Бурнаніт

Бурнані́т — мінерал падкласа складаных сульфідаў, сульфід свінцу, медзі і сурмы, CuPbSbS₃. Адкрыты ў 1805 годзе Р. Джэмсанам (Robert Jameson) і названы ў гонар французскага крышталёграфа і мінеролага Ж. Л. Бурнона (Jacques Louis de Bournon, 1751—1825).

Бурнаніт
Формула	CuPbSbS3
Прымесь	As, Fe, Ag, Zn, Mn, Ni
Сінгонія	ортарамбічная,
Крышталічная рашотка	a = 8,153, b = 8,692, c = 7,793
Крышталічная рашотка	a = 8,153, b = 8,692, c = 7,793
Колер	шэра-стальны, шэры да бясколернага
Колер рысы	шэра-стальны, чорны
Бляск	металічны
Празрыстасць	непразрысты
Цвёрдасць	2,5—3
Спайнасць	недасканалая
Злом	ракавісты
Шчыльнасць	5,7—5,9 г/см³

Крышталізуецца ў ортарамбічнай сінгоніі. Утварае дыпірамідальныя, таблітчастыя крышталі, кароткапрызматычныя зерні, зярністыя агрэгаты. Колер ад бледна-шэрага да бясколернага. Бляск металічны. Цвёрдасць 2,5—3 па шкале Моаса. Шчыльнасць 5,7—5,9 г/см³. Крохкі.

Выкарыстоўваецца ў якасці руды на медзь, свінец, сурму.

Паходжанне і радовішчы

Бурнаніт мае гідратэрмальнае паходжанне. Сустракаецца разам з галенітам, пірытам, джэмсанітам, буланжэрытам, сфалерытам і інш. У зоне акіслення лёгка змяняецца з утварэннем малахіту, сурмянай охры, азурыту і цэрусіту.

Радовішчы ў Аўстраліі, Германіі, ЗША, Расіі (Урал, Забайкалле, Якуція, Далёкі Усход), Мексіцы, Перу, Чылі, Чэхіі, Казахстане, Узбекістане і інш.

Літаратура

• Бурнаніт // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 3: Беларусы — Варанец / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1996. — Т. 3. — 511 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0068-4 (т. 3). — С. 352.
• Горная энциклопедия / Под редакцией Е. А. Козловского.— М.: Советская энциклопедия, 1984—1991. (руск.)

Спасылкі

• Bournonite Mineral Data // Mineralogy Database (англ.)
• Бурнонит // Каталог Минералов. Ru (руск.)
• Bournonite // mindat.org and the Hudson Institute of Mineralogy (англ.)
• Бурнонит // Минералы и месторождения России и стран ближнего зарубежья (руск.)