Вікіпедыя

Эвакуацыя замежнікаў з Судана (2023)

Эвакуацыя замежнікаў з Судана (красавік—май 2023 года) — комплекс мерапрыемстваў па вывазе дыпламатычнага персаналу і замежных грамадзян на фоне канфлікту паміж Узброенымі сіламі Судана (УСС) і ваенізаванай арганізацыяй «Сілы аператыўнай падтрымкі» (САП). Выратаванне людзей з ахопленай баявымі дзеяннямі краіны праводзіцца пры садзейнічанні ўдзельнікаў супрацьстаяння, а ў шэрагу выпадкаў — вайскоўцаў з іншых краін.

Эвакуацыя замежнікаў з Судана
Асноўны канфлікт: Канфлікт у Судане (2023)
Саудаўскія жанчыны-вайскоўцы падчас вывазу замежнікаў з Джыды, 26 красавіка 2023.
Саудаўскія жанчыны-вайскоўцы падчас вывазу замежнікаў з Джыды, 26 красавіка 2023.
Дата з 19 красавіка па сярэдзіну мая 2023 (асноўныя мерапрыемствы)
Дата пачатку 19 красавіка 2023
Месца  Судан
Прычына пачатак баявых дзеянняў
Удзельнікі краіны свету
Траўмы 1 супрацоўнік дыпмісіі Егіпта і 1 французскі вайсковец
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Уводзіны правіць

Успышка гвалту ў сярэдзіне красавіка 2023 года заахвоціла свет сачыць за сітуацыяй у Судане, а ўрады дзяржаў перайсці да выратавання сваіх грамадзян з «гарачай кропкі». У краіне на той момант знаходзілася вялікая колькасць замежнікаў. Самымі буйнымі групамі былі амерыканцы (16 000 чалавек, большасць з якіх мелі падвойнае грамадзянства[1]) і егіпцяне (10 000 чалавек[2]). Аднак сама эвакуацыя была абцяжарана з-за баявых дзеянняў у сталічным Хартуме, асабліва ў міжнародным аэрапорце і вакол яго. Гэта вымусіла многіх ехаць на машынах у Порт-Судан, які знаходзіцца прыкладна за 650 км на паўночны ўсход ад Хартума[3], адкуль замежнікі вывазіліся па паветры альбо караблямі. Іншыя эвакуацыі праводзіліся праз наземныя пагранпераходы.

