Людовік IV (імператар Свяшчэннай Рымскай імперыі)

Людвіг IV (Людвіг Баварскі) (ням.: Ludwig der Bayer; 1281/1282, Мюнхен, Баварыя, Германія — 11 кастрычніка 1347, Фюрстэнфельдбрук, Германія) — герцаг Баварыі з 1294 года, кароль Германіі (рымскі кароль) з 20 кастрычніка 1314 года, імператар Свяшчэннай Рымскай імперыі з 17 студзеня 1328 года з дынастыі Вітэльсбахаў, сын герцага Баварыі Людвіга II Строгага і Мацільды Габсбург, дачкі караля Германіі Рудольфа I.

Людвіг IV
ням.: Ludwig der Bayer
Імператар Свяшчэннай Рымскай імперыі 17 студзеня 1328 — 11 кастрычніка 1347
Каранацыя	17 студзеня 1328, Сабор Святога Пятра, Рым, Італія
Папярэднік	Генрых VII
Пераемнік	Карл IV
кароль Германіі 20 кастрычніка 1314 — 11 кастрычніка 1347
Каранацыя	25 лістапада 1314, Ахенскі сабор, Ахен, Германія
Папярэднік	Генрых VII
Пераемнік	Карл IV
герцаг Баварыі 2 лютага 1294 — 11 кастрычніка 1347
Папярэднік	Рудольф I
Пераемнік	Людвіг V Стэфан II Людвіг VI Вільгельм I Альбрэхт I Атон V
Нараджэнне	1 красавіка 1282 ці 1286 Мюнхен, Герцагства Баварыя
Смерць	11 кастрычніка 1347 Puch[d], Фюрстэнфельдбрук, раён Фюрстэнфельдбрук[d], Верхняя Баварыя, Каралеўства Баварыя, Баварская акруга, Свяшчэнная Рымская імперыя
Месца пахавання	Фраўэнкірхэ, Мюнхен
Род	Вітэльсбахі
Бацька	Людвіг II Баварскі[d]
Маці	Matilda of Habsburg[d]
Жонка	каля Беатрыкс Сілезская[d] і Маргарыта II д’Авен
Дзеці	Людвіг V, Matilda of Bavaria, Margravine of Meissen[d], Стэфан II, Маргарыта Баварская[d], Людвіг VI Рымлянін, Вільгельм I Баварскі[d], Альбрэхт I Баварскі[d], Атон V, Беатрыс Баварская, Agnes of Bavaria[d] і Elisabeth of Bavaria[d]
Веравызнанне	Каталіцтва
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

Людвіг IV, імператар Свяшчэннай Рымскай імперыі.

Людвіг выхоўваўся разам са сваім стрыечным братам Фрыдрыхам I Аўстрыйскім, і ў ранняй маладосці яны былі блізкімі сябрамі. Аднак у 1310-x паміж імі ўзнік канфлікт у сувязі з тым, што Фрыдрых I дамогся апякунства над юнымі герцагамі Ніжняй Баварыі. 9 лістапада 1313 года Людвіг IV разбіў аўстрыйскія войскі ў бітве пры Гамельсдорфе, і Фрыдрых I быў вымушаны адмовіцца ад прэтэнзій на Ніжнюю Баварыю.

Пасля смерці імператара Генрыха VII у 1313 годзе Фрыдрых I (пад імем Фрыдрых III) высунуў сваю кандыдатуру на прастол імперыі. Частка нямецкіх князёў падтрымала яго, аднак пад ціскам архібіскупа Майнца 20 кастрычніка 1314 года каралём Германіі быў абраны Людвіг IV Баварскі, які быў спешна каранаваны ў Боне, а затым 25 лістапада паўторна каранаваўся ў Ахене. Пачалася доўгая вайна за прастол паміж Людвігам IV і Фрыдрыхам III. Галоўную ваенную падтрымку Фрыдрыху аказваў яго брат Леапольд I, герцаг Аўстрыі. Аднак 28 верасня 1322 года ў бітве пры Мюльдорфе армія Фрыдрыха III была ўшчэнт разбіта, і больш за 1300 аўстрыйскіх дваран, у тым ліку і сам анты-кароль, патрапілі ў палон.

