Мак няпэўны (Papaver dubium) — аднагадовая травяністая расліна, від травяністых раслін роду Мак (Papaver) сямейства Макавыя (Papaveraceae).

Мак няпэўны

Агульны выгляд квітнеючай расліны
Навуковая класіфікацыя
Міжнародная навуковая назва

Papaver dubium L., 1753


Сістэматыка
на Віківідах

Выявы
на Вікісховішчы
ITIS  18889
NCBI  357469
EOL  594731
GRIN  t:26676
IPNI  673488-1
TPL  kew-2560793

Батанічнае апісанне правіць

 
Батанічная ілюстрацыя з кнігі К. А. М. Ліндмана «Bilder ur Nordens Flora», 1917—1926



1 — Papaver dubium

Сцябло звычайна прамое, малагалінаванае, з прыціснутымі галінкамі, даволі густа і мякка касмата-шчаціністае.

Ніжнія лісце проста пёрыста-рассечанае або (у слабых асобінікаў) пёрыста-надрэзанае з больш-менш буйнымі, шырокімі, даўгаватымі, яйкападобнымі сегментамі, часам суцэльнымі, часам зубчастымі, тупаватымі або вострымі. Верхняе лісце або проста двойчы-пёрыста-рассечанае на лінейныя або даўгавата-лінейныя або ланцэтныя, суцэльныя або зубчастыя, вострыя сегменты і долі; зубцы заканчваюцца доўгай шчацінкай.

Кветканосы прамыя, моцныя, доўгія, даволі густа, часта бялёса-прыціснута-шчаціністыя. Бутоны доўга-адагнута-касматыя, невялікія, без ражкоў. Вяночкі вінна-чырвоныя ці ружовыя, звычайна бледныя, рэдка белыя, невялікія, рана ападаюць. Пялёсткі 1-2 (рэдка да 3) см даўжынёй, з невялікай чорнай плямай пры аснаванні, рэдка без яе, звычайна зваротнаяйкападобныя, не налягаюць бакамі адзін на аднаго. Тычынкі малалікія, ніткі іх вельмі тонкія. Цвіце ў красавіку — чэрвені.

Плод — голая, даўгавата-булавападобная або булавападобна-цыліндрычная каробачка, маладая зваротнаяйкападобная, без прыкмет ножкі, сядзячая, 12-20 мм даўжынёй, амаль без жылак на паверхні, з цвёрдымі сценкамі, шызая; дыск спелай каробачкі плоскі, плёнкавы, зубцы яго моцна налягаюць адзін на аднаго; прамянёў 4-11.

Апісаны са Швецыі і Англіі.

Распаўсюджанне правіць

Паўночная Еўропа: Данія, Ірландыя, Швецыя (поўдзень), Вялікабрытанія; Цэнтральная Еўропа: Аўстрыя, Бельгія, Чэхаславакія, Германія, Венгрыя, Нідэрланды, Польшча, Швейцарыя; Паўднёвая Еўропа: Албанія, Балгарыя, Югаславія, Грэцыя, Італія (уключаючы Сардзінію і Сіцылію), Румынія, Францыя (уключаючы Корсіку), Партугалія, Іспанія (уключаючы Балеарскія астравы); тэрыторыя былога СССР: Беларусь, Літва, Латвія, Эстонія, Украіна, Расія (Крым), Каўказ (Арменія, Азербайджан, Грузія, Перадкаўказзе, Дагестан), Туркменія; Заходняя Азія: Афганістан,Егіпет (Сінайскі паўвостраў), Іран, Ірак, Турцыя; Паўднёвая Азія: Пакістан; Афрыка: Алжыр (поўнач), Егіпет, Лівія (поўнач), Марока, Туніс, востраў Мадэйра, Канарскія астравы[3].

Натуралізаваўся як заносная расліна на Азорскіх астравах і ў Паўночнай Амерыцы.

Расце па камяністых і гліністых схілах, на палях, у дарог.

Класіфікацыя правіць

У межах віду вылучаюцца тры падвіда[3]:

  • Papaver dubium subsp. dubium
  • Papaver dubium subsp. erosum (Litv.) Kadereit . Афганістан, Іран, Туркменія
  • Papaver dubium subsp. lecoqii (Lamotte) Syme — Афрыка, Турцыя, Вялікабрытанія, Цэнтральная і Паўднёвая Еўропа

Зноскі

  1. Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
  2. Пра ўмоўнасць аднясення апісанай у гэтым артыкуле групы раслін да класа двухдольных гл. артыкул «Двухдольныя».
  3. а б Паводле даных GRIN. Гл. картку расліны

Літаратура правіць

  • Попов М. Г. Род 556. Мак — Papaver // Флора СССР : в 30 т. / гл. ред. В. Л. Комаров. — М. ; Л. : Изд-во АН СССР, 1937. — Т. 7 / ред. тома Б. К. Шишкин. — С. 639—640. — 792, XXVI с. — 5200 экз.