Ход падзей правіць

Красавік правіць

19 красавіка
Першай краінай, якая вывезла сваіх грамадзян (60 чалавек) з Судана, стала Японія[4][5]. У той жа дзень планаваўся вываз 150 немцаў[6], але з-за баёў гэта зрабіць не ўдалося[7].
22 красавіка
Дапамогу ў эвакуацыі замежнікаў, у тым ліку дыпламатаў, аказалі войскі УСС. Па паветры «гарачую кропку» пакінулі брытанцы, амерыканцы, французы і кітайцы[8][9]. Саудзіты арганізавалі вываз суайчыннікаў праз аэрапорт у г. Порт-Судан. Яны таксама дапамаглі з вывазам грамадзян іншых краін. Так, праз марскую гавань у Джыду на саудаўскіх караблях праведзена эвакуацыя 150 чалавек[10].
23 красавіка
Пры садзейнічанні амерыканскіх вайскоўцаў (6 верталётаў Boeing CH-47 Chinook  (англ.) (бел., атрад «марскіх коцікаў» і спецпрызн сухапутных сіл) з пасольства ЗША вывезены 100 дыпламатаў і грамадзян краіны[11]. Аперацыя была ўзгоднена з кіраўніцтвам САП[12]. Урад Вялікабрытаніі таксама эвакуіраваў свой дыпламатычны персанал[13], а ўлады Ірландыі накіравалі самалёт з вайскоўцамі ў суправаджэнні для 150 суайчыннікаў[14][15]. Пазней у той жа дзень Міністэрства замежных спраў Францыі абвясціла, што яму ўдалося эвакуіраваць каля 100 чалавек розных нацыянальнасцяў з Судана па паветры[16]. Аналагічныя мерапрыемствы па дапамозе ў вывазе грамадзян іншых краін правялі Італія, Іспанія і Іарданія. Замежнікаў яны пакінулі ў Джыбуці[2]. Турцыя арганізавала вываз сваіх грамадзян на аўтобусах[17] праз Вад-Медані[2]. Сухапутным шляхам выратаваліся таксама 436 егіпцян[18]. Адначасна стала вядома, што ўлады Германіі здолелі забраць суайчыннікаў самалётамі з Хартума[19].
24 красавіка
Самалётамі эвакуяваны 77 грамадзян і дыпламатаў ПАР (пры падтрымцы паўднёваафрыканскіх і суданскіх вайскоўцаў). Таксама 52 жыхара Лівана былі вывезены ваеннымі караблямі Саудаўскай Аравіі ў Джыду[20]. Паўднёвая Карэя ваенным транспартнікам вывезла 28 сваіх грамадзян разам з нявызначанай колькасцю грамадзян Японіі[21]. Індыя для выратавання суайчыннікаў разгарнула аперацыю пад кодавай назвай «Kaveri», накіраваўшы для эвакуацыі два самалёты і карабель[22].
25 красавіка
Для падтрымкі эвакуацыі карабель ВМС Індыі INS Teg прыбыў у Порт-Судан[23]; самалёт C-130 ВПС Вялікабрытаніі здзейсніў першы рэйс па эвакуацыі брытанскіх грамадзян з Судана. Як паведамлялася, аперацыю па выратаванню суайчыннікаў праводзілі 1400 вайскоўцаў[24].
26 красавіка
Міністэрства абароны ФРГ завяршыла аперацыю па эвакуацыі, перакінуўшы па паветры больш за 700 чалавек з Судана, у тым ліку каля 200 суайчыннікаў[25]; Міністэрства замежных спраў Шры-Ланкі абвясціла аб эвакуацыі першай групы грамадзян. У вывазе дапамогу аказалі Узброеныя Сілы Саудаўскай Аравіі[26].
27 красавіка
З Судана вывезлі 180 грамадзян Канады (пакінулі краіну на канадскім ваенна-транспартным самалёце C-130[27]) і 1300 грамадзян КНР (эвакуяваны на судне кітайскіх ВМС з Порт-Судана[28]).
28 красавіка
Ваенныя транспартнікі вывезлі 75 грамадзян Нарвегіі[29][30]. Таксама стала вядома, што шэсць грамадзян Беларусі, якія працавалі на суданскія кампаніі па прыватных кантрактах, выехалі праз сухапутную мяжу з Егіптам[31].
29 красавіка
На саудаўскіх караблях Судан пакінулі 40 расіян[32].

Далей правіць

2 мая
Стала вядома, што самалётам з краіны вывезлі 36 грамадзян Аўстраліі[33].
12 мая
Саудаўская Аравія заявіла аб заканчэнні сваёй эвакуацыі. Агулам улады краіны вывезлі 19 639 чалавек (8 455 замежнікаў і 11 184 суайчыннікаў)[34].
14 мая
Улады Емена эвакуіравалі 392 суайчыннікаў. Двума рэйсамі вывезены 197 грамадзян у партовы горад Адэн, а астатнія 195 чалавек — у кантраляваную хусітамі сталіцу Сану[35].
2 жніўня
Расія вывезла супрацоўнікаў свайго пасольства[36].
27 снежня
Егіпет абвясціў аб эвакуацыі 18 егіпетскіх студэнтаў і іх сваякоў з Вад-Медані[37].

Інцыдэнты правіць

23 красавіка ў Амдурмане пад авіяналёт трапіла калона з французскімі грамадзянамі, якіх суправаджалі байцы САП. Паводле паўстанцаў, самалёт яны збілі, але замежнікі вымушаны былі бегчы да свайго пасольства[38]. Пазней французскі бок заявіў, што падчас здарэння паранены 1 вайсковец[39].

