Коханава

Коханава — гарадскі пасёлак у Талачынскім раёне Віцебскай вобласці Беларусі, цэнтр Коханаўскага сельсавета. За 24 км ад Талачына, 106 км ад Віцебска. Чыгуначная станцыя на лініі Мінск—Орша, аўтадарогамі звязаны з Оршай і Талачыном. Насельніцтва 4 192 чал. (2017).

Гарадскі пасёлак Коханава Царква Св. Мікалая Герб Сцяг Краіна Беларусь Вобласць Віцебская Раён Талачынскі Сельсавет Коханаўскі Каардынаты 54°27′15″ пн. ш. 30°00′30,60″ у. д. Першая згадка 1511 Гарадскі пасёлак з 1947 Вышыня цэнтра 216 м Насельніцтва ▼3 727 чал. (1 студзеня 2024) Часавы пояс UTC+3 Тэлефонны код +375 02136 Паштовы індэкс 211060 Аўтамабільны код 2 СААТА 2246856906 Коханава на карце Беларусі ±

Коханава на Вікісховішчы

Гісторыя

Узнікла да сярэдзіны XV ст. на тэрыторыі Друцкага княства, уваходзіла ў склад удзела князя Васіля Краснага з роду друцкіх князёў. Потым ва ўладанні яго сына князя Івана Краснага-Друцкага. Пасля згасання роду Красных-Друцкіх, перайшло іх родзічу князю Васілю Юр’евічу Друцкаму-Талачынскаму. Упершыню згадваецца ў 1551 годзе як сяло Коханава ў спрэчцы спадкаемцаў князя Васіля Талачынскага. З 1565—1566 гадах Коханава ўваходзіла ў склад Аршанскага павета Віцебскага ваяводства ВКЛ. Належала Гарнастаям (з 1551), Сапегам (з 1554). У 1624 годзе мястэчка маёнтка Стараселле, 235 валок зямлі. З 1772 года ў складзе Расійскай імперыі, мястэчка Копыскага, потым Аршанскага паветаў, з 1802 года Магілёўскай губерні, цэнтр воласці з 1861 года.

У 1785 годзе ў Коханаве налічвалася 57 двароў, 324 жыхары. У 1870-я побач з мястэчкам (4 км) пабудавана чыгуначная станцыя Коханава на Смаленска—Брэсцкім участку Маскоўска—Брэсцкай чыгункі. У 1886 г. у мястэчку знаходзіліся царква, яўрэйская школа, народнае вучылішча (з 1868), бальніца (з 1870), паштовая станцыя, млын, 4 лаўкі.

У пачатку 20 ст. было каля 1200 жыхароў. 3 26.4.1919 г. Коханава — вёска, цэнтр аднайменнай воласці Гомельскай, з 18.11.1920 г. Віцебскай губерняў, з 15.2.1923 г. — цэнтр Вяліка-Коханаўскай воласці, з 3.3.1924 г. — у БССР, з 17.7.1924 г. — цэнтр Коханаўскага раёна Аршанскай акругі (да 26.7.1930), з 15.7.1935 да 27.9.1938 г. — мястэчка, з 8.7.1931 г. — у складзе Талачынскага раёна, з 20.2.1938 г. у Віцебскай вобласці. У Вялікую Айчынную вайну з ліпеня 1941 да 28.6.1944 г. акупавана немцамі. 3 9.9.1946 г. — цэнтр адноўленага Коханаўскага раёна, з 19.2.1947 г. — гарадскі пасёлак, з 17.12.1956 г. — у Талачынскім раёне.

Насельніцтва

• 1758 — 324 чал.
• 1995 — 5,2 тыс. чал.
• 2004 — 4,8 тыс. чал.
• 2006 — 4,7 тыс. чал.
• 2016 — 4231 чал.
• 2017 — 4192 чал.

Эканоміка

Працуе ільнозавод, лясніцтва, ВА «Будіндустрыя», 7 магазінаў, кафэ. Чыгуначная станцыя, аддзяленне сувязі.

Культура

У пасёлку працуе бібліятэка, сярэдняя школа, сельскае прафесійна-тэхнічнае вучылішча.

Славутасці

• Свята-Мікалаеўская царква
• Брацкая магіла савецкіх воінаў і партызан

Вядомыя асобы

• Фёдар Несцеравіч Шульгоўскі — ваенны дзеяч.
• Валерый Уладзіміравіч Путаў — ваенны дзеяч.
• Васіль Галубовіч — беларускі тэатральны мастак.
• Леан Патоцкі (1799—1864) — мемуарыст.
• Валерый Пятровіч Славук — беларускі мастак.
• Віктар Германавіч Казанцаў (1946—2021) — расійскі ваенны і дзяржаўны дзеяч.
• Пётр Аляксандравіч Красоўскі — вучоны.

Гл. таксама

• Пасёлкі гарадскога тыпу Віцебскай вобласці
• Пасёлкі гарадскога тыпу Беларусі

Літаратура

• Коханава // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 8: Канто — Кулі / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1999. — Т. 8. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0144-3 (т. 8).
• Коханава // Беларусь: энцыклапедычны даведнік / Рэдкал. Б. І. Сачанка (гал. рэд.) і інш.; Маст. М. В. Драко, А. М. Хількевіч. — Мн.: БелЭн, 1995. — С. 399. — 800 с. — 5 000 экз. — ISBN 985-11-0026-9.
• Кавунов П. Взгляд в завтра / П. Кавунов // Белорусская нива. — 1991. — 14 авг.
• Коханово // Туристская энциклопедия Беларуси / редкол. Г. П. Пашков [и др.]; под общ. ред. И. И. Пирожника. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 2007. — 648 с. — ISBN 978-985-11-0384-9.
• Князева В. М. Коханава // Падарожжа па Беларусі: гарады і гарадскія пасёлкі / В. М. Князева. — Мн., 2005. — С. 74—75. — 303 с. — ISBN 985-01-0549-6.
• У гарадскім пасёлку Коханава // Сцяг Ільіча (Талачын). — 1992. — 25 студз.
• Чернушенко В. Кохановский перевал / В. Чернушенко // Сельская газета. — 1990. — 29 авг.

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Коханава