Вывад амерыканскіх войск з Афганістана (2020—2021)
Вывад амерыканскіх войск з Афганістана праводзіўся паступова. На люты 2020 года ў краіне знаходзілася 13 000 амерыканскіх вайскоўцаў. Да канца прэзідэнцтва Дональда Трампа кантынгент скарочаны да 2500 чалавек. Новы кіраўнік дзяржавы Джо Байдэн прызначыў канчатковы вывад усіх часцей Узброеных сіл ЗША і іх саюзнікаў на 11 верасня 2021 года, да 20-годдзя тэрарыстычных атак на Сусветны гандлёвы цэнтр. Аднак пазней усё было перанесена на 31 жніўня.
Да гэтага часу праз Афганскі канфлікт прайшлі 750 тысяч амерыканскіх вайскоўцаў[1]. Па даных Міністэрства абароны ЗША, у баявых дзеяннях загінула каля 2500 салдат і афіцэраў, а фінансавыя выдаткі склалі 822 млрд долараў[2]. З улікам спадарожных выдаткаў, напрыклад, выдаткаў на ваенныя пенсіі і медыцынскую дапамогу ветэранам, марнаванні іншых міністэрстваў на ваенныя патрэбы, і працэнты, што выплачваюцца па ваенных пазыках, дапамогі па аднаўленні афганскай інфраструктуры, агульная лічба набліжаецца да двух трыльёнаў долараў[3]. Вайна ў Афганістане стала самым доўгім узброеным канфліктам у гісторыі ЗША[4].
Перадгісторыя
правіцьУ 1979 годзе СССР, з мэтай падтрымкі камуністычных сіл у Афганістане, уводзіць у краіну свае войскі. На працягу наступных 9 гадоў тут ішло ўзброенае супрацьстаянне паміж савецкай арміяй і дружалюбным ёй урадам у Кабуле з аднаго боку, і ісламарадыкальным рухам маджахедаў, які падтрымалі ЗША і іх саюзнікі[5], з другога. У 1989 годзе СССР выводзіць свае войскі з краіны, а ў 1992 маджахеды змаглі звергнуць існуючую ўладу і захапіць усю тэрыторыю Афганістана[6]. Аднак пасля гэтага рух распаўся на Паўночны альянс і найбольш радыкальныя групоўкі, якія пазней аб’ядналіся ў «Талібан». Апошняя сіла змагла захапіць сталіцу і абвясціць Ісламскі Эмірат Афганістан. Аж да 2001 года паміж Паўночным альянсам і ІЭА ішла бесперапынная барацьба за ўладу ў краіне.
Тады ў 90-х тэрарыст Усама бін Ладэн, які ўжо быў аб’яўлены ў вышук ўладамі ЗША, атрымаў прытулак у Афганістане[7]. Талібы адмаўляліся выдаваць бін Ладэна, нават пасля выбухаў у амерыканскіх пасольствах у Кеніі і Танзаніі ў 1998 годзе. Пасля тэрактаў 11 верасня 2001 года прэзідэнт ЗША Джордж Буш высунуў талібам ультыматум: у самыя кароткія тэрміны выдаць амерыканскаму правасуддзю бін Ладэна, а таксама ўсё кіраўніцтва «Аль-Каіды». 21 верасня талібы адказалі адмовай, заявіўшы, што амерыканцы не далі дастаткова важкіх доказаў дачынення гэтай арганізацыі да нападаў у Нью-Ёрку і Вашынгтоне.
Тады было вырашана правесці ваенную аперацыю ў Афганістане, аб’яднаўшыся з Паўночным альянсам у барацьбе з ІЭА і Талібанам. Афіцыйна ЗША разам з саюзнікамі прадэкларавалі тры мэты свайго ўварвання[8]:
- звяржэнне рэжыму талібаў,
- вызваленне тэрыторыі Афганістана ад уплыву талібаў,
- паланенне і суд над удзельнікамі Аль-Каіды.
7 кастрычніка адбылося ўварванне. За адносна кароткі тэрмін асноўныя сілы Талібану былі разгромлены, а іх апаненты з Паўночнага Альянсу сфармавалі новыя ўлады. Аднак баявыя дзеянні ўсё яшчэ працягваліся. З ліпеня 2011 года пачаўся паступовы вывад войскаў кааліцыі з Афганістана[9]. У ліпені 2013 года забеспячэнне бяспекі ў краіне перададзена мясцовым сілавым структурам, з гэтага моманту кантынгент кааліцыі граў дапаможную ролю[10][11]. Фактычна вайна была скончана толькі фармальна, а на самай справе працягвалася і далей.