У той жа дзень падчас мерапрыемстваў па эвакуацыі быў паранены супрацоўнік пасольства Егіпта[40][41].

28 красавіка на авіябазе Вадзі-Саідна абстраляны турэцкі эвакуацыйны самалёт. Борт меў патрэбу ў рамонце, бо была пашкоджана паліўная сістэма[42].

Зноскі

  1. ↑ "US has evacuated American diplomatic personnel from Sudan". CNN [англійская]. 2023-04-23. Праверана 2023-04-24.
  2. ↑ а б в Foreigners evacuated as factions battle in Sudan’s Khartoum (англ.). www.aljazeera.com (23 красавіка 2023). Праверана 23 красавіка 2023.
  3. ↑ "Which countries have evacuated nationals from Sudan?". Al Jazeera [англійская]. 2023-04-23. Праверана 2023-04-24.
  4. ↑ "Japan to evacuate its citizens from Sudan". Al Jazeera [англійская]. 2023-04-19. Архівавана з арыгінала 19 April 2023. Праверана 2023-04-19.
  5. ↑ Ninivaggi, Gabriele (2023-04-19). "SDF to evacuate Japanese citizens from Sudan as conflict rages". The Japan Times [амерыканская англійская]. Архівавана з арыгінала April 19, 2023. Праверана 2023-04-19.
  6. ↑ "Germany cancels evacuation mission in Sudan - report". BBC [англійская]. 2023-04-19. Архівавана з арыгінала 17 April 2023. Праверана 2023-04-19.
  7. ↑ "Germany preparing to evacuate citizens: Ministry". Al Jazeera [англійская]. 2023-04-21. Архівавана з арыгінала 21 April 2023. Праверана 2023-04-21.
  8. ↑ "Sudan fighting: Foreign nationals to be evacuated". BBC News [брытанская англійская]. 2023-04-22. Архівавана з арыгінала 22 April 2023. Праверана 2023-04-22.
  9. ↑ "UK, US and others prepare to evacuate nationals from Sudan". The Guardian [брытанская англійская]. 2023-04-22. ISSN 0261-3077. Архівавана з арыгінала 22 April 2023. Праверана 2023-04-22.
  10. ↑ "Saudis, other nationals evacuated from Sudan reach Jeddah". Aljazeera [брытанская англійская]. 2023-04-22. Архівавана з арыгінала 22 April 2023. Праверана 2023-04-22.
  11. ↑ "Sudan fighting: Special forces airlift US diplomats from Sudan". BBC News [брытанская англійская]. 2023-04-23. Праверана 2023-04-23.
  12. ↑ Biden confirms US embassy staff, families evacuated from Sudan (англ.). www.aljazeera.com (23 красавіка 2023). Праверана 23 красавіка 2023.
  13. ↑ UK military has evacuated diplomatic staff from Sudan: PM Sunak (англ.). www.aljazeera.com (23 красавіка 2023). Праверана 23 красавіка 2023.
  14. ↑ Defence Forces to help evacuate Irish people from Sudan RTÉ News, 2023-04-23.
  15. ↑ Defence Forces team being deployed to Sudan to help evacuate Irish citizens The Irish Times, 2023-04-23.
  16. ↑ France evacuates around 100 people from Sudan on first French flight (англ.). www.aljazeera.com (23 красавіка 2023). Праверана 23 красавіка 2023.
  17. ↑ Turkish evacuations have started: AJ correspondent (англ.). www.aljazeera.com (23 красавіка 2023). Праверана 23 красавіка 2023.
  18. ↑ Egypt evacuates 436 citizens from Sudan (англ.). Egypt Independent (24 красавіка 2023). Праверана 24 красавіка 2023.
  19. ↑ Germany evacuating citizens from Sudan (англ.). www.aljazeera.com (23 красавіка 2023). Праверана 24 красавіка 2023.
