Аляксей Рыгоравіч Мітрафанаў

Аляксей Рыгоравіч Мітрафа́наў (руск.: Алексей Григорьевич Митрофанов; 5(18) кастрычніка 1912, в. Асташкава (Асташкаўскае сельскае паселішча), Цвярская губерня, цяпер Цвярская вобласць, Расія — 18 красавіка 1988) — беларускі савецкі археолаг. Кандыдат гістарычных навук (1956).

Аляксей Рыгоравіч Мітрафанаў
руск.: Алексей Григорьевич Митрофанов
Дата нараджэння	18 кастрычніка 1912(1912-10-18)
Месца нараджэння	Асташкава, Поведская воласць[d], Наваторжскі павет[d], Цвярская губерня, Расійская імперыя
Дата смерці	18 красавіка 1988(1988-04-18) (75 гадоў)
Грамадзянства	СССР
Род дзейнасці	навуковец
Навуковая сфера	археалогія
Месца працы	Інстытут гісторыі НАНБ Санкт-Пецярбургскі дзяржаўны ўніверсітэт
Навуковая ступень	кандыдат гістарычных навук (1956)
Альма-матар	Ленінградскі інстытут гісторыі, філасофіі і лінгвістыкі[d]
Узнагароды

Біяграфія

Нарадзіўся 18 кастрычніка 1912 года ў вёсцы Асташкава Цвярской губерні. Скончыў Ленінградскі інстытут гісторыі, філасофіі, літаратуры і лінгвістыкі (1936). Працаваў настаўнікам гісторыі, у Ленінградскім універсітэце. Удзельнік Вялікай Айчыннай вайны. У 1950—1982 гадах у Інстытуце гісторыі АН БССР, выкладаў у Беларускім дзяржаўным універсітэце.

Навуковая дзейнасць

Вывучаў жалезны век на тэрыторыі цэнтральнай Беларусі. 3 1950-х гадоў даследаваў гарадзішчы Вязынка Маладзечанскага раёна, Збаравічы, Лабеншчына, Малышкі, Навасёлкі, Старая Рудзіца і інш., сістэматызаваў і класіфікаваў старажытнасці культуры штрыхаванай керамікі, зрабіў значны ўклад у распрацоўку канкрэтна-гістарычнага ўяўлення пра характэрныя асаблівасці матэрыяльнай культуры, грамадскі лад, гаспадарчую дзейнасць, паходжанне і этнічную прыналежнасць плямён гэтай культуры, сцвярджаў іх балтамоўны характар. Увёў у навуковы ўжытак паняцце днепра-дзвінскай культуры як адзінага этнакультурнага масіву паўночнай Беларусі і Смаленшчыны. У 1960-х гадах выявіў у паўночна-заходнім рэгіёне дняпроўскага басейна і ў Панямонні Беларусі некалькі дзесяткаў паселішчаў банцараўскай культуры і даследаваў некаторыя з іх (Гарадзішча Мядзельскага раёна, Гуры, Дзедзілавічы, Равячка). Аналіз сацыянальна-эканамічнага развіцця банцараўскага насельніцтва прывёў А. Р. Мітрафанава да высновы, што тэрыторыя сярэдняй і паўночнай Беларусі разам са Смаленшчынай складаюць адзіны культурна-археалагічны масіў, які належаў усходне-балцкай супольнасці. Навуковую каштоўнасць маюць вывучаныя ім жытлы наземнага і паўзямлянкавага тыпаў. Канструкцыйныя асаблівасці наземных жытлаў, на яго думку, мелі мясцовае паходжанне, а паўзямлянкі звязаны з уплывам культуры кіеўскага тыпу (Адаменка, Тайманава). Адзін з аўтараў «Нарысаў на археалогіі Беларусі» (ч. 1, 1970). «Гісторыі Беларускай ССР» (т.1, 1972).

Бібліяграфія

• Железный век средней Белоруссии (VII—VI вв. до н.э. — VIII в. н.э.). — Мн., 1978;
• Археологические памятники восточных балтов на территории Белоруссии в эпоху железа (VIII в. до н.э. — IX в. н.э.) // Из древнейшей истории балтских народов: (по данным археологии и антропологии). — Рига, 1980.

Літаратура

• Памяць: Гіст.-дакум. хроніка Мінска. У 4 кн. Кн. 1-я. — Мн.: БЕЛТА, П15 2001. — 576 с.: іл. — ISBN 985-6302-33-1.
• Шадыра В. І. Мітрафа́наў Аляксей Рыгоравіч // Беларусь: энцыклапедычны даведнік / Рэдкал. Б. І. Сачанка (гал. рэд.) і інш.; Маст. М. В. Драко, А. М. Хількевіч. — Мн.: БелЭн, 1995. — С. 497—498. — 800 с. — 5 000 экз. — ISBN 985-11-0026-9.
• Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 10: Малайзія — Мугаджары / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2000. — Т. 10. — С. 477. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0169-9 (т. 10).

Спасылкі

• Мітрафанаў Аляксей Рыгоравіч на сайце анлайн-энцыклапедыі «Беларусь у асобах і падзеях»
• Шадыра В. І. Беларускае Падзвінне (І тысячагоддзе н.э.) — Мінск: ДНУ «Інстытут гісторыі НАН Беларусі», 2006. — 150 с., іл. — Бібліяграфія ў канцы кн. — ISBN 985-6769-14-0.