У той жа час года на змену сілам міжнароднай узброенай кааліцыі (ISAF) прыйшла небаявая аперацыя альянсу «Рашучая падтрымка». Кантынгент замежных войскаў быў значна скарочаны, а ўвесь цяжар вайны лёг на плечы афганскай арміі.
Падрыхтоўка
правіцьУ 2018 годзе былі зроблены спробы заключыць мірнае пагадненне і ўзгадніць план вываду замежных войскаў. Працэс працягваўся да восені 2019, калі перамовы паміж амерыканскім кіраўніцтвам і Талібанам сарваліся з-за тэракту.
Аднак да гэтага часу склаліся асноўныя ўмовы магчымай дамовы[12]:
- «Талібан» гарантуе, што не дазволіць міжнародным тэрарыстычным групоўкам накшталт «Аль-Каіды» выкарыстоўваць Афганістан як трэніровачную пляцоўку для нападаў за мяжой.
- ЗША абавязваюцца вывесці з тэрыторыі краіны войскі.
- Канфліктуючыя афганскія бакі павінны пачаць унутрыпалітычны дыялог.
- У краіне усталёўваецца бестэрміновае перамір’е.
У пачатку лютага 2020 года ў пасланні кангрэсу амерыканскі лідар Дональд Трамп заявіў пра імкненне ЗША завяршыць канфлікты на Блізкім Усходзе. «Мы працуем, каб пакласці канец самай працяглай вайне Амерыкі і вярнуць нашыя войскі дадому», — сказаў Трамп пра канфлікт у Афганістане, адзначыўшы, што ЗША не павінны быць «паліцыянтам» для іншых дзяржаў.
21 лютага кіраўнік прэс-службы Дзярждэпартамента ЗША Морган Ортэгус апублікавала заяву Майка Пампеа аб пагадненні з талібамі, якое мае быць заключана. У дакуменце, у прыватнасці, гаварылася, што амерыканцы рыхтуюцца да падпісання пагаднення 29 лютага[13].
29 лютага ЗША і «Талібан» у Катары падпісалі мірнае пагадненне, якое прадугледжвае вывад амерыканскіх войскаў з Афганістана і пачатак міжафганскага дыялогу. Подпісы пад дакументам паставілі спецпрадстаўнік Злучаных Штатаў па Афганістане і кіраўнік дэлегацыі на перамовах Залмай Халілзад і палітычны лідар талібаў мула Абдул Гані Барадар. На цырымоніі прысутнічалі прадстаўнікі больш за 30 краін.
Пагадненне прадугледжвала, што ЗША скароцяць колькасць войскаў у Афганістане з 12 да 8,6 тысячы чалавек на працягу 135 дзён, а затым, калі Талібан устрымаецца ад гвалту, працягнуць на працягу 14 месяцаў выводзіць і свае сілы, і сілы НАТА. Наўзамен Талібан мусіць адмовіцца ад выкарыстання афганскай тэрыторыі для нападу на ЗША і іншыя краіны. Акрамя таго, бакі дамовіліся аб «сталым і ўсёабдымным перамір’і». Прамыя перамовы паміж Талібанам і ўрадам Афганістана будуць весціся ў рамках міжафганскага дыялогу. Акрамя гэтага, Талібан пачне ўзаемадзейнічаць з Саветам Бяспекі ААН, каб яго членаў выключылі з санкцыйных спісаў. Зрабіць гэта меркавалася да канца мая[14].
Вывад
правіцьПа стане на люты 2020 года ў краіне ўсё яшчэ знаходзілася каля 13 000 амерыканскіх вайскоўцаў. На працягу 135 дзён пасля падпісання лютаўскага пагаднення паміж ЗША і Талібанам кантынгент скарацілі да 8600 чалавек. 8 жніўня міністр абароны Марк Эспер заявіў, што да канца лістапада Злучаныя Штаты скароцяць колькасць войскаў да ўзроўню ніжэй за 5000 чалавек[15]. 17 лістапада Пентагон абвясціў, што скароціць кантынгент з 4500 да 2500 вайскоўцаў да 15 студзеня наступнага года[16][17][18].
