Беларуская Энцыклапедыя імя Петруся Броўкі

РУП «Выдавецтва „Беларуская Энцыклапедыя імя Петруся Броўкі“»
РУП «Выдавецтва „Беларуская Энцыклапедыя імя Петруся Броўкі“»
Краіна	Беларуская ССР, Беларусь
Заснавана	1 студзеня 1967
Ліквідавана	1 лістапада 2021
Працягнула працу як	Выдавецтва «Беларусь»
Адрас	220012, г. Мінск, зав. Калініна, 16
Код Дзяржкамвыдавецтва СССР	318
Прэфікс ISBN	978-985-11
Узнагароды	Прэмія Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь «За духоўнае адраджэнне»

«Беларуская Энцыклапедыя імя Петруся Броўкі» — дзяржаўнае выдавецтва ў сістэме Міністэрства інфармацыі Рэспублікі Беларусь. Існавала з 1 студзеня 1967 года да 31 кастрычніка 2021 года^[1].

Гісторыя

Заснавана ў Мінску 1 студзеня 1967 года як Галоўная рэдакцыя Беларускай Савецкай Энцыклапедыі пры АН БССР на правах навукова-даследчага інстытута, з 1 студзеня 1975 года ў сістэме Дзяржкамдруку БССР. У 1980 годзе пераўтворана ў выдавецтва, нададзена імя Петруся Броўкі — ініцыятара стварэння і першага галоўнага рэдактара выдавецтва.

У 2010 годзе творчаму калектыву рэспубліканскага ўнітарнага прадпрыемства «Выдавецтва „Беларуская Энцыклапедыя імя Петруся Броўкі“» за стварэнне кніг «Зямля сілы. Белавежская пушча» і «Радзівілы. Альбом партрэтаў XVIII—XIX стагоддзяў» быў уручаны Дыплом лаўрэата прэміі Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь «За духоўнае адраджэнне»^[2].

З 1 лістапада 2021 года рашэннем заснавальніка рэспубліканскае ўнітарнае прадпрыемства «Выдавецтва „Беларуская энцыклапедыя імя Петруся Броўкі“» далучана да рэспубліканскага ўнітарнага прадпрыемства «Выдавецтва „Беларусь“», якое з’яўляецца яго поўным правапераемнікам.

Дзейнасць

Спалучае выдавецкую дзейнасць з навукова-даследчай. Спецыялізуецца на падрыхтоўцы і выданні ўніверсальных, рэгіянальных і галіновых энцыклапедый, энцыклапедычных даведнікаў і слоўнікаў, тлумачальных, перакладных і іншых слоўнікаў беларускай мовы.

Кіраўніцтва

Галоўныя рэдактары

Пётр Усцінавіч Броўка (1967—1980)
Іван Пятровіч Шамякін (1980—1992)
Міхаіл Аляксандравіч Ткачоў (красавік—кастрычнік 1992)
Барыс Іванавіч Сачанка (1993—1995)
Генадзь Пятровіч Пашкоў (1996—2008)
Уладзімір Пятровіч Саламаха (2008—2010)
Ларыса Уладзіміраўна Языковіч (з 2010)

Дырэктары

Таццяна Уладзіміраўна Бялова (2008—2013)
Уладзімір Юр'евіч Аляксандраў (2013—2014)
Уладзімір Уладзіміравіч Андрыевіч (2014—2019)
Вольга Уладзіміраўна Ваніна (2019—2021)

Выданні

Падрыхтавала і ў 1969—1975 гадах выдала 12-томную «Беларускую Савецкую Энцыклапедыю» — універсальны даведнік па ўсіх галінах ведаў, першую шматтомную энцыклапедыю ў гісторыі беларускага народа (Дзяржаўная прэмія БССР 1976 года).

«Тлумачальны слоўнік беларускай мовы» (т. 1—5, 1977—1984)
«Беларуская ССР. Кароткая энцыклапедыя» (т. 1—5, 1978—1982, паралельна на беларускай і рускай мовах)
«Энцыклапедыя прыроды Беларусі» (т. 1—5, 1983—1986; сярэбраны медаль праграмы ААН па навакольным асяроддзі 1984 года)
«Энцыклапедыя літаратуры і мастацтва Беларусі» (т. 1—5, 1984—1987)
«Збор помнікаў гісторыі і культуры Беларусі» (т. 1—7, 1984—1988; Дзяржаўная прэмія БССР 1990 года)
«Беларуска-рускі слоўнік» (т. 1—2, 2-е выд. 1988—1989)
Біябібліяграфічны даведнік «Беларускія пісьменнікі» (т. 1—6, 1992—1995)
«Энцыклапедыя гісторыі Беларусі» ў 6 т. (т. 1—6, 1993—2003)
«Фразеалагічны слоўнік беларускай мовы» І. Я. Лепешава (т. 1—2, 1993)
«Ілюстраваная храналогія гісторыі Беларусі» (ч. 1—2, 1995—1996)
«Руска-беларускі слоўнік» (т. 1—З, 6-е выд. 1995) і інш.
«Беларуская энцыклапедыя» : у 18 тамах (1996—2004)
«Тэатральная Беларусь» : у 2 тамах (2002—2003)
«Гарады і вёскі Беларусі» : у 10 тамах (2004—2021)
«Вялікае Княства Літоўскае» : у 3 тамах (2005—2010)
«Республика Беларусь» : у 6 тамах (2005—2008)
«Спортивная энциклопедия Беларуси» (2005)
«Туристская энциклопедия Беларуси» (2007)
«Археалогія Беларусі» : у 2 тамах (2009)
«Культура Беларусі» : у 6 тамах (2010—2016)
«Радзівілы. Альбом партрэтаў XVIII—XIX стагоддзяў» — «Icones familiae ducalis Radivilianae» (2010)

