Алесь Бяляцкі

(Пасля перасылкі з Алесь Віктаравіч Бяляцкі)

Але́сь Ві́ктаравіч Бяля́цкі (нар. 25 верасня 1962, г. п. Вяртсіля, Сартавальскі раён, Карэльская АССР, РСФСР) — беларускі грамадскі дзеяч, праваабаронца, палітвязень і вязень сумлення[1].

Алесь Віктаравіч Бяляцкі
Партрэт
А. Бяляцкі ў Варшаве, 14.1.2011
Імя пры нараджэнні руск.: Алекса́ндр Ви́кторович Беля́цкий
Род дзейнасці Праваабарончая
Дата нараджэння 25 верасня 1962(1962-09-25) (58 гадоў)
Месца нараджэння
Бацька Віктар Усцінавіч Бяляцкі (1928—2011)
Маці Ніна Аляксандраўна (1935–1994)
Жонка Наталля Пінчук
Дзеці сын Адам Аляксандравіч Бяляцкі
Месца працы
Альма-матар
Член у
Узнагароды і прэміі
Commons-logo.svg Алесь Віктаравіч Бяляцкі на Вікісховішчы
іншыя значэнні У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых асоб з прозвішчам Бяляцкі.

БіяграфіяПравіць

Нарадзіўся ў беларускай сям’і, бацька родам з Рагачоўскага, маці з Нараўлянскага раёнаў Гомельскай вобласці. У 1965 г. сям’я вярнулася ў Беларускую ССР на пастаяннае жыхарства ў г. Светлагорск (Гомельская вобласць). Выпускнік сярэдняй школы № 5 г. Светлагорска.

У 1984 г. закончыў гісторыка-філалагічны факультэт Гомельскага дзяржаўнага ўніверсітэта па спецыяльнасці «беларуская і руская мовы і літаратура» (кваліфікацыя — філолаг, выкладчык беларускай і рускай моў і літаратуры). Падчас вучобы сябраваў з будучымі вядомымі беларускімі пісьменнікамі, а тады — студэнтамі Анатолем Сысом, Эдуардам Акуліным, Сяржуком Сысом, Анатолем Казловым. Падчас вучобы выступіў з першымі літаратуразнаўчымі артыкуламі. (Літаратура і мастацтва,1984 г.)

Працаваў настаўнікам у Лельчыцкім раёне Гомельскай вобласці. Тэрміновую вайсковую службу ў 1985-86 гг. праходзіў механікам-вадзіцелем браніраванага цягача ў артылерыйскай знішчальнай супрацьтанкавай батарэі пад г. Екацярынбургам (у той час Свярдлоўск), Расія.

З 1981 года браў удзел у моладзевым нацыянальна-дэмакратычным руху[2]. Быў сябрам падпольнай групы моладзі: Беларускай канспірацыйнай партыі «Незалежнасць», якая ставіла на мэце спрыяць выхаду Беларусі з СССР і ўтварэнні незалежнай, дэмакратычнай дзяржавы[3]. Група мела статут і праграму, працавала праз легальныя нефармальныя моладзевыя аб’яднанні «Талака», «Тутэйшыя», выдавала нелегальны часопіс “Бурачок” [4], была ініцыятарам правядзення першых у Беларусі мітынгаў (Дзяды ў 1987 і 1988 г.)[5], акцыяў пратэсту (воднае ралі супраць пабудовы Даўгаўпілскай ГРЭС (1987 г.)[6], мітынг супраць разбурэння Верхняга гораду ў Мiнску (1988 г.)[7], дэманстрацыя і мітынг у Курапатах (1988 г.)[8].

Алесь Бяляцкі друкаваўся ў тагачасных падпольных выданнях, часопісах «Бурачок»[9] і «Вера»[10]. Быў заяўляльнікам мітынгаў на Дзяды ў 1987 і 1988 гг. З’яўляўся адным з арганізатараў Першага вальнага сойму беларускіх суполак.