У сакавіку 2021 года ў навінавых паведамленнях гаварылася, што прэзідэнт ЗША Джо Байдэн патэнцыйна разглядае магчымасць захавання сіл ЗША ў Афганістане да лістапада[19]. 14 красавіка амерыканскі лідар абвясціў аб сваім намеры вывесці ўсе рэгулярныя войскі ЗША да 11 верасня, да 20-годдзя з тэрактаў 11 верасня[20][21][22][23]. За дзень да абвяшчэння Байдэн патэлефанаваў былым прэзідэнтам Джорджу Бушу і Бараку Абаме з нагоды свайго рашэння[24]. Як паведаміў дзяржаўны сакратар Энтані Блінкен, сыход з Афганістана патрэбен, каб засяродзіць рэсурсы на барацьбе супраць Кітая і пандэміі COVID-19[25]. Пасля вываду войскаў ЗША разглядаліся варыянты перакідання войскаў, такія як перабазіраванне на караблі ВМС ЗША, краіны Блізкага Усходу ці краіны Цэнтральнай Азіі, такія як Таджыкістан[22][26][27].
Генеральны сакратар НАТА Енс Столтэнберг заявіў, што альянс яшчэ не прыняў рашэння аб тым, як дзейнічаць у дачыненні да вываду войскаў[28][29]. Чакалася, што Вялікабрытанія выведзе сваіх апошніх 750 вайскоўцаў адначасова з ЗША[30]. Як меркавалася, амерыканцы не выведуць усе свае войскі, таму што некаторыя сілы, дакладная колькасць якіх яшчэ не была вызначана, застануцца ў краіне для забеспячэння дыпламатычнай бяспекі[22], і незразумела, што адбудзецца з некалькімі сотнямі супрацоўнікаў сіл спецыяльных аперацый ЗША ў гэтым рэгіёне[22][31].
2 ліпеня Германія і Італія вывелі свае войскі з Афганістана[32]. У той жа дзень амерыканскія вайскоўцы пакінулі аэрадром Баграм, адключыўшы электрычнасць і вышмыгнуўшы ўначы, не паведаміўшы пра гэта Афганскай нацыянальнай арміі[33][34]. Афганскія ваенныя заявілі, што перш чым яны змаглі ўзяць пад свой кантроль аэрадром, база была разрабавана марадзёрамі[35]. 8 ліпеня прэзідэнт Байдэн абвясціў, што афіцыйнае завяршэнне вайны ў Афганістане для ЗША будзе 31 жніўня[36].
11 ліпеня міністр абароны Аўстраліі абвясціў аб спыненні сваёй ваеннай прысутнасці ў Афганістане. Апошнія 80 аўстралійскіх вайскоўцаў былі паступова выведзены за мінулы тыдзень[37].
22 ліпеня Палата прадстаўнікоў ЗША прагаласавала за прыняцце законапраекта, які палепшыць умовы прадастаўлення віз для афганскіх перакладчыкаў, што працавалі на амерыканскі персанал падчас вайны[38].
Нягледзячы на падзенне Кабула 15 жніўня, 5000 амерыканскіх салдат засталіся ў горадзе разам з некаторымі супрацоўнікамі пасольства ЗША[39]. Было таксама пацверджана, што войскі НАТА па-ранейшаму прысутнічаюць у міжнародным аэрапорце імя Хаміда Карзая[40]. У той жа дзень урад ЗША санкцыянаваў разгортванне 1000 дадатковых вайскоўцаў у Афганістане, у выніку чаго агульная колькасць амерыканскіх вайскоўцаў у Кабуле дасягнула 6000 чалавек[41]. 16 жніўня прэзідэнт Байдэн абвясціў аб разгортванні яшчэ тысячы байцоў 82-й паветрана-дэсантнай дывізіі, у выніку чаго агульная колькасць вайскоўцаў дасягнула 7000 чалавек[42]. У той жа час Вялікабрытанія адправіла дадаткова 200 вайскоўцаў, у выніку чаго агульная колькасць брытанскіх сіл дасягнула 900[43].
23 жніўня дырэктар ЦРУ Уільям Бернс правёў сакрэтную сустрэчу ў Кабуле з лідарам Талібану Абдулам Гані Барадарам, які вярнуўся ў Афганістан з ссылкі ў Катары. Амерыканскі чыноўнік пацвердзіў, што вывад войскаў адбудзецца менавіта 31 жніўня[44][45].
