Руская праваслаўная царква
Руская праваслаўная царква, Маскоўскі Патрыярхат — аўтакефальная праваслаўная царква, якая займае 5-е месца ў дыптыху праваслаўных цэркваў, найбольшая з існуючых праваслаўных цэркваў. З’яўляецца найбольшай рэлігійнай арганізацыяй у Расіі, Беларусі і Украіне. У склад Маскоўскага Патрыярхата ўваходзяць аўтаномныя Японская, Кітайская, Украінская, Латвійская, Эстонская праваслаўныя цэрквы, Руская праваслаўная царква за мяжой і Праваслаўная царква Малдовы.
| Руская праваслаўная царква | |
|---|---|
| руск.: Русская православная церковь царк.-слав: Рꙋ́сскаѧ правосла́внаѧ цр҃ковь | |
 | |
| Асноўная інфармацыя | |
| Заснавальнікі |
Апостал Андрэй (паводле царкоўнага падання) патрыярх Фоцій I Канстанцінопальскі (у 860-я гады стварыў епархію «Расія»[1]); патрыярх Мікалай II Канстанцінопальскі, які паставіў Міхаіла мітрапалітам Кіеўскім (988 год); князь Уладзімір Святаслававіч |
| Аўтакефалія |
дэ-юрэ з 1589 года[2][3]; дэ-факта з 1448 года[2][4] |
| Прызнанне аўтакефаліі | прызнана ўсімі памеснымі праваслаўнымі царквамі |
| Прадстаяцель у наш час | Патрыярх Маскоўскі і ўсяе Русі Кірыл |
| Цэнтр |
У складзе Канстанцінопальскага патрыярхата: Кіеў (X век — 1299); Уладзімір (1299—1325; дэ-факта); Масква (1325—1448; дэ-факта); Аўтакефалія: Масква (1448—1721); Санкт-Пецярбург (1721—1917); Масква (з 1917) |
| Рэзідэнцыя Прадстаяцеля | Данілаў манастыр, Масква |
| Юрысдыкцыя (тэрыторыя) |
 Азербайджан[заўв 1] Беларусь[заўв 2] Казахстан[заўв 3] Кыргызстан[заўв 4] Латвія[заўв 5] Літва[заўв 6] Таджыкістан[заўв 7] Туркменістан[заўв 8] Узбекістан[заўв 9] Японія[5][6][заўв 10] Кітай[7][8](аспрэчваецца)[9][заўв 11] Малдова (аспрэчваецца)[заўв 12] Манголія[10] (аспрэчваецца) Украіна (аспрэчваецца)[11][12][13][14][заўв 13] Эстонія (аспрэчваецца)[заўв 14]Руская дыяспара (часткова)[заўв 15] |
| Епархіі за межамі юрысдыкцыі |
Заходняя і Цэнтральная Еўропа (Берлінская і Германская, Брусельская і Бельгійская, Будапешцкая і Венгерская, Венская і Аўстрыйская, Гаагская і Нідэрландская, Корсунская, Сурожская) Цэнтральная і Паўднёвая Амерыка (Аргенцінская і Амерыканская) Усходняя і Паўднёва-Усходняя Азія (Філіпінска-В’етнамская) Афрыка (Патрыяршы экзархат Афрыкі) |
| Царква-маці | Канстанцінопальскі патрыярхат |
| Мова набажэнстваў | Сінадальны ізвод царкоўнаславянскай мовы, абмежавана мовы народаў Расіі, у замежных парафіях таксама на мясцовых мовах |
| Каляндар | Юліянскі[15] |
| Колькасць | |
| Епіскапаў | 412 (на 15 кастрычніка 2018 года) |
| Епархій | 303 (на лістапад 2017)[16] |
| Манастыроў | 944 (462 мужчынскіх і 482 жаночых)[16] |
| Прыходаў | 36 878 «храмаў ці іншых памяшканняў, у якіх здзяйсняецца Боская Літургія» [16] |
| Святароў | 39 414 штатных клірыкаў, уключаючы 34 774 прасвітары і 4 640 дыяканаў[16] |
| Вернікаў | 90—120 млн. чал. |
| Сайт | www.patriarchia.ru |
Іншымі памеснымі (аўтакефальным) царквамі, што ўваходзяць у дыптых, прызнаецца адзінай кананічнай праваслаўнай царквой на тэрыторыі былога СССР з выключэннем Грузіі, дзе кананічнай з’яўляецца Грузінская праваслаўная царква, і Эстоніі, дзе апрача РПЦ кананічнай з’яўляецца Эстонская апостальская праваслаўная царква Канстанцінопальскага Патрыярхата.