Падчас навучання ў аспірантуры ў г. Мінску ў 1986—1989 гг. быў адным са стваральнікаў Таварыства маладых літаратараў «Тутэйшыя» (1986), потым — старшынём гэтай грамадскай арганізацыі[11]. Быў пад пагрозай выключэння з аспірантуры, але грамадскую дзейнасць не спыніў[12]. Браў удзел у паседжаннях Камэтэта-58[13], у 1988 г. выступіў адным з заснавальнікаў таварыства «Мартыралог Беларусі», а таксама быў сябрам арганізацыйнага камітэту грамадскай арганізацыі «Беларускі народны фронт». У 1990 г. выступіў адным з арганізатараў грамадскай арганізацыі «Беларуская каталіцкая грамада».

У 1989 г. закончыў аспірантуру Інстытута літаратуры імя Янкі Купалы Акадэміі навук Беларускай ССР[11]. У 1989 г. працаваў малодшым навуковым супрацоўнікам Музея гісторыі беларускай літаратуры, затым у 1989 г. па конкурсу быў абраны калектывам музея на пасаду  дырэктара Літаратурнага музея Максіма Багдановіча.

Працаваў дырэктарам музея з кастрычніка 1989 г. па жнівень1998 г. Падчас працы Алеся Бяляцкага ў музеі былі адчыненыя экспазіцыі ў цэнтральным будынку музея ў г. Мінску на Траецкім прадмесці (1991 г.), у філіях музея: «Беларускай хатцы» ў г. Мінску на вул. Рабкораўская 14 (1991 г.), «Фальварак Ракуцёўшчына» ў вёсцы Ракуцёўшчына Маладзечанскага раёна (1991 г.), у г. Яраслаўлі (1993 г.). У будынках музея напачатку 90-х гадоў праходзілі шматлікія культурніцкія і грамадскія мерапрыемствы, сходы дэмакратычных сілаў[14], паседжанні Управы і Сойму Беларускага народнага фронту, малітоўныя службы грэка-католікаў. У будынку музея ў 1990 г. мела юрыдычны адрас і пачынала працу рэдакцыя адной з першых дэмакратычных газетаў у Беларусі «Свабода». Алесь Бяляцкі прадаставіў юрыдычны адрас музея для рэгістрацыі дзесяткаў няўрадавых араганізацыяў, які ў тыя гады было цяжка знайсці, у тым ліку Праваабарончаму цэнтру «Вясна» і Цэнтру «Супольнасць»[15]. Запрасіў у літаратурны музей М.Багдановіча на працу маладых беларускіх пісьменнікаў Паліну Качаткову, Эдуарда Акуліна, Сяргея Вітушку, Алеся Астраўцова.

Дэпутат Мінскага гарадскога Савета дэпутатаў у 1991—1996 гг. 20 жніўня 1991 г. разам з іншымі 29 дэпутатамі мінгарсавета, на наступны дзень пасля путчу ГКЧП, выступіў з адкрытым зваротам да жыхароў Мінска  «захоўваць вернасьць законна абраным органам улады і дамагацца ўсімі канстытуцыйнымі мэтадамі спыненьня дзейнасьці Дзяржаўнага камітэту па надзвычайным становішчы»[16]. 5 верасня 1991 года пасля прыняцця Мінгарсаветам рашэння аб выкарыстанні нацыянальнай сімволікі, А.Бяляцкі прынёс бела-чырвона-белы сцяг у залу паседжання дэпутатаў, затым гэты сцяг першы ў краіне быў афіцыйна вывешаны над будынкам Мінгарсавета[15].

Сакратар Управы БНФ (1996—1999), намеснік старшыні Партыі БНФ (1999—2001)[17].

 
Алесь Бяляцкі выступае на мітынгу, прысвечаным 80-ым ўгодкам БНР, 25 сакавіка 1998 года ў Мінску. Фота Уладзіміра Сапагова

У 1996 годзе заснаваў гарадскую мінскую арганізацыю Праваабарончы цэнтр «Вясна-96», які 15 чэрвеня 1999 года пераўтварыўся ў рэспубліканскае Грамадскае аб’яднанне Праваабарончы цэнтр «Вясна». Рашэннем Вярхоўнага суда Рэспублікі Беларусь 28 кастрычніка 2003 года за ўдзел у назіранні падчас прэзідэнцкіх выбараў 2001 г. Грамадcкае аб’яднанне "Праваабарончы цэнтр «Вясна» было пазбаўлена дзяржаўнай рэгістрацыі. З тых часоў вядучая беларуская праваабарончая арганізацыя працуе без рэгістрацыі[18].