26 жніўня ў міжнародным аэрапорце імя Хаміда Карзая адбыўся выбух, уладкаваны смяротнікам ІД. У выніку тэракту загінулі 11 марскіх пяхотнікаў, адзін баец ВМС і больш за 100 афганскіх грамадзян, а таксама некалькі членаў Талібану. Яшчэ адзін вайсковец ЗША памёр ад ран на наступны дзень[46][47][48].
У ноч з 30 на 31 жніўня апошні амерыканскі салдат (камандзір 82-й паветрана-дэсантнай дывізіі генерал-маёр Крыстафер Донах’ю) пакінуў Афганістан[49]. Талібы зладзілі з гэтай нагоды начны феерверк над тэрыторыяй Кабульскага міжнароднага аэрапорта[50].
Рэакцыя
правіцьПершапачатковая аб’ява адміністрацыі Байдэна аб поўным вывадзе войскаў да 11 верасня 2021 года выклікала як крытыку, так і хвалу ў ЗША. Некалькі сенатараў, такіх як Мітч Мак-Конел, Ліндсі Грэм, Джым Інхоф, Джоні Эрнст і Жанна Шахін[51][52][53], былі незадаволеныя сыходам з Афганістана. Іншыя сенатары, такія як Рэнд Пол і Джэк Рыд, падтрымалі гэтае рашэнне[54][55]. Былы прэзідэнт Дональд Трамп пахваліў Байдэна за працяг вываду войскаў, але раскрытыкаваў яго за тое, што ён абраў 11 верасня, бо гэта дата «павінна застацца днём разважанняў і памяці ў памяць аб тых вялікіх душах, якіх мы страцілі»[56][57]. Былы дзяржсакратар ЗША Хілары Клінтан заявіла, што «былі як прадбачаныя, так і ненаўмысныя наступствы знаходжання і догляду»; адным з гэтых наступстваў, па яе словах, быў патэнцыйны крах афганскага ўрада, што прывяло да захопу ўлады талібамі і новай грамадзянскай вайны[58]. Былы прэзідэнт Джордж Буш быў таксама занепакоены, бо на яго думку гэта можа «стварыць вакуум, і ў выніку, верагодна, прыйдуць людзі, што адносяцца да жанчын як да грамадзян другога гатунку»[59]. У інтэрв’ю Deutsche Welle 14 ліпеня 2021 года Буш пацвердзіў сваю нязгоду з вывадам войскаў[60].
Сярод трэціх краін сыход ЗША станоўча ўспрыняў Іран. Міністр замежных спраў Махамад Джавад Зарыф заявіў, што вывад войск быў жаданым крокам, дадаўшы, што замежныя вайскоўцы не могуць прынесці мір у Афганістан[61].
Сродкі масавай інфармацыі, якія падтрымлівалі антыамерыканскую рыторыку, надалі асаблівую ўвагу сыходу з авіябазы Баграм, калі амерыканскі бок не паведаміў афганскім сілавікам, што даведаліся аб пакіданні аб’екта толькі праз две гадзіны. Расійскія СМІ тыражавалі кадры боепрыпасаў, бранятэхнікі і іншага абсталявання, кінутых ЗША, якія нібыта пасля трапілі ў рукі талібаў[62].
Наступствы
правіцьСыход амерыканцаў заахвоціў талібаў перайсці да рашучых дзеянняў. Яшчэ падчас сыходу войскаў ЗША яны разгарнулі шырокамаштабнае наступленне па ўсёй краіне.
У маі 2021-га талібы захапілі 15 раёнаў, у тым ліку Нірх і Джалрэз ў правінцыі Майдан-Вардак[63][64][65][66]. Сярод захопленых месцаў была плаціна Дахла ў правінцыі Кандагар, другая па велічыні плаціна Афганістана[67][68]. У чэрвені талібы захапілі 69 раёнаў і ўвайшлі ў гарады Кундуз і Кулі-Хумры[63][69][70][71]. Тым часам горад Мазары-Шарыф быў абложаны баевікамі[72]. Сярод месцаў, захопленых талібамі, быў галоўны памежны пераход Афганістана з Таджыкістанам і раён Сайдабад у правінцыі Майдан-Вардак, які называюць варотамі ў сталічны Кабул[73][74]. Што тычыцца абсталявання, талібы захапілі 700 грузавікоў і «хамераў» афганскіх сілавікоў, а таксама дзясяткі бронетранспарцёраў і артылерыйскіх сістэм[75].