Людвіг IV склаў Фрыдрыха III у замак Траўзніц у Верхнім Пфальцы, дзе той правёў больш за два гады. Супраціўленне працягваў Леапольд I. Яму ўдалося прыцягнуць на свой бок караля Чэхіі Іагана Люксембургскага і Папу Рымскага. 23 сакавіка 1324 года Папа Рымскі Ян XXII адлучыў ад царквы Людвіга IV. 13 сакавіка 1325 года Людвіг IV падпісаў дагавор з палонным Фрыдрыхам III, паводле якога той атрымліваў свабоду ў абмен на адмову ад прэтэнзій на германскі трон і клятву пераканаць свайго брата Леапольда спыніць супраціўленне. Фрыдрых, аднак, не здолеў выканаць клятву, і пераканаць Леапольда прызнаць Людвіга IV каралём Германіі, і ён вярнуўся ў Мюнхен у добраахвотны палон, нават нягледзячы на тое, што Папа Рымскі вызваліў яго ад клятвы. Такія рыцарскія паводзіны зрабілі моцнае ўражанне на Людвіга Баварскага і ён ізноў зблізіўся з Фрыдрыхам Аўстрыйскім, дамовіўшыся пра сумеснае кіраванне ў Германіі.

Па патрабаванні Папы і нямецкіх князёў 7 студзеня 1326 года паміж Людвігам IV і Фрыдрыхам III ва Ульме быў заключаны дагавор, паводле якога Фрыдрых III станавіўся каралём і кіраўніком Германіі, а Людвіг IV павінен быў каранавацца імператарам Свяшчэннай Рымскай імперыі ў Італіі.

У 1327 годзе Людвіг IV здзейсніў паход у Італію.

У 1338 годзе выдаў маніфест «Fidem catholicam» і закон «Licet juris».

Шлюбы і дзеці

• 1-я жонка: (з 1308 года) — Беатрыса Сілезска-Глагоўская (1290 — 24 жніўня 1322), дачка герцага Сілезіі і Глогау Генрыха III і Мехцільды фон Браўншвайг-Люнебург. Дзеці:
  • Мехцільда (Мацільда) (пасля 21 чэрвеня 1313 — 2 ліпеня 1346), муж (з 1323 года) маркграф Мейсена, ландграф Цюрынгіі Фрыдрых II Строгі (30 лістапада 1310 — 18 лістапада 1349)
  • Людвіг V (1315—1361), герцаг Баварыі (з 1347 года), 1-я жонка (з 30 лістапада 1324 года) Маргарыта Дацкая (1305—1340), дачка караля Даніі Крыстафера II, 2-я жонка (з 10 лютага 1342 года) Маргарыта Маўльташ (1318—1369), дачка караля Чэхіі Генрыха Харутанскага
  • Ганна (1316—1319)
  • Агнэса (1318 — ?)
  • Стэфан II (1319—1375), герцаг Баварыі (з 1347 года), 1-я жонка (з 27 чэрвеня 1328 года) Елізавета Сіцылійская (1309—1349), дачка караля Сіцыліі Федэрыга II, 2-я жонка (з 14 лютага 1359 года) Маргарыта фон Гогенцолерн (1333—1377), дачка бургграфа Нюрнберга Іаана II
• 2-я жонка: (з 26 лютага 1324 года) — Маргарыта I Галандская (1311—1356), дачка графа Галандыі Вілема III з дынастыі Авенаў і Жанны Валуа. Дзеці:
  • Маргарыта (1325—1374), 1-ы муж (з 1351 года) Стэфан Анжуйскі, герцаг Трансільваніі, Славоніі, Харватыі і Далмацыі (1332—1354), сын Карла Роберта, 2-гі муж (з 1358 года) граф Герлах фон Гогенлоэ (пам. у 1387), сын Людвіга фон Гогенлоэ
  • Ганна (1326—1361), муж (з 1339 года) герцаг Ніжняй Баварыі Іаан I Дзіцё (1329—1340)
  • Людвіг VI Рымлянін (1328—1364/1365), герцаг Баварыі (з 1347 года), 1-я жонка (з 19 ліпеня 1352 года) Кунігунда Польская (1334—1357), дачка караля Польшчы Казіміра III Вялікага, 2-я жонка (з 30 сакавіка 1360 года) Інгебурга Мекленбургская (1340—1395)
  • Елізавета (1329 — 2 жніўня 1402), 1-ы муж (з 22 лістапада 1350 года) сеньёр Вероны Канграндэ II дэла Скала (8 чэрвеня 1332 — 14 снежня 1359), прадстаўнік дынастыі Скалігераў, 2-гі муж (з 26 красавіка 1362 года) граф Ульрых фон Вюртэмберг (1342 — 23 жніўня 1388), сын Эберхарда II Сварлівага
  • Вільгельм I (12 мая 1330 — 15 красавіка 1389), герцаг Галандыі і Зеландыі, герцаг Баварска-Штраўбінскі (з 1353 года), жонка (з 1352 года) Мацільда Ланкастарская (1339—1362), дачка 1-га герцага Ланкастэра Генры Гросманта
  • Альбрэхт I (25 ліпеня 1336 — 13 снежня 1404), герцаг Баварыі (з 1347 года), 1-я жонка (з 19 ліпеня 1353 года) Маргарыта Сілезская (1342—1386), 2-я жонка (з 30 сакавіка 1394 года) Маргарыта Клеўская (1375—1412), дачка графа Клеўскага Адольфа III (1334 — 7 верасня 1394)
  • Беатрыса (1344—1359), муж (з 1356 года) кароль Швецыі Эрык XII (1339 — 21 чэрвеня 1359), сын Магнуса II
  • Агнэса (1345—1352)
  • Атон V (1346 — 13 лістапада 1379), герцаг Баварыі (з 1347 года), жонка (з 19 сакавіка 1366) Катрын (1342 — 26 красавіка 1395), дачка імператара Карла IV
  • Людвіг (1347—1348)