Аўтакефалію ад Канстанцінопальскага Патрыярхата царква атрымала ў 1448 годзе, Патрыярхат устаноўлены ў 1589. З 1721 па 1917 гады кіравалася Свяцейшым Сінодам. У 1917 годзе быў адноўлены патрыярхат.
На канец 2006 года, і да ўз’яднання з РПЦЗ, РПЦ мела 136 епархій; 1 экзархат (Беларускі); 171 архіерэяў, з іх 131 епархіяльных, 40 вікарных, без уліку 13, якія былі на адпачынку. Дзейнічаюць 713 манастыроў, у тым ліку ў Расіі: 208 мужчынскіх і 235 жаночых; на Украіне: 89 мужчынскіх і 84 жаночых; у іншых краінах СНД і Прыбалтыкі: 38 мужчынскіх і 54 жаночых; у рэшце замежных краін: 2 мужчынскіх і 3 жаночых. Стаўрапігіяльных манастыроў 25. Агульная колькасць прыходаў — 27 393 (колькасць хутка ўзрастае). Агульная колькасць духавенства — 29 450.
Духоўных навучальных устаноў 75, з іх 5 духоўных акадэмій, 34 духоўныя семінарыі, 36 духоўных вучылішчаў. Усяго на дзённай форме навучання каля 5400 чалавек. Таксама дзейнічаюць 2 праваслаўныя ўніверсітэты і 1 багаслоўскі інстытут.
Прадстаяцель Рускай праваслаўнай царквы — Патрыярх Маскоўскі і ўсяе Русі Кірыл (з 1 лютага 2009 года).
У снежні 2017 года стала вядома, што СБУ зняла грыф «цалкам сакрэтна» з дакументаў НКДБ аб стварэнні Маскоўскай Патрыярхіі. У іх, у прыватнасці сцвярджаецца, што ўсіх дэлегатаў т.зв. Памеснага Сабора РПЦ МП 1945 года быў завербаваны чэкістамі.
Важна, каб у ліку вызначаных кандыдатаў пераважалі агенты НКВС, здольныя правесці на Саборы патрэбную нам лінію —ліст, накіраванае ў верасні 1944 года на месцы за подпісам начальніка 2-га ўпраўлення НКДБ СССР Фядотава і кіраўніка пятага аддзела 2-га ўпраўлення Карпава[17]
|
З рассакрэчаных дакументаў вынікае, што НКДБ СССР і яго падраздзяленні ў саюзных і аўтаномных рэспубліках, краях і абласцях займаліся падборам кандыдатаў для ўдзелу ў саборы з прадстаўнікоў духавенства і свецкіх. З гэтай мэтай трэба было намеціць «асоб, якія маюць рэлігійны аўтарытэт сярод духавенства і вернікаў і ў той жа час правераных на агентурнай або патрыятычнай працы».
Гл. таксама Правіць
Заўвагі Правіць
- ↑ Бакінская і Азербайджанская епархія.
- ↑ Беларуская праваслаўная царква.
- ↑ Казахстанская мітрапаліцкая акруга.
- ↑ Бішкекская і Кыргызстанская епархія.
