Лявон Случанін
Лявон Случанін, сапраўднае імя Лявонцій Раманавіч Шпакоўскі (15 кастрычніка 1914, в. Лучнікі, Слуцкі павет, Мінская губерня, цяпер у Слуцкім раёне, Мінская вобласць — 25 кастрычніка 1995, Салігорск, Беларусь) — беларускі паэт.
| Лявон Случанін | |
|---|---|
| Асабістыя звесткі | |
| Дата нараджэння | 15 кастрычніка 1914 |
| Месца нараджэння | |
| Дата смерці | 25 кастрычніка 1995 (81 год) |
| Месца смерці | |
| Грамадзянства | |
| Альма-матар | |
| Месца працы | |
| Прафесійная дзейнасць | |
| Род дзейнасці | паэт |
| Мова твораў | беларуская |
| Грамадская дзейнасць | |
| Член у | |
.svg){kind=small}
Біяграфія
правіцьУ 1929 годзе паступіў у Слуцкі педтэхнікум. Пад уплывам мастацтва Уладзіслава Галубка і яго артыстычнай трупы паступіў у Мінскі тэатральны тэхнікум. Як сын серадняка быў залічаны без стыпендыі, што прымусіла вярнуцца ў педтэхнікум. З трэцяга курса паступіў на літаратурны факультэт Мінскага педагагічнага інстытута, які скончыў у 1936 годзе. Накіраваны выкладчыкам рускай мовы і літаратуры ў Чэрыкаў Магілёўскай вобласці. У 1937 годзе арыштаваны, прыгавораны да 10 гадоў пазбаўлення волі; накіраваны на Беламорканал.
У 1939 годзе датэрмінова вызвалены. Вярнуўся ў Лучнікі. Уладкаваўся ў Слуцку ў сярэднюю школу выкладчыкам беларускай мовы і літаратуры. З 1940 годзе выкладаў у Слуцкім педтэхнікуме. У часы нямецкай акупацыі працаваў дырэктарам Лучнікоўскай школы ў 1941—1943 гадах, у 1943—1944 гадах школьным інспектарам на Случчыне. Адначасова супрацоўнічаў у акруговай «Газэце Случчыны», друкаваўся ў «Беларускай газэце» (Мінск), «Голасе вёскі» (Мінск), «Раніцы» (Берлін) і часопісе «Новая дарога» (Беласток). Прымаў удзел у Другім Усебеларускім кангрэсе. Пры адступленні немцаў выехаў з сям’ёй у Германію. Працаваў карэспандэнтам у часопісе «Малады змагар», які выдаваў у 1944—1945 гадах Саюз беларускай моладзі. Вясной 1945 года трапіў у амерыканскую акупацыйную зону.
Вярнуўся ў Лучнікі, дзе быў арыштаваны. Асуджаны на 15 гадоў пазбаўлення волі і 5 гадоў пазбаўлення правоў. Адбываў пакаранне на Поўначы. Потым тэрмін быў зменшаны да 10 гадоў зняволення. Пасля вызвалення да 1973 года жыў у Варкуце, потым вярнуўся ў Беларусь і жыў у Салігорску. Член Саюза пісьменнікаў Беларусі з 1993 года.
Памёр 25 кастрычніка 1995 года ў Салігорску.
Творчасць
правіцьДэбютаваў у друку ў 1936 годзе. Вершы, напісаныя ў 1942—1943 гадах апублікаваў у 1943 годзе ў калектыўным зборніку «Песняры Случчыны». Аўтар гістарычнай паэмы «Рагнеда» (1944). Аўтабіяграфічны раман у вершах «Алесь Няміра» напісаны ў 1962—1985 гадах, апублікаваны часткова ў 1991 годзе. Паэма «Ісус Хрыстос» не апублікавана.
Урывак з паэмы «Рагнеда» пэўны час быў уключаны ў школьную праграму[1].
Бібліяграфія
правіць- Рагнеда: Паэма. — Вільня, 1944; [Сідней], 1958; Спадчына № 1, 1991.
Зноскі
- ↑ Беларуская літаратура: вучэб. дапам. для 6-га кл. агульнаадукац. устаноў з беларус. і руск. мовамі навучання / А. I. Бельскі, Л. К. Цітова. — Мінск: Нац. ін-т адукацыі, 2010. — 320 с. — С. 196.
Літаратура
правіць- Случанін Лявон // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 35. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).
- Рэпрэсаваныя літаратары, навукоўцы, работнікі асветы, грамадскія і культурныя дзеячы Беларусі. Энцыклапедычны даведнік у 10 тамах (15 кнігах). Т. 2 / Укладальнік Л. У. Маракоў. — Смаленск, 2003.
- Бяляцкі А. [Пасляслоўе] // Спадчына. 1991, № 1
- Рэпрэсаваныя літаратары, навукоўцы, работнікі асветы, грамадскія і культурныя дзеячы Беларусі. Энцыклапедычны даведнік у 10 тамах (15 кнігах). Т. 3. Кніга 2 / Укладальнік Л. У. Маракоў. — Мн., 2005.
- Савік Л. «Нашу радасць у гразь утапталі…» // ЛіМ, 1992, 10 ліп.
- Савік Л. «Прыйдзе мой дзень…» // Голас Радзімы, 1994, 6 кастр.
Спасылкі
правіць- Шпакоўскі Лявонцій Раманавіч
- Случанін Лявон (сапраўднае імя Шпакоўскі Лявон (Лявонцій) Раманавіч) на сайце анлайн-энцыклапедыі «Беларусь у асобах і падзеях»