10 ліпеня талібы захапілі раён Панджваі ў правінцыі Кандагар[76]. Па стане на 12 ліпеня талібы захапілі 55 раёнаў і ўвайшлі ў другі па велічыні горад Афганістана, Кандагар[77][78].
У сувязі са шматлікімі паразамі ўрадавай арміі прэзідэнт Таджыкістана Эмамалі Рахмон загадаў адправіць 20 000 вайскоўцаў запасу Сухапутных войск краіны да мяжы з Афганістанам[79]. Расійскія ўлады заявілі, што працуюць з яго ўрадам, каб абараніць дзяржаву ад любой знешняй пагрозы ў рамках Арганізацыі Дагавора аб калектыўнай бяспецы (АДКБ)[80].
15 ліпеня лідары талібаў выказалі жаданне заключыць перамір’е з Кабулам на тэрмін да трох месяцаў у абмен на 7 тысяч зняволеных маджахедаў, якія знаходзіліся ў турмах Афганістана[81]. Пасля першага раўнда перамоў, арганізаваных у сталіцы эмірата Катар Дохе, дэлегацыі ўрада Афганістана і руху «Талібан» так і не прыйшлі да дамоўленасці аб кароткачасовым спыненні агню на час мусульманскага свята Ід аль-Адха (Курбан-байрам)[82]. Другі раўнд перамоў збіраліся правесці 25 ліпеня ў сталіцы Пакістана горадзе Ісламабад[83]. Аднак пасля інцыдэнту з выкраданнем дачкі афганскага пасла дыпламатычныя кантакты дзвюх краін апынуліся часова перапынены[84].
Раніцай 15 жніўня талібы ўвайшлі ў Кабул. Камандаванне групоўкі загадала байцам па магчымасці ўстрымлівацца ад гвалту і свабодна выпускаць тых, хто захоча пакінуць горад. Днём было абвешчана аб устанаўленні кантролю над усёй тэрыторыяй Афганістана. Прадстаўнікі руху заявілі, што прыбылі ў прэзідэнцкі палац у Кабуле на перамовы з уладамі з мэтай перадачы ўлады. Пазней стала вядома, што прэзідэнт Ашраф Гані выляцеў з Кабула ў Таджыкістан. Як заявіў выконваючы абавязкі міністра ўнутраных спраў Афганістана Абдул Сатар Мірзаквал, перадача ўлады ў Афганістане пройдзе мірна. У той жа дзень пачалася эвакуацыя замежных пасольстваў[85].
Гл. таксама
правіцьКрыніцы
правіць- ↑ Валентин Богданов. Бегство из Афганистана: американцы не стали ждать 11 сентября // Вести.Ру, 4 июля 2021
- ↑ Во сколько обошлась США война в Афганистане? Графики // BBC News, 29 февраля 2020
- ↑ Сколько стоила США война в Афганистане. Графики Архівавана 23 жніўня 2021. // ThinkTanks.by, 2 марта 2020
- ↑ Ирина Таран, Алёна Медведева. Самая долгая война в истории США: почему Белый дом заявил о планах сократить присутствие в Афганистане // RT, 14 января 2020
- ↑ Reagan Doctrine, 1985 . United States State Department. Архівавана з першакрыніцы 10 мая 2007. Праверана 20 лютага 2011.
- ↑ Когда закончилась война в Афганистане
- ↑ США отвергают решение о бин Ладене
- ↑ War in Afganistan Архівавана 29 верасня 2008.
- ↑ Obama Announces Afghanistan Troop Withdrawal In Speech To Nation
- ↑ НАТО передало контроль над обеспечением безопасности в Афганистане национальным силовым структурам
- ↑ США и НАТО передали полномочия афганским военным
- ↑ США договорились с «Талибаном» об условиях вывода войск из Афганистана // РБК, 22 августа 2019
- ↑ Помпео будет присутствовать при подписании соглашения США с «Талибаном» // РБК, 29 января 2020
- ↑ США и «Талибан» подписали мирное соглашение // РИА Новости, 29 февраля 2020
- ↑ Mark Esper says US troop levels in Afghanistan to go below 5,000 by end of November . CNN. Архівавана з першакрыніцы 9 August 2020. Праверана 9 August 2020.