Старшыня рабочай групы Асамблеі няўрадавых дэмакратычных арганізацый (2000—2004)[17].

Віцэ-прэзідэнт Міжнароднай федэрацыі за правы чалавека (The International Federation for Human Rights, FIDH) — (2007—2016)[18].

Сябра Саюза беларускiх пiсьменнiкаў (1995 г.)[19] і Беларускага ПЭН-цэнтра (2009 г.)[20].

4 жніўня 2011 г. быў затрыманы Дэпартаментам фінансавых расследванняў, затым арыштаваны і змешчаны ў СІЗА г. Мінску[21].

24 лістапада 2011 г. быў асуджаны па ч.2. арт. 243 КК (утайванне даходаў у асабліва буйным памеры) на 4,5 гады пазбаўлення волі з канфіскацыяй маёмасці[22]. Суд прызнаў яго вінаватым у нясплаце падаткаў. Падставай для крымінальнага пераследу стала інфармацыя пра банкаўскія рахункі, якую перадалі беларускім праваахоўным органам Літва і Польшча. А. Бяляцкі сваёй віны не прызнаў і заявіў, што грошы, якія былі атрыманы на яго рахункі ў банку, выкарыстоўваліся на праваабарончую дзейнасць. Раней у тым жа годзе беларускія ўлады скіравалі Літве запыт у справе фінансавання беларускай апазіцыі, Алеся Бяляцкага ўдалося прызнаць вінаватым у тым ліку ў выніку таго, што адказ на гэты запыт не быў добра прадуманы літоўскім бокам. Літоўскі дыпламат Рэнатас Юшка пазней пракаментаваў гэта так: «Для Літвы гэта вялікае паражэнне на міжнароднай арэне і я ўсё яшчэ адчуваю пэўнае пачуццё віны з-за Алеся. Калі я яшчэ быў адказным за каардынацыю такіх справаў, то нам удавалася прадухіляць падобныя здарэнні». Беларускія праваабаронцы, а таксама кіраўніцтва Еўрапейскага Звязу, урады краін ЕС, ЗША і міжнародныя праваабарончыя арганізацыі лічылі А. Бяляцкага палітычным вязнем, а прысуд яму — палітычна матываваным. Яны патрабавалі ад уладаў Беларусі вызваліць праваабаронцу[23]. 15 верасня 2011 г. адмысловую рэзалюцыю па справе А.Бяляцкага прыняў Еўрапейскі парламент[24]. З патрабаваннем аб вызваленні А.Бяляцкага да беларускага ўраду звярталіся Старшыня Еўрапарламенту Ежы Бузек[25], прадстаўнік ЕС па замежных справах і палітыцы бяспекі Кэтрын Эштан[26], старшыня АБСЕ Эйман Гілмар[27], спецыяльны дакладчык па сітуацыі ў Беларусі Рады ААН ппа правах чалавка Міклаш Харасці[28].

Тэрмін зняволення адбываў у папраўчай калоніі № 2 г. у г. Бабруйску. Працаваў упакоўшчыкам у швейным цаху[29].

Неаднаразова караўся адміністрацыяй калоніі за «парушэнне правілаў паводзінаў асуджаных»[30], быў прызнаны «злосным парушальнікам рэжыму» на падставе чаго быў пазбаўлены амністыі ў 2012 годзе[31], пазбаўляўся спатканняў з роднымі і перадачаў[32].

У калоніі напісаў шмат тэкстаў на літаратуразнаўчыя тэмы, эсэ, успаміны, якія перадаваліся на волю ў лістах[33].

Падчас зняволення ў абарону Алеся Бяляцкага была разгорнутая беспрэцэндэнтная кампанія міжнароднай салідарнасці[34].

А. Бяляцкі быў вызвалены па амністыі 21 чэрвеня 2014 г.

4 жніўня — Міжнародны дзень салідарнасці з грамадзянскай супольнасцю Беларусі. Ён быў заснаваны ў 2012 годзе як адказ на арышт Алеся Бяляцкага[35].

