Абозны вялікі літоўскі

Абозны вялікі літоўскі (па-лацінску castrorum metandorum praefectus, castrorum metator) — ураднік у Вялікім Княстве Літоўскім, які займаўся пошукам месца для лагера, яго ўмацаваннем, раскватэраваннем войскаў.

Урад уведзены ў 1633 годзе. На Сойме 1717 году было ўстаноўлены юргельт памерам 15 000 злотых. Абозныя прызначаліся вялікімі гетманамі, з 1768 года — пажыццёва.

Спіс вялікіх абозных літоўскіх правіць

Дата прыняцця пасады	Дата складання пасады альбо смерці	Асоба	Заўвагі
Вялікія абозныя літоўскія
10 сакавіка 1633	1638	Павел Пётр Трызна (Paweł Piotr Tryzna)	Паступіў на вялікага падстолія літоўскага
люты 1638	29 красавіка 1645	Павел Ян Сапега (Paweł Jan Sapieha)	Паступіў на вялікага падстолія літоўскага
20 красавіка 1645	1649	Самуэль Асінскі (Samuel Osiński)	Памёр
1649	30 сакавіка 1654	Тамаш Казімір Сапега (Tomasz Kazimierz Sapieha)	Памёр
3 красавіка 1654	20 кастрычніка 1659	Самуэль Аляксандр Камароўскі (Samuel Aleksander Komorowski)	Памёр
29 кастрычніка 1659	снежань 1663	Міхал Казімір Пац (Michał Kazimierz Pac)	Паступіў на смаленскага ваяводу і польнага літоўскага гетмана
студзень 1664	1675	Альбрэхт Канстанцін Цеханавецкі (Albrecht Konstanty Ciechanowieck)	Памёр
студзень 1676	1678	Баніфацы Тэафіл Пац (Bonifacy Teofil Pac)	Памёр
1678	1691	Ежы Караль Хадкевіч (Jerzy Karol Chodkiewicz)	Памёр
1692	1707	Ян Казімір Валовіч (Jan Kazimierz Wołłowicz)	Памёр
1709	1715	Міхал Халецкі (Michał Chalecki)	Памёр
19 верасня 1715	4 чэрвеня 1729	Антоні Пацей (Antoni Pociej)	Паступіў на вялікага стражніка літоўскага
6 чэрвеня 1729	19 верасня 1744	Ігнацы Агінскі (Ignacy Ogiński)	Паступіў на надворнага маршалка літоўскага
19 верасня 1744	26 лістапада 1748	Людвік Пацей (Ludwik Pociej)	Паступіў на вялікага стражніка літоўскага
26 лістапада 1748	30 верасня 1750	Аляксандр Міхал Сапега (Aleksander Michał Sapieha)	Паступіў на надворнага падскарбія літоўскага
30 верасня 1750	23 кастрычніка 1752	Казімір Масальскі (Kazimierz Massalski)	Паступіў на вялікага падчашага літоўскага
23 кастрычніка 1752	7 студзеня 1771	Леанард Пацей (Leonard Pociej)	Паступіў на вялікага стражніка літоўскага
8 студзеня 1771	27 красавіка 1773	Фрыдэрык Юзаф Машынскі (Fryderyk Józef Moszyński)	Паступіў на вялікага рэферэндара літоўскага
27 красавіка 1773	9 сакавіка 1774	Аляксандр Тышкевіч (Aleksander Tyszkiewicz)	Паступіў на вялікага пісара літоўскага
сакавік 1774	1774	Антоні Ануфрый Гелгуд (Antoni Onufry Giełgud)	Паступіў на вялікага стражніка літоўскага
2 снежня 1774	14 ліпеня 1776	Юзаф Юдзіцкі (Józef Judycki)	Паступіў на вялікага стражніка літоўскага
14 ліпеня 1776	1781	Міхал Лопат (Michał Łopot)	Адмовіўся ад пасады
12 студзеня 1781	1787	Міхал Ян Борх (Michał Jan Borch)	Паступіў на белзскага ваяводу
22 студзеня 1787	1793	Караль Прозар (Karol Prozor)	Адмовіўся ад пасады
1793	1795	Аляксандр Міхал Пацей (Aleksander Michał Pociej)	Склаў урад у сувязі са спыненнем існавання Рэчы Паспалітай

Гл. таксама правіць

Літаратура правіць

Wolff J. Senatorowie i dygnitarze Wielkiego Księstwa Litewskiego: 1385—1795. — Kraków, 1885.
Żychliński T. Złota księga szlachty polskiej. T. 1—31. — Poznań, 1879—1908.