- ↑ "Donald Trump: US announces plans to cut troop levels in Afghanistan, Iraq". Al Jazeera. 17 November 2020. Архівавана з арыгінала 17 November 2020. Праверана 17 November 2020.
- ↑ Faizi, Fatima; Gibbons-Neff, Thomas; Rahim, Najim (17 November 2020). "U.S. Troops Are Packing Up, Ready or Not". Архівавана з арыгінала 18 November 2020. Праверана 18 November 2020.
- ↑ Browne, Ryan; Cohen, Zachary; Starr, Barbara (17 November 2020). "US announces further drawdown of troops in Afghanistan and Iraq before Biden takes office". CNN. Архівавана з арыгінала November 18, 2020. Праверана 18 November 2020.
- ↑ "Biden weighs keeping U.S. troops in Afghanistan until November". NBC News. 18 March 2021. Архівавана з арыгінала 20 March 2021. Праверана 21 March 2021.
- ↑ Biden to announce withdrawal of US troops from Afghanistan by September 11 . CNN. Архівавана з першакрыніцы 13 April 2021. Праверана 13 April 2021.
- ↑ Biden plans to withdraw U.S. forces from Afghanistan by Sept. 11, missing May deadline, reports say . MSNBC (13 красавіка 2021). Архівавана з першакрыніцы 13 April 2021. Праверана 13 April 2021.
- ↑ а б в г Biden to announce withdrawal of US troops from Afghanistan by September 11 . CNN (13 красавіка 2021). Архівавана з першакрыніцы April 21, 2021. Праверана 13 April 2021.
- ↑ Macias, Amanda. Biden plans to withdraw U.S. forces from Afghanistan by Sept. 11, missing May deadline, reports say . MSNBC (13 красавіка 2021). Архівавана з першакрыніцы 23 April 2021. Праверана 13 April 2021.
- ↑ Colson, Thomas. Biden called George W. Bush before he announced his Afghanistan troop withdrawal plan — but neither said whether Bush supported it . Business Insider. Архівавана з першакрыніцы 10 May 2021. Праверана 10 May 2021.
- ↑ "U.S. Focus Shifting to China From Afghanistan, Blinken Says". Bloomberg. 18 April 202. Архівавана з арыгінала 18 April 2021. Праверана 19 April 2021.
- ↑ Lubold, Gordon; Salama, Vivian (8 May 2021). "Afghan Pullout Leaves U.S. Looking for Other Places to Station Its Troops". The Wall Street Journal. Архівавана з арыгінала 9 May 2021. Праверана 9 May 2021.
- ↑ Putz, Catherine (15 April 2021). "Biden Announces Plan for US Exit from Afghan War, Urges Attention to Future Challenges". The Diplomat. Архівавана з арыгінала 19 April 2021. Праверана 8 July 2021.
- ↑ Emmott, Robin; Siebold, Sabine (18 February 2021). "No decision on any NATO withdrawal from Afghanistan, Stoltenberg says". Reuters. Архівавана з арыгінала 15 April 2021. Праверана 21 March 2021.
- ↑ Wolfgang, Ben. 'No final decision:' NATO deadlocked on Afghanistan mission as May 1 deadline looms . The Washington Times (18 лютага 2021). Архівавана з першакрыніцы 24 February 2021. Праверана 24 February 2021.
- ↑ "UK troops expected to leave Afghanistan by September". BBC News. 14 April 2021. Архівавана з арыгінала 14 April 2021. Праверана 14 April 2021.
- ↑ Lawrence, J. P. (19 January 2021). "Troop levels are down, but US says over 18,000 contractors remain in Afghanistan". Stars & Stripes. Архівавана з арыгінала 20 April 2021. Праверана 22 February 2021.
- ↑ Germany, Italy Complete Troop Exit From Afghanistan . Voice of America (2 ліпеня 2021). Архівавана з першакрыніцы 2 July 2021. Праверана 2 July 2021.
- ↑ US left Bagram without telling new commander: Afghan officials . Aljazeera (5 ліпеня 2021). Архівавана з першакрыніцы 8 July 2021. Праверана 10 July 2021.
- ↑ U.S. Pulls Out of Afghanistan's Bagram Airfield in the Middle of the Night—Without Telling the New Commander(недаступная спасылка). Time (6 ліпеня 2021). Архівавана з першакрыніцы 8 ліпеня 2021. Праверана 10 July 2021.