У рамках пагрому грамадскіх арганізацый Бяляцкі быў затрыманы 14 ліпеня 2021 года[36]. 15 ліпеня арыштаваны па крымінальнай справе актывіст сумеснай заяваю дзевяці арганізацый, сярод якіх Праваабарончы цэнтр «Вясна», Беларуская асацыяцыя журналістаў, Беларускі Хельсінскі камітэт, Беларускі ПЕН-цэнтр, быў прызнаны палітычным зняволеным[36][37].

Узнагароды і ганаровыя званніПравіць

  • У сакавіку 2006 года Вацлаў Гавел уручыў А. Бяляцкаму прэмію Homo Homini за праваабарончую дзейнасць[38].
  • Прэмія імя Пера Ангера. «Per Anger Prize». Швецыя. 2006 г[39].
  • Прэмія свабоды імя Андрэя Сахарава Нарвежскага Хельсінкскага камітэта. «Andrei Sakharov Freedom Award». Нарвегія. 2006 г[40].
  •   Ганаровы грамадзянін г. Генуі (правінцыя Лігурыя, Італія) з 2010 г.
  • Нацыянальная прэмія ў абарону правоў чалавека. «Праваабаронца 2011 года». Беларусь. 2011 г[41].
  • Дыплом за свабоду слова. Нарвежскі саюз пісьменнікаў. «Ytringsfrihetsprisen 2011». Нарвегія. 2012 г[42].
  •   Ганаровы грамадзянін г. Парыжа з 2012 г[43].
  • Прэмія Леха Валенсы. «Nagroda Lecha Walesy 2012» Польшча. 2012 г.
  • Прэмія імя Вацлава Гавела за правы чалавека. Першы лаўрэат ад заснавання прэміі. «Vaclav Havel Human Rights Prize 2013». Парламенцкая Асамблея Рады Еўропы сумесна з Бібліятэкай Вацлава Гавела і фондам Charta 77. Страсбург. 2013 г[44].
  • Літаратурная прэмія імя Алеся Адамовіча. Беларускі ПЭН-цэнтр. Беларусь. 2014 г[45].
  • Абаронца Грамадзянскіх Правоў Года — 2014. «Civil rights defender of the year 2014» Швецыя. 2014[46].
  • Ганаровы грамадзянін Сіракузаў (Сіцылія, Італія) з 2014 г[47].
  • Вылучаўся на Нобелеўскую прэмію міру пяць разоў. У 2006 і 2007 гг[48]. У 2012 годзе ізноў быў намінаваны на Нобелеўскую прэмію міра, але прэмія была прысуджаная Еўразвязу[49]. 2 лютага 2013 года быў вылучаны на Нобелеўскую прэмію міра, нарвежскім парламэнтарыем Янам Санэрам. У 2014 г. дэпутаты польскага парламента вылучылі Алеся Бяляцкага на Нобелеўскую прэмію міру. Пад намінацыяй падпісаліся 160 польскіх дэпутатаў[50].
  • Медаль 100 гадоў БНР Рады Беларускай Народнай Рэспублікі (2019)[51].
  • Прэмія «За правільны лад жыцця»(укр.) бел. (прысуджана «Вясне» ды Алесю Бяляцкаму)[52].

