Павел Пятровіч Валошын
Павел Пятровіч Валошын (28 чэрвеня (10 ліпеня) 1891, в. Гаркавічы Сакольскага павета Гродзенскай губерні (цяпер Падляскае ваяводства, Польшча) — 3 лістапада 1937, Сандармох, Карэла-Фінская АССР, цяпер Мядзвеж'ягорскі раён, Карэлія, Расія[1]) — беларускі грамадска-палітычны дзеяч, публіцыст[2].
| Павел Пятровіч Валошын | |
|---|---|
 | |
| Дата нараджэння | 10 ліпеня 1891 |
| Месца нараджэння | |
| Дата смерці | 3 лістапада 1937 (46 гадоў) |
| Месца смерці | |
| Пахаванне | |
| Грамадзянства | |
| Партыя | |
| Род дзейнасці |
грамадска-палітычны дзеяч, публіцыст |
 Павел Пятровіч Валошын на Вікісховішчы | |
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
БіяграфіяПравіць
У 1908—1912 гг. працаваў паштовым служачым у Крынках (Беласточчына). У 1912 годзе прызваны ў войска. Удзельнічаў у Першай сусветнай вайне, быў паранены, трапіў у нямецкі палон[2]. Пасля Кастрычніцкай рэвалюцыі служыў міліцыянерам у Екацярынаславе. У жніўні 1919 у дзянікінскай арміі. Потым ваяваў на баку Чырвонай Арміі (у атрадзе Р. Катоўскага).
У 1922 годзе вярнуўся на радзіму. Уваходзіў у Беларускую сацыял-дэмакратычную партыю, потым у Беларускую партыю незалежных сацыялістаў[2]. 31 ліпеня 1923 г. абраны дэпутатам польскага сейма[2] (замест знятага і высланага з краіны Уладзіміра Каліноўскага), увайшоў у Беларускі пасольскі клуб.
Стаў адным з заснавальнікаў БСРГ[2], у 1926—1927 гг. член яе ЦК. У 1926 г. увайшоў у КПЗБ. Пасля забароны БСРГ арыштаваны польскімі ўладамі ў лютым 1927 г.; на працэсе над грамадоўцамі («працэс 56-ці») асуджаны на 12 гадоў турмы[2]. У выніку абмену палітычнымі зняволенымі з 1932 г. у СССР[2].
Выступаў з лекцыямі і публікацыямі. З сакавіка 1933 г. у Менску. Працаваў у Беларускай дзяржаўнай бібліятэцы і ў Бібліяграфічным інстытуце пры гэтай бібліятэцы, займаўся грамадскай дзейнасцю. Арыштаваны 1 верасня 1933 г. у Менску па адрасе: Падгорны завулак, д. 4, кв. 1 па справе «Беларускага нацыянальнага цэнтра». 9 студзеня 1934 г. Калегіяй ДПУ БССР прыгавораны да расстрэлу, замененага 10 гадамі лагераў. Этапаваны ў Беламорска-Балтыйскі лагер НКУС. Пакаранне адбываў на Салаўках, 9 кастрычніка 1937 г. Асобай «тройкай» УНКУС па Ленінградскай вобласці зноў прыгавораны да расстрэлу. Расстраляны на ст. Мядзведжая Гара (Сандармох) Карэла-Фінскай АССР (цяпер Мядзвеж'ягорскі раён, Карэлія, Расія)[3].
Рэабілітаваны па абодвух прыгаворах 16.8.1956. Асабовая справа П. Валошына захоўваецца ў архіве КДБ Беларусі.
Зноскі
- ↑ Возвращенные имена. Книги памяти России (руск.)
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 Волошин Павел Петрович // Биографический справочник. — Мн.: «Белорусская советская энциклопедия» имени Петруся Бровки, 1982. — Т. 5. — С. 123. — 737 с.
- ↑ Остання адреса: Розстріли соловецьких в'язнів з України у 1937—1938 роках: В 2 т. — 2-е вид., доопрац. і доп. — Київ: Сфера, 2003. (укр.)
ЛітаратураПравіць
- Бергман А. Павел Валошын // Беларускі каляндар на 1983 год. Беласток, 1983
- / ЭГБ, т. 2.
- Рэпрэсаваныя літаратары, навукоўцы, работнікі асветы, грамадскія і культурныя дзеячы Беларусі. Энцыклапедычны даведнік у 10 тамах (15 кнігах). Т. 1. Абрамовіч—Кушаль. / Укладальнік Л. У. Маракоў. — Смаленск, 2003. — 480 с. — ISBN 985-6374-04-9.
- Рэпрэсаваныя літаратары, навукоўцы, работнікі асветы, грамадскія і культурныя дзеячы Беларусі. Энцыклапедычны даведнік у 10 тамах (15 кнігах). Т. 3. Кніга 2 / Укладальнік Л. У. Маракоў. — Мн., 2005.
- Остання адреса: Розстріли соловецьких в'язнів з України у 1937—1938 роках: В 2 т. — 2-е вид., доопрац. і доп. — Київ: Сфера, 2003. (укр.)