- ↑ "Bagram: Last US and Nato forces leave key Afghanistan base". BBC News. 2 July 2021. Архівавана з арыгінала 9 July 2021. Праверана 10 July 2021.
- ↑ Biden says US war in Afghanistan will end August 31 (англ.). AP NEWS (8 ліпеня 2021). Архівавана з першакрыніцы 8 July 2021. Праверана 8 ліпеня 2021.
- ↑ Australia Says Last Troops Withdrawn From Afghanistan . Voice of America (11 ліпеня 2021).
- ↑ House votes to evacuate more Afghan allies as US war ends . AP News (22 ліпеня 2021).
- ↑ Mengli, Ahmed (2021-08-15). "Afghan president flees country as U.S. rushes to exit with Taliban on brink of power". NBC News. Архівавана з арыгінала 2021-08-15. Праверана 2021-08-15.
- ↑ «NATO says it is helping keep Kabul airport open for evacuations».
- ↑ Schnell, Myhael (2021-08-15). "Pentagon authorizes sending additional 1,000 troops to Afghanistan". The Hill. Праверана 2021-08-15.
- ↑ Perchick, Michael. Another 1,000 82nd Airborne troops heading to Kabul to assist in evacuations, U.S. officials say (англ.). ABC11 Raleigh-Durham (15 жніўня 2021). Праверана 16 жніўня 2021.
- ↑ Morton, Becky (16 August 2021). "UK confident it can get Britons out of Afghanistan, Ben Wallace says". BBC News. Праверана 16 August 2021.
- ↑ "CIA director met Taliban leader in Afghanistan on Monday -sources". Reuters. 24 August 2021.
- ↑ "CIA chief secretly met with Taliban leader in Kabul: Report". Al-Jazeera. 24 August 2021.
- ↑ 13 US military personnel killed in attacks at Kabul airport (англ.). www.aljazeera.com. Праверана 28 жніўня 2021.
- ↑ Officials: Explosion at Kabul airport appears to be a suicide attack (26 жніўня 2021). Праверана 26 жніўня 2021.
- ↑ Blast reported outside Hamid Karzai International Airport in Kabul (26 жніўня 2021). Праверана 26 жніўня 2021.
- ↑ Last American Soldier leaves Afghanistan (англ.). DVIDS. Праверана 31 жніўня 2021.
- ↑ https://www.usatoday.com/story/news/world/2021/08/30/afghanistan-live-updates/5645806001/
- ↑ Teh, Cheryl. Top GOP hawks come out in full force against an Afghanistan withdrawal by September 11 . Business Insider. Архівавана з першакрыніцы 19 April 2021. Праверана 19 April 2021.
- ↑ Senator Ernst: President not considering consequences of Afghanistan withdrawal . Radio Iowa. Праверана 17 July 2021.
- ↑ Shaheen says she has reservations about U.S. withdrawal from Afghanistan . WMUR TV. Праверана 17 July 2021.
- ↑ Senator Rand Paul supports pulling troops from Afghanistan . 14 News. Праверана 17 July 2021.
- ↑ Biden picked 'best of many poor choices' in Afghanistan says Senate Armed Services chair . NBC News. Праверана 17 July 2021.
- ↑ Trump calls Afghanistan withdrawal 'a wonderful and positive thing to do' and criticizes Biden's timeline . CNN. Архівавана з першакрыніцы 20 April 2021. Праверана 21 April 2021.
- ↑ Saric, Ivana. Trump calls Biden's Afghanistan withdrawal "wonderful" and "positive" . Axios. Архівавана з першакрыніцы 21 April 2021. Праверана 21 April 2021.
- ↑ "Hillary Clinton warns of 'huge consequences' in Afghan US troop withdrawal". BBC. 3 May 2021. Архівавана з арыгінала 3 May 2021. Праверана 3 May 2021.
- ↑ Singman, Brooke. Former President George W. Bush 'deeply concerned' Afghanistan troop withdrawal will 'create a vacuum' . Fox News (20 мая 2021).
- ↑ Sonmez, Felicia. George W. Bush says ending U.S. military mission in Afghanistan is a mistake . The Washington Post (14 ліпеня 2021).
