Эдвард фон Роп (Ropp; 2 (14) снежня 1851, маёнтак Ліксна, Дынабургскі павет Віцебскай губерні, цяпер Латвія — 25 ліпеня 1939) — рэлігійны і грамадска-палітычны дзеяч Літвы, Беларусі і Польшчы.

Эдвард Роп
Эдвард фон Роп

дыяцэзіяльны біскуп[d]
з 9 чэрвеня 1902
Дыяцэзія Diocese of Tiraspol[d]
Папярэднік Anton Zerr[d]
Пераемнік Josef Alois Kessler[d]
біскуп віленскі
з 9 лістапада 1903
Дыяцэзія Віленскае біскупства
Папярэднік Stefan Aleksander Zwierowicz[d]
Пераемнік Юрый Матулевіч
Архібіскуп-мітрапаліт Магілёўскі
з 25 ліпеня 1917
Дыяцэзія Магілёўская архідыяцэзія
Папярэднік Вінцэнт Ключынскі
Адукацыя
Дзейнасць каталіцкі святар, палітык, каталіцкі дыякан, каталіцкі біскуп
Нараджэнне 2 снежня 1851(1851-12-02)[1]
Смерць 25 ліпеня 1939(1939-07-25)[1] (87 гадоў)
Пахаванне
Бацька Emmerich Julius von der Ropp[d]
Маці Isabella von Plater-Syberg[d]

Аўтограф Выява аўтографа

Узнагароды
кавалер Вялікага крыжа ордэна Адраджэння Польшчы
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія правіць

Бацька паходзіў з прыбалтыйскага нямецкага баронскага роду, маці — з роду Плятэраў. У 1875 г. скончыў Імператарскі Санкт-Пецярбургскі ўніверсітэт, Ковенскую рымска-каталіцкую духоўную семінарыю (1886), удасканальваў тэалагічную адукацыю ў Інсбрукскім і Фрэйбургскім універсітэтах. 3 1889 г. ксёндз у Лібаве, з 1896 г. канонік Жмудскай дыяцэзіі. 3 1902 г. біскуп ціраспальскі, у 1904—1907 гг. — віленскі. Быў супраць атаясамлівання каталіцызму з польскасцю, спрыяў увядзенню літоўскай і беларускай моў у царкоўнае жыццё. Належаў да кансерватыўнага крыла краёўцаў. Ініцыятар і заснавальнік Канстытуцыйна-каталіцкай партыі Літвы і Беларусі (1906). У пачатку 1906 заснаваў газету «Nowine Wilenskie» («Віленскія навіны»), у 19061909 валодаў газетай «Kurier Litewski». Дэпутат I Дзяржаўнай думы (1906), уваходзіў у «Кола тэрытарыяльнае» (аб’ядноўвала польскіх дэпутатаў ад Беларусі, Літвы і Украіны) і ў фракцыю аўтанамістаў. Вельмі прыхільна паставіўся да мясцовых нацыянальных рухаў і пытанняў, што выклікала незадавольненне афіцыйных улад. У кастрычніку 1907 г. загадам міністра ўнутраных спраў адхілены ад кіравання дыяцэзіяй па абвінавачанні ў антыдзяржаўнай дзейнасці і патуранні рэвалюцыйнаму руху[2]. Каля 10 гадоў жыў у маёнтку Нішча Віцебскай губерні пад наглядам паліцыі. Абавязкі адміністратара Віленскай дыяцэзіі пачаў выконваць мінскі дэкан Казімір Міхалкевіч[3]. У ліпені 1917 г. прызначаны архібіскупам Магілёўскай рымска-каталіцкай архідыяцэзіі з рэзідэнцыяй у Петраградзе. У пачатку 1919 г. арыштаваны Петраградскай ЧК як заложнік. У выніку хадайніцтва папы рымскага і за дазвол праехаць у Расію з Германіі савецкаму партыйнаму дзеячу К. Радэку вызвалены і адпраўлены ў Польшчу. Там працягваў рэлігійную і грамадскую дзейнасць. Да 1931 г. фармальна лічыўся архібіскупам магілёўскім.

Зноскі

  1. а б Edward Ropp // Internetowy Polski Słownik Biograficzny
  2. Станкевіч, А. З Богам да Беларусі: збор твораў / Адам Станкевіч. — Вільня: Інстытут беларусістыкі, 2008. — 1097 с. — С. 423. — ISBN 978-80-866961-13-3.
  3. Смалянчук, А. Ф. Паміж краёвасцю… С. 260.

Літаратура правіць

Спасылкі правіць