Ян Сасноўскі

Ян Саснўскі (? — 27 красавіка 1660) — ваенны і дзяржаўны дзеяч Вялікага Княства Літоўскага. Кашталян полацкі (з 1654).

Ян Сасноўскі
Герб «Налэнч»
10-ы Кашталян полацкі 29 ліпеня 1654 — 27 красавіка 1660
Папярэднік	Крыштаф Рудаміна-Дусяцкі
Пераемнік	Ян Раманавіч Корсак
Смерць	27 красавіка 1660(1660-04-27)
Род	Сасноўскія
Жонка	Агнешка з Кахлеўскіх[d]
Дзеці	Кацярына з Сасноўскіх[d]
Веравызнанне	кальвінізм і Каталіцкая Царква
Званне	ротмістр

Біяграфія

У якасці таварыша гусарскай харугвы ўдзельнічаў у вайне Рэчы Паспалітай са Швецыяй 1600—1629. У 1622 кіраваў абаронай Біржаў ад шведаў.

У 1635 пры падтрымцы Крыштафа Радзівіла Ян Сасноўскі быў прызначаны падстоліем віленскім. Летам 1648 удзельнічаў у Віленскім правінцыяльным сінодзе кальвіністаў.

У час антыфеадальнай вайны 1648—1651 камандаваў абаронай Слуцка ад казацкага атрада Яна Сакалоўскага. У пачатку 1651 атрымаў загад на збор гусарскай харугвы колькасцю 150 чалавек, але па загаду Януша Радзівіла мусіў набіраць 2 казацкія харугвы (300 чалавек). У красавіку-чэрвені 1651 на чале казацкай харугвы ваяваў супраць украінскіх казакоў у Мазырскім павеце.

Па пратэкцыі Багуслава Радзівіла ў 1654 годзе атрымаў пасаду полацкага кашталяна.

Удзельнічаў у вайне Расіі з Рэччу Паспалітай 1654—1667. У студзені-лютым харугва Яна Сасноўскага ваявала супраць расійскіх войск каля Магілёва і Быхава, але невядома, ці быў пры ёй сам Ян Сасноўскі. Пасля падпісання Кейданскай дэкларацыі 1655 Ян Сасноўскі застаўся верным каралю Яну II Казіміру, у верасні 1655 яго харугва пакінула войска Януша Радзівіла. Летам 1656 Ян Сасноўскі ад імя караля спрабаваў авалодаць Слуцкам, магчыма, у гэтым жа годзе перайшоў з кальвінізму ў каталіцтва. Летам 1659 быў накіраваны гетманам Паўлам Янам Сапегам пад Быхаў на дапамогу казацкаму палкоўніку Івану Нячаю. Злучыўшыся з атрадам Самуэля Аскеркі пад Койданавам, у жніўні 1659 войскі Яна Сасноўскага рушыла пад Менск, а потым пад Бабруйск, але з прычыны нявыплаты грошаў жаўнеры далей ісці адмовіліся і размясціліся ў Глуску. Адзінай сур'ёзнай акцыяй паходу стаў рэйд невялікага атрада пад Магілёў, у выніку якога былі спалены гарадскія прадмесці.

Ян Сасноўскі быў адным з найбольш выдатных камандзіраў войска ВКЛ сярэдняга звяна.

Літаратура

• Чаропка С. Сасноўскі Ян // Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / Рэдкал.: Т. У. Бялова (гал. рэд.) і інш.; маст. З. Э. Герасімовіч. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 2010. — Т. 3: Дадатак. А — Я. — С. 394-395. — 696 с. — ISBN 978-985-11-0487-7 (т. 3), ISBN 985-11-0315-2.