Пылюшнік светлы

	Пылюшнік светлы
Навуковая класіфікацыя
Дамен:	Эўкарыёты
Царства:	Расліны
Аддзел:	Кветкавыя
Клас:	Двухдольныя
Парадак:	Казяльцовакветныя
Сямейства:	Казяльцовыя
Падсямейства:	Isopyroideae
Трыба:	Isopyreae
Падтрыба:	Thalictrinae
Род:	Пылюшнік
Від:	Пылюшнік светлы
Міжнародная навуковая назва
	Thalictrum lucidum L., Sp. Pl. 1: 546 (1753)
NCBI	1084680
EOL	5529584
GRIN	t:36441
IPNI	714579-1
TPL	kew-2512323

Пылю́шнік вузкалісты^[3]^[4]^[5] (Thalictrum lucidum) — від кветкавых раслін роду Пылюшнік (Thalictrum) сямейства Казяльцовыя (Ranunculaceae).

Назва

Пылюшнік вузкалісты, руцьвянка^[6], балотная мятла, мядуніца, мядуніца лугавая, пажытнік, памошнік, расходнік, сузік, сузіц^[7]^[8]^[9].

Апісанне

Шматгадовая трава 50—140 см (да 1,5 м^[4]) вышынёй. Лісце чаргаванае, на чаранках, з прылісткамі. Сцябловых лісткоў 7—10. Ліставыя пласціны яйкападобныя, 2—4-пёрыстыя. Ліставыя сегменты ад эліптычных да даўгаватых (самае ніжняе лісце) або лінейных (верхняе лісце), звычайна цэлыя, часам 2—3-зубчастыя на кончыках, верхняя паверхня бліскучая, цёмна-зялёная, ніжняя — светла-зялёная, дробна-валасістая паралельна жылкам^[10].

Суквецце выпрастана-разгалінаванае, досыць разрэджанае. Кветкі радыяльна сіметрычныя, бледна-жоўтыя, каля 1 см у папярочніку. Няма пялёсткаў. Чашалісцікаў 4—5, зеленавата-белыя, рана вянуць. Тычачак шмат, бледна-жоўтыя, 2—4 мм даўжынёй; пылавікі відавочна карацей. Некалькі песцікаў. Плод — 8—10-хрыбетная, бесчарашковая сямянка^[10].

Расліна ядавітая^[11].

Распаўсюджанне

Распаўсюджаны ў Еўропе і Заходняй Сібіры. Святлолюбівая расліна^[11]. Мезафіт, гіграфіт, мезатроф, эўтроф^[11]. Засяляе вільготныя і забалочаныя лугі, нізінныя балоты, берагі вадаёмаў, прыбярэжныя і пойменныя хмызнякі, абочыны дарог і чыгунак. Цвіце ў ліпені—жніўні^[4].

Ва Украіне расце на вільготных і забалочаных лугах — у Карпатах, Палессі і лесастэпе звычайны; у стэпе рэдкі (гарады Дніпро, Мікалаеў).

Ахоўваецца на тэрыторыі Фінляндыі, шэрагу рэгіёнаў Расіі, Днепрапятроўскай вобласці Украіны^[11].

Таксанамія

Сінонімы

Thalictrum angustifolium Jacq., 1762, nom. illeg.
Thalictrum angustifolium subsp. exaltatum (Gaudin) Bonnier, 1912
Thalictrum angustifolium subsp. mediterraneum (Jord.) Bonnier, 1912
Thalictrum bulgaricum Velen., 1891
Thalictrum exaltatum Gaudin, 1828
Thalictrum exaltatum subsp. mediterraneum (Jord.) Rouy & Foucaud, 1893
Thalictrum flavum subsp. exaltatum (Gaudin) Bonnier & Layens, 1909
Thalictrum flavum subsp. mediterraneum (Jord.) Nyman, 1878
Thalictrum mediterraneum Jord., 1860
Thalictrum morisonii subsp. mediterraneum (Jord.) P.W.Ball, 1962
Thalictrum peucedanifolium Griseb. & Schenk, 1852
Thalictrum simplex subsp. gallioides sensu auct.

Галерэя

Сцябло з лісцем
Кветка
Плады

Зноскі

↑ Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
↑ Пра ўмоўнасць аднясення апісанай у гэтым артыкуле групы раслін да класа двухдольных гл. артыкул «Двухдольныя».
↑ Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 129. — 160 с. — 2 350 экз. — у крыніцы пад назвай Thalictrum angustifolium
↑ ^а ^б ^в ЭПБ 1985.
↑ БелЭн 2001.
↑ Ганчарык М. М. Беларускія назвы раслін. Праца навуковага таварыства па вывучэнню Беларусі, т. II і IV. — Горы-Горки, 1927.
↑ Анненков Н. (руск.) (бел. Ботанический словарь — Спб, 1878.
↑ Васількоў І. Г. Матэрыялы да флоры Горацкага раёна. Праца навуковага таварыства па вывучэнню Беларусі, т. III. — Горы-Горкі, 1927.
↑ Чоловский К. Опыт описания Могилевской губернии. По программе и под редакцией А. С. Дембовецкого, кн. I. Могілев.
↑ ^а ^б luontoportti.com (нявызн.). (англ.)
↑ ^а ^б ^в ^г Василисник блестящий: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)

Літаратура

Кухарава Л. В. Пылю́шнік // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 4. Недалька — Стаўраліт / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1985. — С. 315—316. — 599 с., іл. — 10 000 экз.
Прохараў В. М. Пылю́шнік // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 13: Праміле — Рэлаксін / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2001. — Т. 13. — С. 151. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0216-4 (т. 13).
Thalictrum L. — Василисник // Определитель высших растений Беларуси (руск.) / Под ред. В. И. Парфёнова. — Мн.: Дизайн Про, 1999. — С. 45, 56—59. — 472 с. — 1 000 экз. — ISBN 985-6182-78-6.

Спасылкі

Василисник блестящий: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)
Thalictrum lucidum L. // ИАС «ООПТ России» (руск.)

[1] Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.

[2] Пра ўмоўнасць аднясення апісанай у гэтым артыкуле групы раслін да класа двухдольных гл. артыкул «Двухдольныя».

[Киселевский-3] Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 129. — 160 с. — 2 350 экз. — у крыніцы пад назвай Thalictrum angustifolium

[FOOTNOTEЭПБ1985-4] а ^б ^в ЭПБ 1985.

[FOOTNOTEБелЭн2001-5] БелЭн 2001.

[6] Ганчарык М. М. Беларускія назвы раслін. Праца навуковага таварыства па вывучэнню Беларусі, т. II і IV. — Горы-Горки, 1927.

[7] Анненков Н. (руск.) (бел. Ботанический словарь — Спб, 1878.

[8] Васількоў І. Г. Матэрыялы да флоры Горацкага раёна. Праца навуковага таварыства па вывучэнню Беларусі, т. III. — Горы-Горкі, 1927.

[9] Чоловский К. Опыт описания Могилевской губернии. По программе и под редакцией А. С. Дембовецкого, кн. I. Могілев.

[NatureGate-10] а ^б luontoportti.com (нявызн.). (англ.)

[ПЛНТ-11] а ^б ^в ^г Василисник блестящий: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)

[3]

[4]

[5]

[1]

[2]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]