Акім Міхайлавіч Шаўчэнка

Акім Міхайлавіч Шаўчэнка (28 лістапада (11 снежня) 1902, в. Карма, Гомельскага павета, Магілёўскай губерні — 12 снежня 1980, Мінск) — беларускі савецкі мастак-жывапісец.

Акім Міхайлавіч Шаўчэнка
Дата нараджэння	28 лістапада (11 снежня) 1902
Месца нараджэння	Карма, Гомельскі павет, Магілёўская губерня, Расійская імперыя
Дата смерці	12 снежня 1980(1980-12-12) (78 гадоў)
Месца смерці	Мінск, БССР, СССР
Грамадзянства	Расійская імперыя  БССР
Род дзейнасці	мастак
Месца працы	Мінскі дзяржаўны мастацкі каледж імя А. К. Глебава Беларуская дзяржаўная акадэмія мастацтваў
Жанр	партрэт, пейзаж і нацюрморт
Вучоба	Гомельскі дзяржаўны педагагічны каледж імя Л. С. Выгоцкага[d] (1920-я) Вышэйшыя мастацка-тэхнічныя майстэрні Інстытут жывапісу, скульптуры і архітэктуры імя І. Я. Рэпіна
Уплыў на	Міхаіл Андрэевіч Савіцкі, Май Вольфавіч Данцыг, Георгій Георгіевіч Паплаўскі, Віктар Аляксандравіч Грамыка, Васіль Пятровіч Шаранговіч і Уладзімір Міхайлавіч Рубцоў
Член у	Беларускае пралетарскае студэнцкае зямляцтва
Узнагароды
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

Скончыўшы ў 15 гадоў мясцовую школу, паступіў вучыцца ў настаўніцкую семінарыю ў Гомелі. Паралельна займаўся ў студыі выяўленчага мастацтва ў мастака-акварэліста і графіка Сяргея Іванавіча Грамыкі, выпускніка Кіеўскага мастацкага вучылішча, вучня вядомага ўкраінскага педагога Фёдара Крычэўскага. Увосень 1920 стаў наведваць мастацкую студыю імя Міхаіла Урубеля ў Клубе чыгуначнікаў. Выкладаў там мастак Афанасій Сцяпанавіч Сазонаў, а адным з вучняў быў будучы вядомы беларускі жывапісец Георгій Ніскі. У 1921 годзе паступіў у Гомельскае педагагічнае вучылішча. Усвядоміўшы, што асноўным прызначэннем з'яўляецца выяўленчае мастацтва, з'ехаў вучыцца ў Маскву, у УМАТЭМАЙС, а затым у ленінградскі Інстытут пралетарскага выяўленчага мастацтва. Выкладчыкамі яго былі Сяргей Герасімаў, Аляксандр Дрэвін, Давід Штэрэнберг.

З'яўляўся ўдзельнікам Вялікай Айчыннай вайны, быў узнагароджаны ордэнамі за баявыя заслугі.

З 1945 года жыў і працаваў у г. Мінску.

Выкладаў у Мінскім мастацкім вучылішчы (1947 — 1959). Сярод яго вучняў мастакі Міхаіл Андрэевіч Савіцкі, Май Вольфавіч Данцыг, Георгій Георгіевіч Паплаўскі, Віктар Аляксандравіч Грамыка , Васіль Пятровіч Шаранговіч, Леанід Дударэнка і іншыя.

З 1940 сябра Саюза мастакоў БССР.

Творчасць

Плытагоны. 1932

Працаваў у розных жанрах станковага жывапісу. Быў аўтарам цыкла фігуратыўных палотнаў пра Янку Купалу і Якуба Коласа, шэрагу партрэтаў сучаснікаў, пейзажаў, нацюрмортаў. Яго твор «Плытагоны», напісаны ў 1932 годзе, быў прызнаны адным з лепшых сярод прадстаўленых у рамках Першай Дэкады беларускага мастацтва і літаратуры ў Маскве ў 1940 годзе.

Творчая спадчына мастака захоўваецца ў Нацыянальным мастацкім музеі Беларусі, фондзе Беларускага саюза мастакоў.

Вядомыя творы

• «Вяжуць снапы»
• «Тынкоўшчыцы»
• «На торфараспрацоўках»
• «Лес — будоўлям»
• «Горад абнаўляецца»
• «У саўгасе “Брылёва”»
• «У Дзень Перамогі»
• «Вячэрні Мінск»
• «Аб гераічным мінулым»

Памяць

«Белпошта», 2002 год

У 2002 годзе, да 100-годдзя з дня нараджэння мастака, РУП «Белпошта» выпусціла памятны канверт з партрэтам Акіма Шаўчэнкі на фоне яго твора «Плытагоны» (1932). Мастак канверта - Г. Долбік. Тыраж - 98900 асобнікаў.

Літаратура

• Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 17: Хвінявічы — Шчытні / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2003. — Т. 17. — С. 391. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0279-2 (т. 17).
• Беларускі саюз мастакоў: Энцыклапедычны даведнік / аўтар-складальнік Б. А. Крэпак і інш.. — Мн.: ВТАА «Кавалер Паблішерс», 1998. — С. 615. — 664 с. — 3 000 экз. — ISBN 985-6427-09-6.

Спасылкі

• Минский художник Шевченко Аким Михайлович // Киевский клуб коллекционеров «Соцреализм» (руск.)
• Шаўчэнка Акім Міхайлавіч на сайце анлайн-энцыклапедыі «Беларусь у асобах і падзеях»