Выдаюцца серыі:

энцыклапедычных даведнікаў пра гарады Беларусі (з 1976, «Мінск», «Брэст», «Віцебск», «Гродна», «Магілёў», «Гомель»), пра жывёльны і раслінны свет Беларусі (з 1986), энцыклапедычныя даведнікі для дзяцей
Энцыклапедычная бібліятэчка «Беларусь» (з 1978, выдадзена 25 кніг)
Гісторыка-дакументальных хронік «Памяць» (151 том пра кожны раён Беларусі, 1985—2015)
трохмоўныя слоўнікі (англа-, нямецка-, французска-, беларуска-рускіх) і інш.

Энцыклапедычныя даведнікі

У ліку аднатомных энцыклапедычных даведнікаў:

«Беларуская Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка» (1978)
«Акадэмія навук Беларускай ССР» (1978; на рускай мове, 1979)
«Прафесіі рабочых» (1980)
«Перыядычны друк Беларусі» (1981)
«Навечна ў сэрцы народным» (3-е выд. 1984)
«Меліярацыя» (1984)
«Янка Купала» (1986)
«2000 прафесій…» (1986)
Зводны каталог «Кніга Беларусі, 1517—1917» (1986)
«Іх імёнамі названы…» (1987)
«Францыск Скарына і яго час» (1988; на рускай мове, 1990)
«Бульба» (1988 і 1994)
«Этнаграфія Беларусі» (1989)
«Статут Вялікага княства Літоўскага 1588: Тэксты. Даведнік. Каментарыі» (1989)
«Прырода Беларусі» (2-е выд., 1989)
«Беларусь у Вялікай Айчыннай вайне, 1941—1945» (1990)
«Здароўе» (1990)
«Фатаграфія» (1992)
«Юрыдычны энцыклапедычны слоўнік» (1992)
«Чырвоная кніга Рэспублікі Беларусь» (2-е выд. 1993)
«Культура харчавання» (3-е выд., 1993)
«Архітэктура Беларусі» (1993)
«Археалогія і нумізматыка Беларусі» (1993)
«Энцыклапедыя маладой сям’і» (8-е выд., 1995)
«Мысліцелі і асветнікі Беларусі, X—XIX стст.» (1995)
«Беларусь» (1995)
«Ветэрынарная энцыклапедыя» (1995)
«Чарнобыль» (1996)
«Народная культура Беларусі» (2002)

Факсімільныя выданні

«Слоўнік беларускай мовы» І. І. Насовіча (1983)
«Біблія Скарыны» (т. 1—3, 1990—1991)
«Жывапісная Расія» (1993, 2-е выд. 1994) і інш.

Зноскі

↑ Гісторыя выдавецтва «Беларуская энцыклапедыя імя Петруся Броўкі» (руск.)(недаступная спасылка). РУП «Выдавецтва «Беларусь». Архівавана з першакрыніцы 7 жніўня 2022.
↑ Каментарыі да Указа № 4 «Пра прысуджэнне прэміі Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь „За духоўнае адраджэнне“ 2010 года» (руск.)(недаступная спасылка). Прэс-служба Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь (5 студзеня 2011). Архівавана з першакрыніцы 20 студзеня 2012.

Літаратура

Беларуская Энцыклапедыя // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 2: Аршыца — Беларусцы / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1996. — Т. 2. — 480 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0061-7 (т. 2).
Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. Т. 1: А — Беліца / Рэдкал.: М. В. Біч і інш.; Прадм. М. Ткачова; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн. : БелЭн, 1993. — С. 423. — 20 000 экз. — ISBN 5-85700-074-2.
Конан У. Пяць важкіх тамоў // Маладосць, 1983, № 3

[1] Гісторыя выдавецтва «Беларуская энцыклапедыя імя Петруся Броўкі» (руск.)(недаступная спасылка). РУП «Выдавецтва «Беларусь». Архівавана з першакрыніцы 7 жніўня 2022.

[2] Каментарыі да Указа № 4 «Пра прысуджэнне прэміі Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь „За духоўнае адраджэнне“ 2010 года» (руск.)(недаступная спасылка). Прэс-служба Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь (5 студзеня 2011). Архівавана з першакрыніцы 20 студзеня 2012.

[1]

[2]