- ↑ Латвійская праваслаўная царква.
- ↑ Віленская і Літоўская епархія.
- ↑ Душанбінская і Таджыкістанская епархія.
- ↑ Патрыяршыя прыходы ў Туркменіі.
- ↑ Ташкенцкая і Узбекістанская епархія.
- ↑ Японская праваслаўная царква.
- ↑ Кітайская праваслаўная царква.
- ↑ Праваслаўная царква Малдовы.
- ↑ Украінская праваслаўная царква Маскоўскага патрыярхата.
- ↑ Эстонская праваслаўная царква Маскоўскага патрыярхата.
- ↑ Руская праваслаўная царква за мяжой, а таксама замежныя епархіі непасрэдна РПЦ у Еўропе і Паўднёвай Амерыцы.
Зноскі Правіць
- ↑ Шумило С. 1150 лет киево-русской эры. // Русская народная линия.
- ↑ а б Карацуба, Курукин, Соколов, 2005, с. 156
- ↑ Журналы заседания Священного Синода от 5—6 октября 2011 года См. Журнал № 131: «После получения автокефалии в Русской Церкви данная структура была утрачена: образованный в 1589 году Московский Патриархат <…>»
- ↑ Русская Православная Церковь под управлением митрополитов 988—1589: «не предрешая вопроса о каноническом получении автокефалии, 15 декабря 1448 г. русскими иерархами в Московском Успенском соборе Митрополитом был поставлен епископ Рязанский и Муромский Иона <…> после падения Константинополя (1453 г.) на Руси принято было решение, чтобы на будущее время Митрополиты Московские и всея Руси были фактически независимыми от Патриархов.» (Русская Православная Церковь. Очерки истории.)
- ↑ Японская аўтаномная Праваслаўная Царква Афіцыйны сайт РПЦ.
- ↑ Апошні справа сцяг ад патрыяршага прастола сцяг Японіі Афіцыйны сайт РПЦ.
- ↑ Кітайская аўтаномная Праваслаўная Царква Афіцыйны сайт РПЦ.
- ↑ Кітай і Японія афіцыйна папоўнілі спіс краін кананічнай тэрыторыі рускай царквы. Інтэрфакс-Рэлігія. Архівавана з першакрыніцы 10 лютага 2013. Праверана 8 лютага 2013.
- ↑ Мітрапаліт Іларыён: Праваслаўныя Кітая пакутуюць з-за адсутнасці святароў. Руская Праваслаўная Царква. Аддзел знешніх царкоўных сувязяў.
- ↑ Вызначэнне свяшчэннага Архірэйскага Сабора Рускай Праваслаўнай Царквы Аб унясенні змяненняў і дапаўненняў у Статут Рускай Праваслаўнай Царквы. Патрыярхія.ру
- ↑ Поле битви – Україна, або «канонічні» проти «канонічних» — Тиждень.иа, 29 серпня 2011 року. (укр.)
- ↑ Заява Священного Синоду Української Православної Церкви з приводу дій Святого Синоду Румунської Православної Церкви Архівавана 3 снежня 2013. (укр.)
- ↑ Румынская Царква прэтэндуе на Украіну Рэлігія ва Украіне.
- ↑ Румынская Праваслаўная царква прыйшла ў Малдавію «на штыках нацысцкіх салдат»: Малдова за тыдзень — REGNUM
- ↑ "Хулап В. Ф." Рэформа календара і пасхаліі: гісторыя і сучаснасць.
- ↑ а б в г Найсвяцейшы Патрыярх абвясціў статыстычныя даныя аб жыцці Рускай Праваслаўнай Царквы // Патрыярхія.ру, 29 лістапада 2017
- ↑ Московський патріархат створювали агенти НКВС, - свідчать розсекречені СБУ документи. https://espreso.tv/. Еспресо TV (10 снежня 2017). Праверана 10 грудня 2017.
