Полацкая і Глыбоцкая епархія

Полацкая і Глыбоцкая епархія — епархія Беларускага экзархата Рускай праваслаўнай царквы, якая ўключае заходнюю частку Віцебскай вобласці з цэнтрам у Полацку. Гістарычна, кіруючыя епіскапы мелі рознае тытулаванне: Полацкія; архіепіскапы Полацкія і Віцебскія; Полацкія, Віцебскія і Мсціслаўскія; Полацкія і Велікалуцкія; епіскапы Полацкія і Віленскія; Полацкія і Глыбоцкія.

Полацкая і Глыбоцкая епархія
Свята-Богаяўленскі кафедральны сабор (Полацк)
Агульныя звесткі
Краіна Беларусь
Епархіяльны цэнтр Герб г. Полацк. Полацк
Заснавана 1104
Плошча 20 064,31 км²
Насельніцтва 439 624 (2009 год)
Кіраванне
Кіруючы архірэй Епіскап Полацкі і Глыбоцкі Ігнацій (Луковіч) 30 жніўня 2019)
Кафедральны храм Свята-Богаяўленскі сабор (Полацк)
Другі кафедральны храм Сабор Раства Прасвятой Багародзіцы (Глыбокае)
Статыстыка
Благачынняў 10
Храмаў 105 храмаў і капліц;
3 манастыры
(на 2012[1])
Святароў 63 (2012)[1]
Сайт eparhia992.by
Карта
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Гісторыя

правіць

Полацкая епархія вядзе сваю гісторыю ад канца Х — пачатку XI ст., калі тут была заснавана першая на Беларусі епіскапская кафедра. Меркаванне пра яе заснаванне менавіта ў 992 годзе не пацвярджаюць крыніцы. Ва ўсякім разе гэта адбылося ў валадаранне князя Ізяслава (сына Уладзіміра Святаславіча і полацкай князёўны Рагнеды) або яго сына Брачыслава.

У X—XIII стст. у яе склад уваходзіла тэрыторыя з гарадамі Віцебск, Мінск, Ізяслаўль, Лагойск, Слуцк, Друцк, Навагрудак, Орша, Лукомль.

З 1391 года кафедра атрымала статус архіепархіі.

Знаходзілася ў кананічнай юрысдыкцыі: Кіева-Літоўскай мітраполіі Канстанцінопальскага Патрыярхата (13151329, 1356—1362, 1415—1419); Кіеўскай мітраполіі (16201628). Пасля ўзяцця Полацка ў 1563 годзе войскамі Івана Грознага на некаторы час перайшла ў распараджэнне Маскоўскай мітраполіі.

З кастрычніка 1596 года па кастрычнік 1620 года, са жніўня 1628 года па чэрвень 1657 года епархія заставалася без епіскапа ў сувязі з пераходам духавенства ва ўніяцтва. У 1662 годзе епархія канчаткова была скасавана.

У 1833 годзе епархія была адроджана і называлася Полацкай і Віленскай. У яе склад увайшлі землі Віцебскай, Віленскай і Курляндскай губерняў. З 1840 года епархія называлася Полацкай і Віцебскай.

У 1840—1856 гадах дзейнічала Полацкая духоўная семінарыя. У 1856 годзе яна была пераведзена ў Віцебск, але працягвала называцца Полацкай да снежня 1871 года.

Да пачатку Другой сусветнай вайны на Полацкай зямлі не засталося ніводнага дзеючага храма. Епархія спыніла сваё існаванне.

Падчас вайны адкрылася некалькі храмаў і Спаса-Ефрасіннеўскі манастыр.

У 1955 годзе ў Віцебскай вобласці налічвалася 26 цэркваў, але 10 з іх і Спаса-Ефрасіннеўскі манастыр былі закрыты ў час хрушчоўскіх ганенняў на Царкву.

Царкоўнае жыццё стала аднаўляцца толькі ў канцы 1980-х гадоў. 6 ліпеня 1989 года Полацкая епархія была адроджана.

Сучасны стан

правіць

Тэрыторыя епархіі ўключае: тэрыторыі Браслаўскага, Верхнядзвінскага, Глыбоцкага, Докшыцкага, Мёрскага, Полацкага, Пастаўскага, Расонскага, Ушацкага, Шаркоўшчынскага раёнаў.

Кафедральныя саборы — Богаяўленскі (Полацк), Сабор Раства Прасвятой Багародзіцы (Глыбокае).

Налічвае (2012): 100 прыходаў; 63 свяшчэннаслужыцелі (59 святароў, 4 дыяканы).

Кіруючы архірэй з 30 жніўня 2009 года — Ігнацій (Луковіч), епіскап Полацкі і Глыбоцкі.

Благачынныя акругі

правіць

Манастыры

правіць

Епіскапы полацкія і глыбоцкія

правіць

Галерэя

правіць

Крыніцы

правіць

Літаратура

правіць
  • Сапунов А. П. Исторические судьбы Полоцкой епархии с древнейших времен до половины XIX века / сост. и изд. А. Сапунов. — Витебск, 1889. — 172 с.
  • Горидовец В. Церковная жизнь на территории Полоцко-Витебской епархии в период немецкой оккупации в 1941—1944 годах // Вестник церковной истории. 2008. — № 2(10). — С. 279—284.

Спасылкі

правіць