Сарагоса

муніцыпалітэт у Іспаніі

Сараго́са[1] (ісп.: Zaragoza) — горад на паўночным усходзе Іспаніі, сталіца аўтаномнага рэгіёну Арагон, правінцыі Сарагоса і аднайменнай акругі (Comarca de Zaragoza).

Сарагоса
ісп.: Zaragoza
Герб[d] Сцяг[d]
Герб[d] Сцяг[d]
Краіна
Каардынаты
Кіраўнік
Першая згадка
Плошча
1063 км²
Вышыня цэнтра
199 м
Водныя аб’екты
Насельніцтва
682000 чалавек (2020)
Часавы пояс
Тэлефонны код
976
Паштовыя індэксы
50001—50018
Аўтамабільны код
Z
Афіцыйны сайт
zaragoza.es (ісп.)
Сарагоса на карце Іспаніі
Сарагоса (Іспанія)
Сарагоса
Сарагоса (Іспанія)
Сарагоса

Размешчаны ў сярэднім цячэнні ракі Эбра, каля 200 метраў над узроўнем мора. На 1 студзеня 2007 года ў Сарагосе пражывае 654 390 чалавек, яна з’яўляецца пятым па велічыні горадам Іспаніі.

Гісторыя

правіць

Заснавана ў 24 да н.э. на месцы старажытнага паселішча як рымская калонія пад назвай Цэзарэя-Аўгуста. У 452 годзе захоплена свевамі, у 476 — вестготамі. У 714—1118 гадах пад уладай арабаў, у ХІ — пачатку ХІІ стагоддзя цэнтр Сарагоскага эмірата. У 1118 горад адваяваны ў арабаў войскамі караля Арагона Альфонса I, з 1119 года сталіца Арагонскага каралеўства, атрымала права самакіравання і іншыя прывілеі. У XIV—XVI ст. адзін з важнейшых эканамічных (вытворчасцьсць сукна) і культурных (у 1474 заснаваны ўніверсітэт) цэнтраў Арагона. У XVII—XVIII ст. эканамічна заняпала. У 1-ю іспанскую рэвалюцыю 1808—1814 двойчы ўзята ў аблогу французскімі войскамі (1808, 1808—1909). У Іспанскую рэвалюцыю 1931—1939 гадоў месца баёў паміж рэспубліканскімі войскамі і франкістамі.

Насельніцтва

правіць
Год Колькасць
1971 448 500 [2]
1981 591 000 [3]
1996 602 000 [4]
2001 610 976 [5]
2002 620 419 [6]
2004 638 799 [7]
2005 647 373 [8]
Год Колькасць
2006 649 181 [9]
2007 654 390 [10]
2008 666 129 [11]
2009 674 317 [12]
2010 675 121 [13]
2011 674 725 [14]
2012 679 624 [15]
Год Колькасць
2013 732 765 [16]
2014 666 058 [17]
2015 664 953 [18]
2016 661 108 [19]
2017 664 938 [20]
2018 666 880 [21][22]
2019 674 997 [23]
Год Колькасць
2020 681 877 [24]
2021 675 301 [25]
2022 673 010 [26]
2023 682 513 [27]

Славутасці

правіць

У структуры цэнтра горада захаваліся рысы рэгулярнай планіроўкі старажытнарымскай калоніі. Сярод помнікаў: рэшткі старажытнарымскіх пабудоў, маўрытанскіх будынкаў (Х—ХІІ ст.) з узорыстай цаглянай муроўкай, дэкаратыўнымі купаламі, абліцоўкай шматколернай кафляй, сабор Ла-Сеа (1119—1550; фасад канца XVII стагоддзя ў стылі эрэрэска; вежа 1685), касцёлы ў стылі мудэхар (Санта-Марыя Магдалена і іншыя), біржа («лонха», 1551, готыка і платэрэска), палацы XVI стагоддзя ў стылі платэрэска.

Музей прыгожых мастацтваў.

