Эры Клас
Э́ры Клас (эст.: Eri Klas; 7 чэрвеня 1939, Талін — 26 лютага 2016[2]) — эстонскі дырыжор. Народны артыст Эстоніі (1978), Народны артыст СССР (1986). Лаўрэат Дзяржаўнай прэміі Эстоніі (1985).
| Эры Клас эст.: Eri Klas | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||
| Асноўная інфармацыя | ||||||
| Дата нараджэння | 7 чэрвеня 1939 | |||||
| Месца нараджэння | Талін, Эстонія | |||||
| Дата смерці | 26 лютага 2016 (76 гадоў) | |||||
| Месца смерці | ||||||
| Месца пахавання | ||||||
| Краіна |
 СССР→ Эстонія |
|||||
| Маці | Anna Klas[d] | |||||
| Альма-матар | ||||||
| Месца працы | ||||||
| Музычная дзейнасць | ||||||
| Прафесіі | дырыжор, педагог | |||||
| Жанры | класічная музыка | |||||
| Узнагароды |
|
|||||
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | ||||||
БіяграфіяПравіць
З музычнай яўрэйскай сям'і. Пасля пачатку вайны Ганна Клас разам двухгадовым Эры эвакуіравалася на Урал. Дзеду і бабулі Эры Класа з боку бацькі прапанавалі эвакуіравацца з Эстоніі ў тыл Савецкага Саюза, але яны катэгарычна адмовіліся, таму што верылі ў гуманнасць немцаў. Бацька Эры Класа не жадаў пакідаць сваіх бацькоў адных і таксама адмовіўся эвакуіравацца. Пасля прыходу немцаў бацьку, дзеда і бабулю Класа арыштавалі, кінулі ў Талінскую турму, а затым расстралялі[3].
Вучыўся ў Талінскай дзіцячай музычнай школе па класе скрыпкі. У 1959 годзе скончыў Талінскае музычнае вучылішча (з 1975 года — імя Георга Отса)[4] па класе «харавое дырыжаванне». У 1964 годзе скончыў Талінскую кансерваторыю (клас Г. Эрнесакса).
З 1965 года дырыжор. Стажыраваўся ў Ленінградскай кансерваторыі (1964—1967) у М. С. Рабіновіча і ў Вялікім тэатры (1969—1971) у Б. Э. Хайкіна.
З 1975 галоўны дырыжор тэатра оперы і балета «Эстонія» ў Таліне. У 1985—1990 гадах адначасова галоўны дырыжор Шведскай каралеўскай оперы ў Стакгольме, у 1989—1991 гадах дырыжор Фінскай нацыянальнай оперы, у 1991—1996 гадах Сімфанічнага аркестра Орхуса Даніі, у 1996—2003 гадах - Сімфанічнага аркестра Нідэрландскага радыё. У 1998—2006 гадах з'яўляўся мастацкім кіраўніком філармоніі ў Тамперэ і галоўным дырыжорам Філарманічнага аркестра Тамперэ ў Фінляндыі, з 2006 яе дырыжор-лаўрэат, а таксама ў 1999—2002 гадах галоўным дырыжорам і мастацкім саветнікам аркестра «Ізраільская сімфаніета» у Беер-Шэва ў Ізраілі.
З 1999 года дырыжаваў на ўсіх Эстонскіх святах песні. З 2002 года мастацкі кіраўнік Талінскай філармоніі. З 2005 года ініцыятар правядзення і мастацкі кіраўнік летняга фестывалю культуры — Фестывалю Біргіты ў Таліне.
З 2003 года супрацоўнічаў з Маскоўскім тэатрам «Новая Опера» імя Я. У. Калабова, дзе дырыжуе спектаклі і канцэртныя праграмы. У 2006—2011 гадах — галоўны дырыжор, з 2013 года — запрошаны дырыжор тэатра.
Памёр 26 лютага 2016 года ў Таліне. Пахаваны ў Таліне на яўрэйскіх могілках Рахумяэ.
ТворчасцьПравіць
Пад кіраўніцтвам Класа пастаўлены оперы «Барыс Гадуноў» М. Мусаргскага, «Трубадур», «Травіята», «Луіза Мілер» Д. Вердзі, «Поргі і Бес» Д. Гершвіна, «Кацярына Ізмайлава» Д. Шастаковіча, «Жалезны дом» Э. Тамберга, балеты «Лебядзінае возера», «Спячая прыгажуня» П. Чайкоўскага, «Жызэль» А. Адана, «Рамэа і Джульета» С. Пракоф'ева, «Цудоўны мандарын» Б. Бартака і інш.
Зноскі
- ↑ https://otsakool.edu.ee/edulugu/vilistlased/
- ↑ Сканаў эстонскі дырыжор Эры Клас. // rus.delfi.ee. Праверана 2016-2-26.
- ↑ Яўрэйскі пашпарт
- ↑ Vilistlased
ЛітаратураПравіць
- Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 8: Канто — Кулі / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1999. — Т. 8. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0144-3 (т. 8).
СпасылкіПравіць
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Эры Клас