  20. ↑ Evacuation.
  21. ↑ "South Korean military aircraft evacuates citizens, Japanese nationals". Aljazeera [брытанская англійская]. 2023-04-24. Праверана 2023-04-25.
  22. ↑ "IAF planes on standby, INS Sumedha at Port Sudan as India seeks to expedite evacuation from Sudan". Economic Times [англійская]. 2023-04-22. Архівавана з арыгінала 23 April 2023. Праверана 2023-04-23.
  23. ↑ India begins evacuation from Sudan; 278 Indians board naval ship to Jeddah (англ.). Hindustan Times (25 красавіка 2023). Праверана 25 красавіка 2023.
  24. ↑ Sudan: First flight carrying Britons leaves African country - with two more to take place overnight (англ.). Sky News. Праверана 25 красавіка 2023.
  25. ↑ Germany ends Sudan evacuations, 700 people flown out (англ.). Aljazeera. Праверана 26 красавіка 2023.
  26. ↑ Thirteen Sri Lankans safely evacuated from violence-hit Sudan (англ.). adaderana.lk. Праверана 27 красавіка 2023.
  27. ↑ Canada carries out first evacuation flight from Sudan (англ.). Aljazeera. Праверана 27 красавіка 2023.
  28. ↑ About 1,300 Chinese citizens evacuated (англ.). Aljazeera. Праверана 27 красавіка 2023.
  29. ↑ Forsvarets bidrag til Sudan-evakueringen(нявызн.). Norwegian Armed Forces. Праверана 28 April 2023.
  30. ↑ Piloten fløy nordmenn ut av Sudan: − Vi kunne ha blitt beskutt(нявызн.). Verdens Gang. Праверана 28 April 2023.
  31. ↑ МИД: из Судана эвакуированы 6 белорусских граждан, 10 белорусов остаются в Хартуме, они в безопасности
  32. ↑ Около 40 россиян эвакуировались из Судана в Саудовскую Аравию
  33. ↑ Doran, Matthew. "RAAF rescue mission evacuates 36 Australians and their family members from Sudan". ABC News. Праверана 2 May 2023.
  34. ↑ Saudi Arabia Finalizes Humanitarian Evacuations from Sudan | The Embassy of The Kingdom of Saudi Arabia. www.saudiembassy.net. Праверана 3 June 2023.
  35. ↑ "392 Yemeni citizens evacuated from Sudan". Xinhua. Xinhua News Agency. 15 May 2023. Праверана 15 May 2023.
  36. ↑ "Russia evacuates Sudan embassy staff". Radio Dabanga. 3 August 2023. Праверана 3 August 2023.
  37. ↑ Egyptian students stranded in Sudan evacuated: Foreign Ministry. EgyptToday (27 снежня 2023). Праверана 28 снежня 2023.
  38. ↑ Convoy carrying French national attacked: RSF (англ.). www.aljazeera.com (23 красавіка 2023). Праверана 23 красавіка 2023.
  39. ↑ France evacuated 538 people, Macron says (англ.). www.aljazeera.com (25 красавіка 2023).
  40. ↑ Foreign powers rescue nationals while Sudanese must fend for themselves (англ.). www.cnn.com (23 красавіка 2023). Архівавана з першакрыніцы 23 April 2023. Праверана 24 красавіка 2023.
  41. ↑ إصابة أحد أعضاء السفارة المصرية بالخرطوم بطلق ناري (ар.). Al-Ittihad (23 красавіка 2023). Архівавана з першакрыніцы 23 April 2023. Праверана 24 красавіка 2023.
  42. ↑ "Sudan's army accuses RSF of shooting at Turkish evacuation plane outside Khartoum". Al Arabiya [англійская]. 28 April 2023. Праверана 2023-04-28.

Спасылкі правіць

Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Эвакуацыя_замежнікаў_з_Судана_(2023)&oldid=4685651"