Адлюстраванне арышту ў культурыПравіць

  • Дзмітры Плакс 14.02.2013 г. зрабіў пастаноўку на Радыё Швецыі пра Алеся Бяляцкага[53].
  • Кніга Віктара Сазонава «Паэзія прозы» 2013 г. прысвечана Бяляцкаму Алесю. У адным з яе апавяданняў «Паштоўка палітвязня» змешчаны сюжэт пра А. Бяляцкага[54].
  • Уладзімір Сіўчыкаў:эсэ «Гэтае салодкае слова — свабода!» у падборцы «Начныя нататкі». Дадатак Літаратурная Беларусь № 4 (92) у газеце Новы Час. 25 красавіка 2014 / № 16 (385)[55].
  • Уладзімір Някляеў. Верш Рымцелі. На 50-годдзе праваабаронцы Алеся Бяляцкага[56].
  • Сяржук Сыс — верш «Алесю Бяляцкаму»[57].
  • Скобла Міхась — эсэ «Ліст да Алеся Бяляцкага»[58].
  • Мастацкі фільм «Выше неба» (рэжысёр: Дзмітры Марынін, Андрэй Курэйчык, 2012 г.): у эпізодзе паказаны сюжэт з навін тэлеканала «Беларусь-1» аб затрыманні Алеся Бяляцкага (56 хвіліна)[59].
  • Дакументальны фільм «Свечка праўды Алеся Бяляцкага» (сцэнарыст Паліна Сцепаненка, 2011, Беларусь)[60].
  • Дакументальны фільм «Вясна» (рэжысёр — Вольга Швед, 2012 г., Беларусь)[61].
  • Дакументальны фільм «Нястомнае сэрца» (A Heart That Never Dies) Алеся Бяляцкага. (рэжысёр Эрлінг Борген, 2015, Нарвегія)[62].
  • Дакументальны фільм «1050 дзён самоты» (рэжысёр Алег Дашкевіч, 2014, Беларусь)[63].
  • Мастак Ай Вейвей. Выява Алеся Бяляцкага зробленая з дэталяў канструктара «Лега» вядомым сучасным кітайскім мастаком-дысідэнтам Ай Вейвенем. Твор прадстаўлены на выставе «След» у музеі Хішхорн у Вашынгтоне[64].
  • Партрэт Алеся Бяляцкага. Мастак — Уладзімір Вішнеўскі. У кнізе «Халоднае крыло Радзімы»[65]

БібліяграфіяПравіць

  • «Літаратура і нацыя»[66]. — Мн., 1991.
  • «Прабежкі па беразе Жэнеўскага возера». — Мн., 2006.
  • «Асьвечаныя беларушчынай»[67]. — Мн., 2013[68]. Кніга была занесена ў спіс рэчаў, якім забаронены ўвоз у Беларусь[69].
  • «Іртутнае срэбра жыцьця»[70]. — Мн., 2014. Кніга прысвечана падзеям 2010—2011 гадоў у Беларусі, і адлюстроўвае два гады жыцця аўтара. Напісана падчас зняволення, складаецца з лістоў з успамінамі і развагамі[71].
  • «Халоднае крыло Радзімы»[65]. — Вільня, 2014.
  • «Бой з сабой» — Мн, 2016 г[72].
  • 20-Я Вясна. /Зборнік эсэ і ўспамінаў сяброў Праваабарончага цэнтра «Вясна»/—Мінск, 2016. — 204с. (А.Бяляцкі С.7-20; 189—203.[73])

УкладанніПравіць

  • Сыс,А. Alaiza / укл. А.Бяляцкі.— Вільня: Gudas, 2009. — 212с.
  • Сыс,А. Берагі майго юнацтва / укл., прадм. А.Бяляцкі.— Мінск: Галіяфы, 2016. — 250с. УДК821.161.3-1 ББК 84 (4Беи)-5 С95 ISBN 978-985-7021-97-0.
  • Юхнавец, Я. Сны на чужыне. — Мінск: Мастацкая літаратура, 1994. — 220 с. ББК 84(4Бел)6 ІSBN 5-340-01255-7.

ЛітаратураПравіць

  • Адзін дзень палітвязьня 2009—2011. — Радыё Свабодная Еўропа / Радыё Свабода : Бібліятэка Свабоды. ХХІ стагодзьдзе, 2011, — 328 с. С.240-249. ISBN 978-0-929849-42-3.
  • Голас волі з-за кратаў. Анталогія твораў беларускіх палітзняволеных / Складальнік, рэдактар А. І. Фядута. — Вільня: ЕГУ, 2013. — 992 с. С.105-132. ISBN 978-9955-773-69-6.
  • Каліноўскі,В. Справа Бяляцкага. — Радыё Свабодная Еўропа / Радыё Свабода : Бібліятэка Свабоды. ХХІ стагодзьдзе, 2012. — 364с. ISBN 978-0-929849-49-2.
  • Наша вясна. Праваабарончы цэнтр «Вясна». Гісторыя ў асобах. — Вільнюс: Gudas, 2012. — 216с. С.9-26.
  • Тамковіч, А. Лёсы. — СПб: Невский простор, 2010. — 472 с. – С. 199-209. ББК 84 УДК 823 ISBN 978-594-7161-69-4.
  • Смяротнае пакаранне ў Беларусі. — Вільня: 2015. — 300с. Прадмова А.Бяляцкага С.3-6.
  • Хто ёсць хто ў Беларусі / укл. Л. А. Андросік, В. Ф. Голубеў і інш. — Вільня , 2007. — 256 с. (С.134-135) УДК 32 ББК 92.2 Х 97.]
  • Хрышчэнне нацыі. Масавыя акцыі 1988—2009. / пад. рэд. В.Булгакава, А.Дынько. — Беласток: Беларускае гістарычнае таварыства; Вільня: Інстытут беларусістыкі; Мінск: палітычная сфера, 2011. — 576 с. (С.59-60,97). ISBN 83-60456-33-Х.

