Рабіна
Рабі́на[3][4] (Sorbus) — род кветкавых раслін сямейства Ружавыя (Rosaceae).
| Рабіна | |||||||||||||||||
 Плады рабіны рабіны звычайнай (Sorbus aucuparia) | |||||||||||||||||
| Навуковая класіфікацыя | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
прамежныя рангі
| |||||||||||||||||
| Міжнародная навуковая назва | |||||||||||||||||
|
Sorbus L., 1753 | |||||||||||||||||
| Тыпавы від | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Батанічнае апісаннеПравіць
Лістападныя дрэвы або дрэвападобныя кусты вышынёй 4—10 м (часам да 20 м). Кара гладкая, крона ажурная. Лісце ад простага да няпарнаперыстага, зубчастае. Кветкі белыя, духмяныя, у суквеццях. Плады — дробныя, чырвона-аранжавыя яблыкі, у гронках.
АрэалПравіць
На тэрыторыі Беларусі ў дзікай прыродзе толькі адзін від — рабіна звычайная (Sorbus aucuparia). Расце ў падлеску, на палянах, па берагах рэк, вырошчваецца як дэкаратыўнае дрэва. Цвіце ў маі-чэрвені. Спелыя плады застаюцца на галінках да зімы.
ВідыПравіць
Паводле The Plant List[5] род уключае больш 200 відаў. Статус многіх апісаных відаў застаецца невызначаным.
Некаторыя віды:
- Sorbus albovii Zinserl.
- Sorbus alnifolia (Siebold & Zucc.) K.Koch
- Sorbus americana Marshall
- Sorbus aria (L.) Crantz — Рабіна арыя[3]
- Sorbus armeniaca Hedl.
- Sorbus aronioides Rehder
- Sorbus aucuparia L. — Рабіна звычайная, ці Гарабіна, ці Гарамбіна, ці Рабіна, ці Ярабіна, ці Ярэмбіна
- Sorbus buschiana Zinserl.
- Sorbus caloneura (Stapf) Rehder
- Sorbus cashmiriana Hedl.
- Sorbus caucasica Zinserl.
- Sorbus chamaemespilus (L.) Crantz
- Sorbus colchica Zinserl.
- Sorbus commixta Hedl.
- Sorbus coronata (Cardot) T.T.Yu & H.T.Tsai
- Sorbus cuspidata (Spach) Hedl.
- Sorbus discolor (Maxim.) Maxim.
- Sorbus domestica L.
- Sorbus dunnii Rehder
- Sorbus ferruginea (Wenz.) Rehder
- Sorbus foliolosa (Wall.) Spach
- Sorbus globosa T.T.Yu & H.T.Tsai
- Sorbus gorodkovii Pojark.
- Sorbus graeca (Lodd. ex Spach) Kotschy
- Sorbus hajastana Gabrieljan
- Sorbus himalaica Gabrieljan
- Sorbus insignis (Hook.f.) Hedl.
- Sorbus intermedia (Ehrh.) Pers.
- Sorbus keissleri (C.K.Schneid.) Rehder
- Sorbus kurzii (G.Watt ex Prain) C.K.Schneid.
- Sorbus kusnetzovii Zinserl.
- Sorbus latifolia (Lam.) Pers.
- Sorbus luristanica (Bornm.) Schönb.-Tem.
- Sorbus microphylla (Wall. ex Hook.f.) Wenz.
- Sorbus migarica Zinserl.
- Sorbus mougeotii Soy.-Will. & Godr.
- Sorbus pallescens Rehder
- Sorbus persica Hedl.
- Sorbus rhamnoides (Decne.) Rehder
- Sorbus sambucifolia (Cham. & Schltdl.) M.Roem.
- Sorbus schemachensis Zinserl.
- Sorbus subfusca (Ledeb. ex Nordm.) Boiss.
- Sorbus takhtajanii Gabrieljan
- Sorbus tamamschjanae Gabrieljan
- Sorbus taurica Zinserl.
- Sorbus thibetica (Cardot) Hand.-Mazz.
- Sorbus thomsonii (King ex Hook.f.) Rehder
- Sorbus tianschanica Rupr.
- Sorbus torminalis (L.) Crantz — Рабіна глагавіна[3]
- Sorbus turcica Zinserl.
- Sorbus turkestanica (Franch.) Hedl.
- Sorbus umbellata (Desf.) Fritsch
- Sorbus ursina (Wall. ex D.Don) Decne.
- Sorbus velutina (Albov) C.K.Schneid.
- Sorbus zahlbruckneri C.K.Schneid.
Значэнне і выкарыстаннеПравіць
Плады рабіны багатыя цукрамі, пекцінавымі рэчывамі, выкарыстоўваюцца ў харчовай прамысловасці і медыцыне.
У садах і парках Беларусі можна сустрэць больш за 20 інтрадукаваных відаў рабіны. Меданосныя расліны.
Зноскі
- ↑ Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
- ↑ Пра ўмоўнасць аднясення апісанай у гэтым артыкуле групы раслін да класа двухдольных гл. артыкул «Двухдольныя».
- ↑ а б в БелЭн, 2001
- ↑ Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 124. — 160 с. — 2 350 экз.
- ↑ Sorbus на сайце The Plant List Архівавана 23 мая 2019.
ЛітаратураПравіць
- Гарановіч І. М. Рабіна // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 13: Праміле — Рэлаксін / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2001. — Т. 13. — С. 184. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0216-4 (т. 13).
СпасылкіПравіць
- Рябина: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)