Гарады-пабрацімы

правіць

Вядомыя асобы

правіць

Крыніцы

правіць
  1. БелЭн 2002.
  2. Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. — Т. 22. — С. 586.
  3. Географический энциклопедический словарь: Географические названия / под ред. В. М. Котляков — 3-е изд. — М.: Большая российская энциклопедия, 1989. — С. 414. — 903 с. — ISBN 5-85270-216-1
  4. Большой словарь географических названий / под ред. В. М. КотляковЕкатеринбург: Русское географическое общество, 2003. — С. 559. — 832 с. — ISBN 5-94799-148-9
  5. Instituto Nacional de Estadística III // Municipal Register of Spain 2001 // Boletín oficial del EstadoAgencia Estatal Boletín Oficial del Estado, 2002. — вып. 5. — P. 642. — ISSN 0212-033X
  6. Instituto Nacional de Estadística III // Municipal Register of Spain 2002 // Boletín oficial del EstadoAgencia Estatal Boletín Oficial del Estado, 2002. — вып. 311. — P. 45846. — ISSN 0212-033X
  7. Instituto Nacional de Estadística III // Municipal Register of Spain 2004 // Boletín oficial del EstadoAgencia Estatal Boletín Oficial del Estado, 2004. — вып. 314. — P. 42356. — ISSN 0212-033X
  8. Instituto Nacional de Estadística III // Municipal Register of Spain 2005 // Boletín oficial del EstadoAgencia Estatal Boletín Oficial del Estado, 2005. — вып. 287. — P. 39422. — ISSN 0212-033X
  9. Instituto Nacional de Estadística III // Municipal Register of Spain 2006 // Boletín oficial del EstadoAgencia Estatal Boletín Oficial del Estado, 2006. — вып. 312. — P. 46628. — ISSN 0212-033X
  10. III // Municipal Register of Spain 2007 // Boletín oficial del EstadoAgencia Estatal Boletín Oficial del Estado, 2007. — вып. 311. — P. 53566. — ISSN 0212-033X
  11. Instituto Nacional de Estadística III // Municipal Register of Spain 2008 // Boletín oficial del EstadoAgencia Estatal Boletín Oficial del Estado, 2008. — вып. 312. — P. 52072. — ISSN 0212-033X
  12. Instituto Nacional de Estadística Municipal Register of Spain 2009 // Boletín oficial del EstadoAgencia Estatal Boletín Oficial del Estado, 2009. — вып. 309. — P. 109453. — ISSN 0212-033X
  13. Instituto Nacional de Estadística III // Municipal Register of Spain 2010 // Boletín oficial del EstadoAgencia Estatal Boletín Oficial del Estado, 2010. — вып. 311. — P. 106195. — ISSN 0212-033X
  14. Instituto Nacional de Estadística III // Municipal Register of Spain 2011 // Boletín oficial del EstadoAgencia Estatal Boletín Oficial del Estado, 2011. — вып. 303. — P. 138416. — ISSN 0212-033X
  15. Instituto Nacional de Estadística III // Municipal Register of Spain 2012 // Boletín oficial del EstadoAgencia Estatal Boletín Oficial del Estado, 2012. — вып. 313. — ISSN 0212-033X
  16. Instituto Nacional de Estadística III // Municipal Register of Spain 2013 // Boletín oficial del EstadoAgencia Estatal Boletín Oficial del Estado, 2013. — вып. 311. — ISSN 0212-033X
  17. Instituto Nacional de Estadística III // Municipal Register of Spain 2014 // Boletín oficial del EstadoAgencia Estatal Boletín Oficial del Estado, 2014. — вып. 308. — ISSN 0212-033X
  18. Instituto Nacional de Estadística III // Municipal Register of Spain 2015 // Boletín oficial del EstadoAgencia Estatal Boletín Oficial del Estado, 2015. — вып. 301. — ISSN 0212-033X
  19. Instituto Nacional de Estadística III // Municipal Register of Spain 2016 // Boletín oficial del EstadoAgencia Estatal Boletín Oficial del Estado, 2016. — вып. 304. — ISSN 0212-033X
  20. Instituto Nacional de Estadística III // Municipal Register of Spain 2017 // Boletín oficial del EstadoAgencia Estatal Boletín Oficial del Estado, 2017. — вып. 316. — ISSN 0212-033X
  21. Instituto Nacional de Estadística III // Municipal Register of Spain 2018 // Boletín oficial del EstadoAgencia Estatal Boletín Oficial del Estado, 2018. — вып. 314. — P. 130903. — ISSN 0212-033X
  22. Cifras oficiales de población resultantes de la revisión del Padrón municipal a 1 de eneroNational Statistics Institute. Праверана 18 сакавіка 2019.
  23. Instituto Nacional de Estadística III // Municipal Register of Spain 2019 // Boletín oficial del EstadoAgencia Estatal Boletín Oficial del Estado, 2019. — вып. 311. — P. 141278. — ISSN 0212-033X
  24. Instituto Nacional de Estadística III // Municipal Register of Spain 2020 // Boletín oficial del EstadoAgencia Estatal Boletín Oficial del Estado, 2020. — вып. 340. — P. 125898. — ISSN 0212-033X
  25. National Statistics Institute Municipal Register of Spain of 2021 — 2021.
  26. National Statistics Institute Municipal Register of Spain of 2022 — 2022. — Т. 90. — С. 1,235.
  27. National Statistics Institute Municipal Register of Spain of 2023 — 2023.
  28. http://www.zaragoza.es/ciudad/zaragozainternacional/hermanamientos.htm
  29. https://starportal.skopje.gov.mk/DesktopDefault.aspx?tabindex=0&tabid=172

Літаратура

правіць
  • Сараго́са // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 14: Рэле — Слаявіна / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 14. — С. 175. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0238-5 (т. 14).
  • Сараго́са // Т. 22. Ремень — Сафи. — М. : Советская энциклопедия, 1975. — С. 586. — (Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров; 1969—1978). (руск.)
  • Сараго́са // Большой словарь географических названий (руск.) / Гл. ред. В. М. Котляков. — Екатеринбург: У-Фактория, 2003. — С. 559. — 832 с. — 10 000 экз. — ISBN 5-94799-148-9.
  • Сараго́са // Географический энциклопедический словарь: Географические названия (руск.) / Гл. ред. А. Ф. Трёшников; Ред. кол.: Э. Б. Алаев, П. М. Алампиев (зам. гл. ред.) и др. — 2-е изд., исправл. и дополн. — М.: Советская энциклопедия, 1989. — С. 414. — 592 с. — 210 000 экз. — ISBN 5-85270-057-6.
  • Сараго́са // Географические названия мира: Топонимический словарь: Ок. 5000 единиц (руск.) / Е. М. Поспелов; Отв. ред. P. A. Агеева. — 2-е изд., стереотип.. — М.: Русские сло­вари: ООО «Издательство Астрель»: ООО «Издательство ACT», 2002. — С. 368. — 512 с. — ISBN 5-17-001389-2 (ООО «Издательство ACT»), ISBN 5-271-00446-5 (ООО «Издательство Астрель»), ISBN 5-93259-014-9 (Издательство «Русские словари»).
  • Сараго́са // Энциклопедический географический словарь (руск.). — М.: РИПОЛ классик, 2011. — С. 589. — 800 с. — (Словари но­вого века). — 5 000 экз. — ISBN 978-5-386-03063-6.