Зноскі

  1. ↑ Amnesty International признала Беляцкого узником совести
  2. ↑ [Бяляцкі, А. Халоднае крыло Радзімы. — 2014 г. — 540с. C.16]
  3. ↑ [Бяляцкі, А. Халоднае крыло Радзімы. — 2014 г. — 540с. С.177]
  4. ↑ [Бяляцкі, А. Халоднае крыло Радзімы. — 2014 г. — 540с. С.180]
  5. ↑ Дзяды 1987 відэа
  6. ↑ 29.4.1987 у Друі стартавала воднае ралі пратэсту супраць пабудовы Даўгаўпілскай ГЭС
  7. ↑ Абарона Верхняга гораду
  8. ↑ Статью про Курапаты в 88-м году пропустил цензор
  9. ↑ «Бурачок»
  10. ↑ Вера
  11. ↑ 11,0 11,1 http://www.svaboda.org/content/article/1987336.html
  12. ↑ [Бяляцкі, А. Халоднае крыло Радзімы. — 2014 г. — 540с. С.22]
  13. ↑ [Бяляцкі, А. Халоднае крыло Радзімы. — 2014 г. — 540с. С.169]
  14. ↑ Супольнае паседжанне Сойма БНФ, Рабочага Саюзу Беларусі і Аб’яднанай Дэмакратычнай Партыі Беларусі 19 жніўня 1991 па ГКЧП
  15. ↑ 15,0 15,1 [Тамковіч, А. Найноўшая гісторыя ў асобах. — Смаленск : Смоленская городская типография, 2013. — С.166. — ББК 84, УДК 823.]
  16. ↑ Дземянцей: «Павесіце на вяроўцы бяз мыла?»
  17. ↑ 17,0 17,1 [Хто ёсць хто ў Беларусі / укл. Л. А. Андросік, В. Ф. Голубеў і інш. —Вільня , 2007. — 256 с. (С.35) УДК 32 ББК 92.2 Х 97.]
  18. ↑ 18,0 18,1 Праваабарончы цэнтр «Вясна»
  19. ↑ Асабiстыя старонкi сяброу СБП
  20. ↑ Пісьменнікі ў зняволенні
  21. ↑ Арышт Алеся Бяляцкага. Рэакцыі
  22. ↑ Алесь Бяляцкі асуджаны да 4,5 гадоў пазбаўлення волі з канфіскацыяй маёмасці
  23. ↑ http://nashaniva.by/?c=ar&i=84130
  24. ↑ European Parliament resolution of 15 September 2011 on Belarus: the arrest of human rights defender Ales Bialatski
  25. ↑ Старшыня Еўрапарламенту заклікае вызваліць Бяляцкага і ўсіх палітвязняў
  26. ↑ Алесь Бяляцкі асуджаны на 4 гады і 6 месяцаў з канфіскацыяй (увесь працэс)
  27. ↑ Старшыня АБСЕ заклікае вызваліць Алеся Бяляцкага
  28. ↑ Миклош Харашти призывает освободить и реабилитировать Беляцкого
  29. ↑ АЛЕСЬ БЯЛЯЦКІ ПАТЭЛЕФАНАВАЎ ЖОНЦЫ
  30. ↑ За сем месяцаў у калоніі Бяляцкі атрымаў сем спагнанняў
  31. ↑ Бяляцкі атрымаў трэцяе спагнанне ў калоніі
  32. ↑ Бяляцкага пазбавілі перадачы і спаткання http://nashaniva.by/?c=ar&i=78253
  33. ↑ Алесь Бяляцкі ў турме піша кнігу пра рэпрэсаванага пісьменніка
  34. ↑ 100 тысяч салідарных з Алесем Бяляцкім (+ мапа салідарнасці)
  35. ↑ августа — Международный день солидарности с гражданским обществом Беларуси
  36. ↑ 36,0 36,1 Беларусь: Руководителей Правозащитного центра "Весна" держат в СИЗО. Потребуйте от властей освободить их! (руск.) . Amnesty International (22 ліпеня 2021). Праверана 28 ліпеня 2021.
