Рэйхскамісарыят Украіна

Рэйхскамісарыят Украіна (ням.: Reichskommissariat Ukraine, укр.: Райхскомісаріат Україна) — утвораная 20 жніўня 1941 года адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка ў складзе Трэцяга рэйха пад нямецкай адміністрацыяй на тэрыторыі Украінскай ССР.

рэйхскамісарыят
Рэйхскамісарыят Украіна
ням.: Reichskommissariat Ukraine укр.: Райхскомісаріат Україна
Герб Сцяг
Рэйхскамісарыят у 1942 годзе
<  <   > 20 жніўня 1941 года — 10 лістапада 1944 года
Сталіца	Роўна
Мова(ы)	нямецкая і ўкраінская
Афіцыйная мова	нямецкая і украінская мова
Рэлігія	пераважна праваслаўе
Грашовая адзінка	карбаванец
Форма кіравання	акупацыйны рэжым
Рэйхскамісар
• 1941—1944	Эрых Кох
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Рэйхскамісарыят уключаў акупаваную тэрыторыю тагачаснай УССР і часткі БССР, за выключэннем Галічыны і Трансністрыі — вобласці паміж Паўднёвым Бугам і Днястром, а таксама некалькіх сот кіламетраў прыфрантавой зоны, якая знаходзілася ў распараджэнні ваеннай адміністрацыі адпаведных груп армій. Харкаў, найбуйнейшы індустрыяльны цэнтр УССР, ніколі не ўваходзіў у склад рэйхскамісарыята, як і Сталіна, Варашылаўград.

План Розенберга па стварэнні Украінскага рэйхскамісарыята,
1941

Рэйхскамісарыят улетку 1942 года быў пашыраны «на будучыню» і фармальна ўключаў частку цэнтральнай і паўднёвай Расіі, у тым ліку не захопленай немцамі, — да заволжскіх стэпаў (Курск, Арол, Тамбоў, Варонеж, Саратаў, Сталінград).

На захадзе рэйхскамісарыят межаваў з «генерал-губернатарствам» і «Вялікай Румыніяй», на поўначы — з рэйхскамісарыятамі «Масковія» і «Остланд». На ўсходзе рэйхскамісарыят павінен быў межаваць з рэйхскамісарыятам «Туркестан», на поўдні — з рэйхскамісарыятам «Каўказ».

Сталіцай рэйхскамісарыята быў горад Роўна.

Пасаду Рэйхскамісара аж да поўнага заняцця тэрыторыі Рэйхскамісарыята ўзброенымі сіламі СССР займаў Эрых Кох.

Адміністрацыйны падзел

Рэйхскамісарыят з 1 верасня 1942 фармальна складаўся з 13 акруг, сем з якіх ніколі не былі створаны.

Адміністрацыйны падзел

Акругі, якія рэальна існавалі

• Генеральная акруга Днепрапятроўск (ням.: Generalbezirk Dnjepropetrowsk) — генеральны камісар Нікалаус (Клаус) Зельцнер.
• Генеральная акруга Кіеў (ням.: Generalbezirk Kiew) — генеральны камісар Хельмут Квітцрау (з 20 кастрычніка 1941 да 14 лютага 1942), Вальдэмар Магунія (з 14 лютага 1942 да 6 лістапад 1943).
• Генеральная акруга Крым (паўакруг Таўрыя) (ням.: Generalbezirk Krim (Teilbezirk Taurien)) — генеральны камісар Альфрэд Эдуард Фраўэнфельд. Меркаваўся да перадачы непасрэдна ў склад Рэйха ў якасці ўсенямецкай здраўніцы, пра што неаднаразова заяўляў А. Гітлер.
• Генеральная акруга Мікалаеў (ням.: Generalbezirk Nikolajew) — генеральны камісар Эвальд Оперман (са снежня 1941 па жнівень 1944).
• Генеральная акруга Жытомір (ням.: Generalbezirk Shitomir) — генеральны камісар Курт Клем.
• Генеральная акруга Валынь-Падолія (ням.: Generalbezirk Wolhynien-Podolien) — генеральны камісар Гайнрых Шонэ (ням.: Schoene).

Няствораныя акругі

Большасць гэтых тэрыторый фактычна ўваходзілі ў рэйхскамісарыят (акрамя акруг Тамбоў і Саратаў, дзе не было баявых дзеянняў і яны не былі акупаваны немцамі), але яны не мелі грамадзянскай адміністрацыі, а падпарадкоўваліся ваеннай адміністрацыі (уваходзілі ў зону адказнасці тылоў груп армій).

• Генеральная акруга Чарнігаў (ням.: Generalbezirk Tschernigow)
• Генеральная акруга Харкаў (ням.: Generalbezirk Charkow)
• Генеральная акруга Тамбоў (ням.: Generalbezirk Tambow)
• Генеральная акруга Арол (ням.: Generalbezirk Orjol)
• Генеральная акруга Сталіна (ням.: Generalbezirk Stalino)
• Генеральная акруга Варонеж (ням.: Generalbezirk Woronesch)
• Генеральная акруга Растоў (ням.: Generalbezirk Rostow)
• Генеральная акруга Царыцын (ням.: Generalbezirk Zarizyn) (савецкі Сталінград)
• Генеральная акруга Саратаў (ням.: Generalbezirk Saratow)

Гл. таксама

• Карбаванец Рэйхскамісарыята Украіна
• Бабі Яр
• Украінскія калабарацыяністы
• Дыстрыкт Галіцыя

Адміністрацыйныя акупацыйныя акругі Трэцяга рэйха

• Рэйхскамісарыят Масковія (запланаваны)
• Рэйхскамісарыят Каўказ (запланаваны)
• Рэйхскамісарыят Туркестан (запланаваны)
• Рэйхскамісарыят Дон-Волга (запланаваны)
• Рэйхскамісарыят Остланд (1941—1944)
• Рэйхскамісарыят Украіна (1941—1944)
• Рэйхскамісарыят Нідэрланды (1940—1945)
• Рэйхскамісарыят Нарвегія (1940—1945)
• Рэйхскамісарыят Бельгія-Паўночная Францыя (1944)

Спасылкі

• Фатаграфіі Украіны ў гады акупацыі Архівавана 15 студзеня 2008.