Бенджамін Франклін

Бе́нджамін Фра́нклін[9] (англ.: Benjamin Franklin; 17 студзеня 170617 красавіка 1790) — адзін з бацькоў-заснавальнікаў Злучаных Штатаў Амерыкі, вучоны, журналіст, выдавец, дыпламат, грамадскі дзеяч, пісьменнік.

Бенджамін Франклін
Benjamin Franklin
Benjamin Franklin by Jean-Baptiste Greuze.jpg
Coat of Arms of Benjamin Franklin.svg
пасол ЗША ў Францыі[d]
14 верасня 1778 — 17 мая 1785
Пераемнік Томас Джэферсан
United States Ambassador to Sweden[d]
28 верасня 1782 — 3 красавіка 1783
Пераемнік Jonathan Russell[d]
1-ы United States Postmaster General[d]
26 ліпеня 1775 — 7 лістапада 1776
Пераемнік Richard Bache[d]
Speaker of the Pennsylvania House of Representatives[d]
май 1764 — кастрычнік 1764
Папярэднік Isaac Norris[d]
Пераемнік Isaac Norris[d]
President of the Supreme Executive Council of Pennsylvania[d]
18 кастрычніка 1785 — 5 лістапада 1788
Папярэднік John Dickinson[d]
Пераемнік Thomas Mifflin[d]
Нараджэнне 17 студзеня 1706(1706-01-17)[1][2][…]
Смерць 17 красавіка 1790(1790-04-17)[1][2][…] (84 гады)
Месца пахавання
Бацька Джазая Франклін[d]
Маці Абія Фолджэр[d]
Жонка Дэбара Рыд Франклін[d]
Дзеці Уільям Франклін[d], Francis Folger Franklin[d] і Sarah Franklin Bache[d]
Веравызнанне Дэізм
Член у
Адукацыя
Дзейнасць палітык, дыпламат, пісьменнік
Навуковая дзейнасць
Навуковая сфера электрычнасць, оптыка, геаграфія
Месца працы
Вядомы як вынаходнік маланкаадвода
Аўтограф Benjamin Franklin Signature.svg
Узнагароды Медаль Коплі (1753)
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

З 1729 года выдаваў у горадзе Філадэльфія «Pennsylvania Gazette» («Пенсільванскую газету»), а ў 1732—1757 гадах «Альманах беднага Рычарда». Заснаваў у Філадэльфіі першую ў ЗША публічную бібліятэку (1731), Пенсільванскі ўніверсітэт (1740), Амерыканскае філасофскае таварыства (1743). Выступаў за скасаванне рабства неграў. З 1746 года вёў эксперыменты з атмасфернай электрычнасцю, у 1752 годзе прапанаваў маланкаадвод. Сфармуляваў (раней за А. Сміта) працоўную тэорыю вартасці. У філасофіі прытрымліваўся дэізму. У 1751—1764 гадах член палаты дэпутатаў Пенсільваніі. Прадстаўнік Пенсільваніі (1757—1762) і іншых паўночнаамерыканскіх калоній (1764—1775) у Лондане. У час вайны за незалежнасць ЗША член Кантынентальнага кангрэса, адзін з аўтараў Дэкларацыі незалежнасці ЗША, пасланнік ЗША ў Парыжы (1776—1785), спрыяў заключэнню амерыканска-французскага дагавора 1778 г. і Версальскага мірнага дагавора 1783 г. Адзін з распрацоўшчыкаў канстытуцыі ЗША (1787). Аўтар эсэ, сатырычных твораў, мемуараў.

Зноскі

  1. а б Deutsche Nationalbibliothek, Staatsbibliothek zu Berlin, Bayerische Staatsbibliothek et al. Record #118534912 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 9 красавіка 2014.
  2. а б Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: платформа адкрытых даных — 2011. Праверана 10 кастрычніка 2015.
  3. а б MacTutor History of Mathematics archive Праверана 22 жніўня 2017.
  4. а б Франклин Бенджамин // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
  5. а б в www.accademiadellescienze.it Праверана 1 снежня 2020.
  6. Jackson S. Memoir of Isaac Parrish, M.D., read to the College of Physicians of Philadelphia, February 2, 1853Філадэльфія: J. B. Lippincott & Co., 1853.
  7. Bibliothèque nationale de France Record #119034658 // BnF catalogue généralParis: BnF.
  8. Elenco cronologico Soci StranieriANSXL. Праверана 2 сакавіка 2018.
  9. Напісанне імя і прозвішча Бенджамін Франклін у адпаведнасці з БЭ ў 18 тамах. Т. 16., Мн., 2003, С.456.

ЛітаратураПравіць

СпасылкіПравіць