  37. ↑ Затрыманых праваабаронцаў і актывістаў прызналі палівязнямі (бел.) . Еўрапейскае радыё для Беларусі (15 ліпеня 2021). Архівавана з першакрыніцы 15 ліпеня 2021. Праверана 28 ліпеня 2021.
  38. ↑ http://afn.by/news/i/74799
  39. ↑ Белорусская неделя в Стокгольме.
  40. ↑ Белорусский правозащитник А.Беляцкий выдвинут на Нобелевскую премию мира
  41. ↑ В Минске вручены премии за защиту прав человека
  42. ↑ Ytringsfrihetsprisen 2011: Ales Bjaljatski
  43. ↑ Aleś Bialacki laureatem Nagrody Lecha Wałęsy
  44. ↑ Прэмія Вацлава Гавела прысуджаная Алесю Бяляцкаму
  45. ↑ Алесь Бяляцкі атрымаў літаратурную Прэмію імя Алеся Адамовіча
  46. ↑ Шведская правозащитная организация Civil Rights Defenders назвала Алеся Беляцкого Защитником гражданских прав года
  47. ↑ Алесь Бяляцкі стаў ганаровым грамадзянінам Сіракузы
  48. ↑ Алесь Бяляцкі
  49. ↑ атрымае Алесь Бяляцкі Нобелеўскую прэмію
  50. ↑ Алесь Бяляцкі зноў стане кандыдатам на Нобелеўскую прэмію міру
  51. ↑ Алексіевіч, Пазьняк, Вольскі, Эрыксан, Белавус. Хто яшчэ ўзнагароджаны мэдалём у гонар БНР-100
  52. ↑ 2020 Announcement – Press Release. rightlivelihoodaward.org. The Right Livelihood Foundation (1 кастрычніка 2020). Праверана 1 кастрычніка 2020.
  53. ↑ Радыё Швецыі рыхтуе пастаноўку пра Алеся Бяляцкага
  54. ↑ Паэзія прозы
  55. ↑ Гэта салодкае слова — свабода!
  56. ↑ РЫМЦЕЛІ. Алесю Бяляцкаму
  57. ↑ Алесю Бяляцкаму
  58. ↑ Ліст да Алеся Бяляцкага
  59. ↑ «Выше неба»
  60. ↑ Алесь Бяляцкі: праваабаронца, літаратуразнаўца, чалавек
  61. ↑ «Вясна», дак. фільм пра Алеся Бяляцкага.
  62. ↑ A Heart That Never Dies
  63. ↑ 1050 дзён самоты
  64. ↑ На экспозиции в Вашингтоне представлены изображения, сделанные из кусочков конструктора «Лего».
  65. ↑ 65,0 65,1 Халоднае крыло Радзімы.
  66. ↑ Літаратура і нацыя.
  67. ↑ Асьвечаныя беларушчынай.
  68. ↑ Вышла книга Беляцкого «Асьвечаныя беларушчынай». Политика. Хартия'97 (7 лютага 2013). Архівавана з першакрыніцы 12 лютага 2013. Праверана 7 лютага 2013.
  69. ↑ Сяргей Макарэвіч Кнігу Бяляцкага забаранілі да ўвозу ў Беларусь (бел.) . Салідарнасць.
  70. ↑ Іртутнае срэбра жыцьця.
  71. ↑ Вышла книга Алеся Беляцкого "Іртутнае срэбра жыцьця". БелаПАН (14 мая 2014). Архівавана з першакрыніцы 15 мая 2014. Праверана 15 мая 2014.
  72. ↑ Бой з сабой
  73. ↑ 20-Я Вясна.

СпасылкіПравіць

Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Алесь_Бяляцкі&oldid=3887947"