 978-83-925904-5-3.