Ян Станіслаў Сапега

	Ян Станіслаў Сапега
	Ян Станіслаў Сапега
	; Герб «Ліс»
	Вялікі маршалак літоўскі
	Вялікі маршалак літоўскі
	1621 — 1635
Папярэднік	Пётр Весялоўскі
Пераемнік	Крыштаф Весялоўскі
Адукацыя	Віленскі ўніверсітэт; Браўнсбергскі езуіцкі калегіум[d]; Вюрцбургскі ўніверсітэт; Падуанскі ўніверсітэт; Балонскі ўніверсітэт;
Дзейнасць	ваенны
Веравызнанне	каталіцтва
Нараджэнне	25 кастрычніка 1589; Маладзечна, Ашмянскі павет, Віленскае ваяводства, Вялікае Княства Літоўскае, Рэч Паспалітая;
Смерць	10 красавіка 1635 (45 гадоў); Ляхавічы, Новагародскі павет, Новагародскае ваяводства, Вялікае Княства Літоўскае, Рэч Паспалітая;
Род	Сапегі
Бацька	Леў Сапега
Маці	Даратэя Фірлей
Жонка	Ганна Схаластыка Хадкевіч[d] і Грызельда з Вадынскіх
Ян Станіслаў Сапега на Вікісховішчы

Ян Станіслаў Сапега (25 кастрычніка 1589, Маладзечна — 10 красавіка 1635, Ляхавічы) — вялікалітоўскі дзяржаўны дзеяч. Падстолі вялікі літоўскі (1611—1617), маршалак надворны літоўскі (1617—1621) і вялікі літоўскі (з 1621)^[2]; староста слонімскі (з 1605).

БіяграфіяПравіць

Грызельда з Вадынскіх. Невядомы мастак, XVII ст.

Паходіў з чарэйска-ружанскай лініі магнацкага роду Сапегаў герба «Ліс», сын Льва Сапегі, канцлера вялікага літоўскага, і Даратэі Фірлей (з роду Збаражскіх). Меў братоў Крыштафа Міхала і Казіміра Льва.

Навучаўся ў Віленскай акадэміі, езуіцкім калегіуме ў Брунсбергу, Вюрцбургскім, Падуанскім, Балонскім універсітэтах^[3].

8 жніўня 1618 г. Я. С. Сапега падпісвае прывілей на заснаванне побач з Друяй новага горада пад назвай Сапежын, разлічваючы ператварыць яго ў значны рамесны, гандлёвы і абарончы пункт. Сапежын атрымаў магдэбургскае права.

Браў удзел у выправе Жыгімонта Вазы на Смаленск, а таксама ў вайне супраць Швецыі (з 1625), дзе аднак не выявіў ваеннага майстэрства.

Неаднаразова абіраўся паслом на соймы. У 1612—1613 выконваў дыпламатычныя даручэнні Рэчы Паспалітай у Італіі. У 1630 знаходзіўся пры імператарскім двары ў Вене.

У 1633 г. пасля смерці бацькі становіцца спадкаемцам Ружанскага палаца, але праз два гады памірае.

Двойчы браў шлюб: першай жонкай была Ганна Схаластыка з Хадкевічаў, другой — Грызельда з Вадынскіх.

Зноскі

↑ ^1,0 ^1,1 Jan Stanisław Sapieha // маёмасць
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1400881"></a>
↑ ЭнцВКЛ, 2005
↑ Анатоль Грыцкевіч. Сапегі //Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. Т. 6. Кн. 1: Пузыны — Усая / Беларус. Энцыкл.; Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (галоўны рэд.) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн.: БелЭн, 2001.

ЛітаратураПравіць

Грыцкевіч А. Сапегі // Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (гал. рэд.) і інш.; маст. З. Э. Герасімовіч. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 2005. — Т. 2: Кадэцкі корпус — Яцкевіч. — С. 548. — 792 с. — ISBN 985-11-0378-0 (т. 2), ISBN 985-11-0315-2.
Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. Т. 6. Кн. 1: Пузыны — Усая / Беларус. Энцыкл.; Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (галоўны рэд.) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн.: БелЭн, 2001. — 591 с.: іл. ISBN 985-11-0214-8.

[_2534abe8db60915f-1] 1,0 ^1,1 Jan Stanisław Sapieha // маёмасць
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1400881"></a>

[ЭнцВКЛ—2005——-2] ЭнцВКЛ, 2005

[3] Анатоль Грыцкевіч. Сапегі //Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. Т. 6. Кн. 1: Пузыны — Усая / Беларус. Энцыкл.; Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (галоўны рэд.) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн.: БелЭн, 2001.

[2]

[1]

[3]