Бла́жэ Ко́нескі (макед.: Блаже Конески; 19 снежня 1921, вёска Небрэгава каля Прылепу, Каралеўства сербаў, харватаў і славенцаў (цяпер у Паўночнай Македоніі) — 7 снежня 1993, Скоп’е, Рэспубліка Македонія) — стваральнік і адзін з кадыфікатараў сучаснай літаратурнай македонскай мовы, выбітны літаратурны, культурны і грамадскі дзеяч, паэт, празаік, эсэіст, гісторык літаратуры, лінгвіст, перакладчык і прафесар на філасофскім факультэце ўніверсітэта ў Скоп’е.

Блажэ Конескі
макед.: Блаже Конески
Асабістыя звесткі
Дата нараджэння 19 снежня 1921(1921-12-19)[1][2][…]
Месца нараджэння
  • Прылеп, Каралеўства сербаў, харватаў і славенцаў[d]
Дата смерці 7 снежня 1993(1993-12-07)[2] (71 год)
Месца смерці
Грамадзянства
Альма-матар
Месца працы
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці паэт, палітык, перакладчык, выкладчык універсітэта, пісьменнік
Грамадская дзейнасць
Член у
Прэміі
Узнагароды
Ордэн «Знак Пашаны» Order "For Merit to the People" with golden star Order of the Republic
Подпіс Выява аўтографа
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія правіць

Сярэднюю школу скончыў у Прылепе, у 19341939 гадах наведваў вышэйшую гімназію ў Крагуеўцы (Сербія). Падчас навучання пачаў выдаваць першыя вершы.

У 1939 годзе паступіў на медыцынскі факультэт універсітэта ў Бялградзе (пад імем «Благое Коневіч»), але праз год перавёўся на філасофскі факультэт. Пасля капітуляцыі Каралеўства Югаславіі давучваўся ва ўніверсітэце ў Сафіі (пад імем Благой Конеў).

Уваходзіў у склад камісіі па стварэнні літаратурнай македонскай мовы. З’яўляецца аўтарам правапісу македонскай мовы, рэдактарам «Слоўніка македонскай мовы». Заснавальнік аддзялення македаністыкі ва ўніверсітэце ў Скоп’е. З 1958 да 1960 года быў рэктарам універсітэта. З 1967 года — член Македонскай акадэміі навук і мастацтваў, да 1975 года — яе прэзідэнт.

Быў рэдактарам літаратурных часопісаў «Нов ден» («Новы дзень») і «Македонски јазик» («Македонская мова»).

Літаратурная дзейнасць правіць

Блажэ Конескі — ключавая постаць у развіцці македонскай мовы. Быў сябрам акадэмій навук у Заграбе, Сараеве, Бялградзе, Чыкага, Лодзі, ганаровы доктар універсітэтаў Чыкага, Кракава і Скоп’е. Яго творы перакладзеныя на сербскую, славенскую, албанскую, турэцкую, венгерскую, французскую, рускую, італьянскую, грэчаскую, польскую, румынскую, нямецкую і англійскую мовы.

Бібліяграфія правіць

  • Земјата и љубовта (паэзія, 1948)
  • Македонски правопис со правописен речник (1950)
  • Граматика на македонскиот литературен јазик (першы том, 1952)
  • За македонскиот литературен јазик (1952)
  • Песни (1953)
  • Граматика на македонскиот литературен јазик (другі том, 1954)
  • Везилка (паэзія, 1955)
  • Лозје (кароткія апавяданні, 1955)
  • Речник на македонскиот јазик (1961)
  • Песни (1963),
  • Историја на македонскиот јазик (1965)
  • Речник на македонскиот јазик (1965, 1966)
  • Стерна (паэзія, 1966)
  • Ракување (1969)
  • Јазикот на македонската народна поезија (1971)
  • Беседи и огледи (1972)
  • Записи (паэзія, 1974)
  • Стари и нови песни (1979)
  • Места и мигови (паэзія, 1981)
  • Чешмите (паэзія, 1984)
  • Македонскиот 19. век, јазични и книжевно-историски прилози (1986)
  • Ликови и теми (эсэ, 1987)
  • Послание (паэзія, 1987)
  • Тиквешки зборник (1987)
  • Средба во рајот (паэзія, 1988)
  • Црква (паэзія, 1988)
  • Дневник по многу години (проза, 1988)
  • Златоврв (паэзія, 1989)
  • Поезија (Константин Миладинов), читање на Блаже Конески (1989)
  • Сеизмограф (паэзія, 1989)
  • Македонски места и теми (эсэ, 1991),
  • Небесна река (1991),
  • Светот на легендатата и песната (1993),
  • Црн овен (паэзія, 1993)

Беларускія пераклады правіць

Паасобныя вершы на беларускую мову пераклалі Алесь Каско[4], Лявон Баршчэўскі[5].

Зноскі

  1. Конески Блаже // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 27 верасня 2015.
  2. а б Blaže Koneski // Brockhaus Enzyklopädie Праверана 9 кастрычніка 2017.
  3. Deutsche Nationalbibliothek Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 31 снежня 2014.
  4. Галасы з-за небакраю: анталогія паэзіі свету ў беларускіх перакладах ХХ ст. Склад. М. Скобла. — Мн.: Лімарыус 2008. — 896 с.
  5. І боль, і прыгажосць…: выбраныя творы паэтаў Еўропы і Амерыкі ў перакладах Лявона Баршчэўскага. — Мінск : Зміцер Колас, 2016. — 452, [1] с. — (Бібліятэка Саюза беларускіх пісьменнікаў «Кнігарня пісьменніка»; вып. 73).

Літаратура правіць

Спасылкі правіць