- ↑ Basu, Nayanima. US withdrawal from Afghanistan welcome, foreign forces can't bring peace in this region: Iran . The Print (16 красавіка 2021). Архівавана з першакрыніцы 16 April 2021. Праверана 16 April 2021.
- ↑ Смутное удовлетворение и тревога: NI о реакции Кремля на вывод войск США из Афганистана
- ↑ а б Roggio, Bill (29 June 2021). "Taliban doubles number of controlled Afghan districts since May 1". FDD's Long War Journal. Праверана 9 July 2021.
- ↑ Roggio, Bill (3 June 2021). "UN report on Taliban controlled and contested districts tracks with LWJ data". FDD's Long War Journal. Праверана 9 July 2021.
- ↑ "Taliban seize key district outside Afghan capital". France24. 12 May 2021. Праверана 9 July 2021.
- ↑ "Taliban capture more districts, surround Kabul". Global Village Space. 22 May 2021. Праверана 9 July 2021.
- ↑ "Taliban captures key Afghan dam as fighting rages". Al Jazeera English. 6 May 2021. Праверана 9 July 2021.
- ↑ De Luce, Dan; Yusufzai, Mushtaq; Smith, Saphora (25 June 2021). "Even the Taliban are surprised at how fast they're advancing in Afghanistan". NBC News. Праверана 8 July 2021.
- ↑ Gibbons-Neff, Thomas; Rahim, Najim (8 July 2021). "Taliban Enter Key Cities in Afghanistan's North After Swift Offensive". The New York Times. Праверана 9 July 2021.
- ↑ "Baghlan: PD2 of Pul-e-Khumri Held by Taliban, City Under Siege". Tolo News. 24 June 2021. Праверана 9 July 2021.
- ↑ Robertson, Nic (24 June 2021). "Afghanistan is disintegrating fast as Biden's troop withdrawal continues". CNN. Праверана 9 July 2021.
- ↑ Najafizada, Eltaf (22 June 2021). "Taliban Besiege Key Afghan City With U.S. Troops Set to Exit". Bloomberg. Праверана 9 July 2021.
- ↑ "Taliban captures Afghanistan's main Tajikistan border crossing". Al Jazeera English. 22 June 2021. Праверана 9 July 2021.
- ↑ Yusufzai, Mushtaq (27 June 2021). "Afghan Taliban capture another important district". The News Pakistan. Праверана 9 July 2021.
- ↑ Roblin, Sebastien (30 June 2021). "One Month, 700 Trucks: Afghanistan's U.S. Military Vehicles Fall Into Taliban Hands". Forbes. Праверана 9 July 2021.
- ↑ "The fall of Panjwaii casts a long shadow over Canada's Afghan war veterans". CBC News. 10 July 2021. Праверана 10 July 2021.
- ↑ Afghanistan at risk of collapse as Taliban storms the north . FDD's Long War Journal (5 ліпеня 2021). Праверана 8 July 2021.
- ↑ Nossiter, Adam (9 July 2021). "Taliban Enter Kandahar City and Seize Border Posts". The New York Times. Праверана 10 July 2021.
- ↑ Заседание Совета Безопасности Республики Таджикистан | Президенти Тоҷикистон - President of Tajikistan - Президент Таджикистана - رئيس جمهورية تاجيكستان .
- ↑ "Tajikistan Seeks Russia-Led Alliance's Aid as Violence Builds on Afghan Border". The Moscow Times. 8 July 2021. Праверана 12 July 2021.
- ↑ Талибы назвали условия для перемирия «Коммерсантъ», 15 июля 2021 года
- ↑ Талибы заявили о провале переговоров Lenta.ru, 18 июля 2021 года
- ↑ Афганские переговоры продолжатся в Пакистане «Известия», 19 июля 2021 года
- ↑ Полно брани: Пакистан и Афганистан идут на обострение отношений «Известия», 20 июля 2021 года
- ↑ Талибы объявили о захвате всего Афганистана
Спасылкі
правіць- СМИ: Байден проигнорировал мнение генералов о выводе войск из Афганистана // Белорусский партизан, 18 апреля 2021. (руск.)
- «Голас Амерыкі»: Расея занепакоена сочыць за вывадам амерыканскіх сілаў з Афганістана // Хартыя'97, 10 июля 2021. (бел.)
- Провал США в Афганистане. Станет ли мир спокойнее? Главные вопросы по афганской теме. Рубрика «Антифейк» // ОНТ, 18 июля 2021. (руск.)