Аляксандр Іванавіч Хадкевіч

Аляксандр Іванавіч Хадкевіч (каля 1475 — 28 мая 1549) — дзяржаўны дзеяч Вялікага Княства Літоўскага, мецэнат. Ваявода новагародскі (з 1544), канюшы надворны літоўскі (з 1502), маршалак гаспадарскі (1506—1509, 1511—1547). Пачынальнік узвышэння роду Хадкевічаў.

Аляксандр Іванавіч Хадкевіч
Аляксандр Хадкевіч, здымак з даўняга партрэта
Герб «Касцеша»
6-ы Ваявода новагародскі 1544 — 28 мая 1549
Папярэднік	Рыгор Осцік
Пераемнік	Іван Андрэевіч Палубінскі (часовы спраўца), Іван Гарнастай
Староста берасцейскі 1529 — 1547
Маршалак гаспадарскі 1506—1509, 1511—1547
Нараджэнне	1475 Новагародак, Вялікае Княства Літоўскае
Смерць	28 мая 1549
Месца пахавання	Супрасльскі Дабравешчанскі манастыр
Род	Хадкевічы
Бацька	Іван Хадкевіч
Маці	Агнешка Бельская[d]
Жонка	Васіліса Іванаўна з Яраславічаў[d]
Дзеці	Геранім Аляксандравіч Хадкевіч, Юрый Аляксандравіч Хадкевіч, Аляксандра з Хадкевічаў[d], Рыгор Аляксандравіч Хадкевіч і Соф’я з Хадкевічаў[d]
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Трымаў Пунскае (1506), Берасцейскае (1529) ды Кнышынскае (1530) староствы.

Біяграфія

З магнацкага роду Хадкевічаў герба «Касцеша», сын Івана Хадкевіча і князёўны Агнешкі-Сафіі Бельскай.

Праз маці стрыечны пляменнік братоў Ягайлавічаў -- вялікага князя Аляксандра, караля польскага Ян Ольбрахта і вялікага князя Жыгімонта Старога. Меў дзвюх сясцёр -- Аграфену і Якумілу.

Меў вялізныя зямельныя ўладанні ў паўночна-ўсходняй частцы Вялікага Княства Літоўскага з цэнтрам у Гарадку. У 1498 годзе са смаленскім епіскапам Іосіфам Солтанам заснаваў праваслаўны манастыр у Гарадку, але ў 1502 годзе манахі з'ехалі ў Сухі Груд.

Пасля мецяжа Глінскіх пазбаўлены ўрадаў і кінуты ў вязніцу за іх падтрымку, але неўзабаве вызвалены.

Аляксандр Хадкевіч пабудаваў у 1510—1511 гадах Супраслеўскі манастыр. Канстанцінопальскі патрыярх Ерамія II Транас выдаў адмысловы эдыкт з дазволам на яго заснаванне. Першай у манастыры была пахавана маці Аляксандра Хадкевіча.

11 мая 1513 года ажаніўся з князёўнай Васілісай з роду Яраславічаў. У шлюбе меў трох сыноў, што запачаткавалі тры галіны роду Хадкевічаў: Гераніма, Рыгора (абодва каля 1505 года, Вільня) і Юрыя (1515, Трокі); таксама сына Івана, які памёр маладым, дачок Соф'ю (1517, Вільня), якая была замужам за падчашым Станіславам Кезгайлам, а потым за канюшым Ярашам Карыцкім; і Аляксандру — замужам за Паўлам Сапегам.

Пасля смерці пахаваны разам з жонкай у Супраслеўскім манастыры.

Радавод

Хадкевіч

Геранім

Ян Караль

Ганна Схаластыка

Геранім

Ян

Аляксандр

Аляксандр

Ходзька

Іван

Аляксандр

Рыгор

Андрэй

Аляксандра

Ганна

Канстанцін

Сафія

Юрый

Юрый

Ян Казімір

Геранім

Крыштаф

Аляксандр Крыштаф

Гальшка

Геранім Караль

Літаратура

• Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т.. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя.
• Кіркене, Г. Новы погляд на род Хадкевічаў — графаў на Шклове і Мышы / Г. Кіркене // ARCHE. — 2014. — № 6. — С. 59—70.

Спасылкі

• Генеалогія магнацкіх радоў Рэчы Паспалітай Архівавана 21 верасня 2013.