Ганс Таўсен

Ганс Таўсен (дацк.: Hans Tausen; 1494, Біркендэ, Данія — 11 кастрычніка, 1561, Рыбэ, Данія) — дацкі рэфармацыйны дзеяч і тэолаг.

Ганс Таўсен
дацк.: Hans Tausen
епіскап 1537 — 1541
Дыяцэзія	Diocese of Ribe[d]
Папярэднік	Ivar Munk[d]
Пераемнік	Ганс Таўсен
Адукацыя	Капенгагенскі ўніверсітэт
Дзейнасць	мовазнавец, святар, перакладчык, багаслоў, перакладчык Бібліі, кампазітар
Месца працы	Капенгагенскі ўніверсітэт
Нараджэнне	1494[…] Біркендэ[d], Кертэмінэ, Паўднёвая Данія, Данія, Кальмарская унія
Смерць	11 лістапада 1561 Рыбэ[d], Данія, Каралеўства Данія
Пахаванне	Сабор Рыбэ[d]
Дзеці	Jørgen Hansen Tausen[d]
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Рэфармацыя

95 тэзісаў Формула згоды Контррэфармацыя Рухі і дэнамінацыі   Пратэстанцызм Рэфармацыя ў Германіі Лютэранства Анабаптызм Рэфармацыя ў Швейцарыі Кальвінізм Рэфармацыя ў Нідэрландах Менаніцтва Рэфармацтва Рэфармацыя ў Англіі Англіканства Пурытанства Рэфармацыя ў Шатландыі Прэсвітэрыянства Рэфармацыя ў Францыі Гугеноты Рэфармацыя ў Рэчы Паспалітай Сацыніянства Рэфармацыя ў Італіі Ключавыя падзеі   Лейпцыгскі дыспут Вормскі эдыкт Сялянская вайна ў Германіі Шпаерская пратэстацыя Марбургскі дыспут Аўгсбургскі рэйхстаг Аўгсбургскі рэлігійны мір Вестфальскі мір Дзеячы Рэфармацыі   Марцін Лютэр (Г, 1483–1546) Філіп Меланхтан (Г, 1497–1560) Ганс Таўсен (Д, 1494–1561) Олаус Петры (Швец, 1493–1552) Ульрых Цвінглі (Швейц, 1484–1531) Жан Кальвін (Швейц, 1509–1564) Томас Кранмер (А, 1489–1556) Джон Нокс (Шат, 1514?–1572) Папярэднікі Рэфармацыі   Вальдэнсы Авіньёнскі палон пап (1309–1377) Лаларды Вялікі заходні раскол (1378–1417) Гусіцкія войны (1420 да ~1434) Паўночнае Адраджэнне

Біяграфія

Раннія гады

Пра дзяцінства і маладосць Ганса мала што вядома. Ганс нарадзіўся ў сям’і сялян, мабыць, навучаўся ў гімназіях у Одэнсэ і Слагельсэ, потым быў манахам у манастыры ордэна Святога Яна ў Антворскау, які знаходзіцца побач са Слагельсэ. Пасля навучання ў Ростаку, дзе ён атрымаў ступень магістра мастацтваў, а таксама пасля таго, як атрымаў сан святара, ён вывучаўся на працягу кароткага часу ва ўніверсітэце Капенгагена, а затым зноў з’ехаў за мяжу, наведаўшы, сярод іншых месцаў, універсітэта Лёвена ў Бельгіі і пазнаёміўшыся з галандскімі гуманістамі. Ганс быў добрым лінгвістам, разумеючы лацінскую мову і іўрыт.

Час Рэфармацыі

Пазнаёміўшыся з вучэннем Лютэра, Таўсен так захапіўся ім, што перабраўся ў Вітэнберг і стаў дбайным прыхільнікам новай дактрыны. Выкліканы прыёрам у Антворскау, Таўсен быў заключаны ў турму. Праз год яго адправілі ў манастыр у Выбаргу, прыёр якога, навуковец Педэр Енсен, дазволіў Таўсену рабіць пропаведзі ў манастырскай царкве. Сваімі пропаведзямі Таўсен хутка набыў велізарную папулярнасць. Калі раз’юшаныя на яго манахі дамагліся загаду біскупа аб заключэнні Таўсена пад варту, мяшчане сілком адстаялі свайго ўлюбёнага прапаведніка.

У 1529 годзе кароль Фрэдэрык I выклікаў Таўсена ў Капенгаген, дзе ён таксама набыў гучную вядомасць. У 1530 годзе ў Капенгагене быў скліканы сойм для дазволу рэлігійных спрэчак. На працягу першых дзевяці дзён на сойме ў прысутнасці караля і дзяржаўнага савета трымалі прамовы каталікі. Тым не менш, рэфармацыйная партыя, якую падтрымлівалі кароль, дваранства і бюргерства, атрымала перамогу.

У 1536 годзе справа Рэфармацыі, якая энергічна была падтрымана каралём Крысціянам III, канчаткова перамагла ў Даніі і Таўсен атрымаў поўную свабоду дзеяння. У 1538 годзе ён быў прызначаны лектарам багаслоўя, а ў 1542 — біскупам Рыбскай епархіі. У Выбаргу яму ўзведзены помнік.

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Ганс Таўсен
• Hans Tausen. Encyclopaedia Britannica. (англ.)
• Hans Tausen Архівавана 2 мая 2013.. Danske konger…og deres historie (дацк.)
• The Scandinavian Reformers. (англ.)