Літаратура

• Людовик IV Баварец // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.) (руск.). — СПб., 1890—1907.

Спасылкі

• Генеалогія Вітэльсбахаў (ням.). Genealogy.eu. Архівавана з першакрыніцы 19 мая 2012. Праверана 10 чэрвеня 2011.
• Dukes of Upper Bavaria 1304-1340, dukes of Bavaria (англ.). Foundation for Medieval Genealogy. Праверана 10 чэрвеня 2011.

Імператары Свяшчэннай Рымскай імперыі (да Атона I — «рымскія імператары») (800—1806)

800 814 840 843 855 875 877 881 887 891    Карл I Людовік I  —  Лотар I Людовік II Карл II  —  Карл III  —

891 894 898 899 901 905 915 924 962 973 983    Гвіда Ламберт Арнульф  —  Людовік III  —  Берэнгар I  —  Атон I Атон II

983 996 1002 1014 1024 1027 1039 1046 1056 1084 1105 1111 1125 1133 1137 1155     —  Атон III  —  Генрых II  —  Конрад II  —  Генрых III  —  Генрых IV  —  Генрых V  —  Лотар II  —

1155 1190 1197 1209 1215 1220 1250 1312 1313 1328 1347 1355 1378 1410    Фрыдрых I Генрых VI  —  Атон IV  —  Фрыдрых II  —  Генрых VII  —  Людовік IV  —  Карл IV  —

1410 1437 1452 1493 1508 1519 1530 1556 1564 1576 1612 1619 1637    Жыгімонт — Фрыдрых III — Максіміліян I — Карл V Фердынанд I Максіміліян II Рудольф II Маціяс Фердынанд II

1637 1657 1705 1711 1740 1742 1745 1765 1790 1792 1806    Фердынанд III Леапольд I Іосіф I Карл VI  —  Карл VII Франц I Іосіф II Леапольд II Франц II

Каралінгі — Саксонская дынастыя — Салічная дынастыя — Гогенштаўфены — Вітэльсбахі — Габсбургі