Вікіпедыя

Уладзімір Эраставіч Тарановіч

Уладзімір Эраставіч Тарановіч (26 лістапада 1897 года, станцыя Лунінец, Пінскі павет, Мінская губерня, Расійская імперыя; цяпер Брэсцкая вобласць Беларусі — 25 лютага 1983, Масква) — савецкі ваенны дзеяч, генерал-палкоўнік артылерыі (1944).

Уладзімір Эраставіч Тарановіч
Дата нараджэння 16 (28) лістапада 1897
Месца нараджэння
Дата смерці 25 лютага 1983(1983-02-25) (85 гадоў)
Месца смерці
Месца пахавання
Альма-матар
Прыналежнасць СССР
Род войскаў артылерыя
Званне генерал-палкоўнік
Бітвы/войны
Узнагароды і званні
ордэн Леніна ордэн Чырвонага Сцяга медаль «У азнаменаванне 100-годдзя з дня нараджэння Уладзіміра Ільіча Леніна» медаль «За абарону Ленінграда» медаль «За абарону Масквы» Cross of St. George 3rd class Георгіеўскі крыж IV ступені медаль «За перамогу над Германіяй у Вялікай Айчыннай вайне 1941—1945 гг.» юбілейны медаль «Дваццаць гадоў Перамогі ў Вялікай Айчыннай вайне 1941—1945 гг.» юбілейны медаль «Трыццаць гадоў Перамогі ў Вялікай Айчыннай вайне 1941—1945 гг.» медаль «За перамогу над Японіяй» медаль «За вызваленне Варшавы» медаль «Ветэран Узброеных Сіл СССР» юбілейны медаль «XX гадоў Рабоча-Сялянскай Чырвонай Арміі» юбілейны медаль «30 гадоў Савецкай Арміі і Флоту» юбілейны медаль «50 гадоў Узброеных Сіл СССР» юбілейны медаль «60 гадоў Узброеных Сіл СССР» медаль «У памяць 800-годдзя Масквы» Medal of St. George

Маладосць і Першая сусветная вайна правіць

Беларус. Сын чыгуначніка, які служыў кандуктарам на Палескай чыгунцы. Неўзабаве пасля яго нараджэння сям’я пераехала ў Мінск, па новым месцы службы бацькі. Вучыўся ў Мінскай прыватнай гімназіі. Пасля заканчэння 6-га класа гімназіі, жадаючы стаць мараком, уцёк з дому і дабраўся да Лібавы. У мясцовым порце завербаваўся юнгай на нарвежскі паруснік «Сіва», затым служыў на дацкіх і шведскіх гандлёвых шхунах, на англійскім параходзе, рулявым на расійскім параходзе «Альбатрос». Шмат плаваў у водах Заходняй Еўропы, Паўночнай Афрыкі, Цэнтральнай і Паўднёвай Амерыкі і Азіі.

Пасля пачатку Першай сусветнай вайны звольніўся з пасады рулявога і хацеў вярнуцца ў Расію. Аднак застаўся практычна без сродкаў на зваротную дарогу і каб зарабіць грошай на квіткі, працаваў некалькі месяцаў на ферме батраком. Дадому вярнуўся ў пачатку лістапада 1914 года праз Балканы.

У лістападзе 1914 года запісаўся добраахвотнікам у Рускую імператарскую армію. Ва ўзросце 17 гадоў залічаны ў каманду разведчыкаў 8-й батарэі 1-й палявой цяжкай артылерыйскай брыгады. Змагаўся ў баях на рацэ Нараў, у Нарацкай наступальнай аперацыі, у Брусілаўскім прарыве. У 1917 годзе выраблены ў прапаршчыкі.

Удзельнік падзей Кастрычніцкай рэвалюцыі 1917 года ў горадзе Луцк. Быў абраны салдатамі ў склад дывізіённага салдацкага камітэта. Удзельнічаў у баях супраць гайдамакаў у горадзе Роўна. У сакавіку 1918 года з-за нямецкага наступлення эвакуіраваўся ў Калугу, дзе ўступіў у Чырвоную Гвардыю.

Грамадзянская вайна і міжваенны перыяд правіць

З красавіка 1918 года — у Чырвонай Арміі. Быў абраны камандзірам 1-й Калужскай савецкай батарэі Маскоўскай зводнай брыгады на Паўднёвым фронце грамадзянскай вайны ў Расіі. Быў паранены ў баях. У красавіку 1920 года прызначаны начальнікам сувязі 2-й батарэі гаўбічна-артылерыйскага дывізіёна на Заходнім фронце.

Пасля грамадзянскай вайны працягнуў службу ў артылерыі, камандаваў артылерыйскім дывізіёнам у 4-й стралковай дывізіі, іншымі артылерыйскімі часцямі ў 27-й стралковай і ў 2-й Беларускай стралковай дывізіях.

У верасні 1928 года накіраваны на вучобу. У 1932 годзе скончыў Ваенна-тэхнічную акадэмію РСЧА. З 1932 года камандаваў артылерыйскім палком, з 1933 года быў начальнікам цыкла ў ваенна-тэхнічнай акадэміі, з 1935 года — начальнікам артылерыі 3-га стралковага корпуса.

У складзе корпуса ў верасні 1939 года ўдзельнічаў у паходзе РСЧА ў Заходнюю Беларусь.

У 1939—1940 гадах удзельнічаў у савецка-фінскай вайне, будучы начальнікам артылерыі аператыўнай групы войск, затым — начальнік артылерыі стралковага корпуса ў 13-й арміі.

З 26 красавіка 1940 года — начальнік артылерыі Архангельскай ваеннай акругі.

Вялікая Айчынная вайна правіць

У пачатку Вялікай Айчыннай вайны на падставе дырэктывы Стаўкі ВГК № 0043 ад 27 чэрвеня на базе Архангельскай ваеннай акругі была сфарміравана 28-я армія, у якой начальнікам артылерыі быў прызначаны Уладзімір Тарановіч. Армія прыбыла ў склад Заходняга фронту і ў ліпені 1941 года ўступіла ў бой. Дывізія прымала ўдзел у Смаленскай бітве, апынулася ў акружэнні. Пасля гібелі камандуючага арміяй генерал-лейтэнанта Уладзіміра Качалава Тарановіч прыняў камандаванне войскамі на сябе. У жніўні 1941 года значна парадзелыя часці 28-й арміі прарвалі кальцо акружэння. Пасля расфарміравання 28-й арміі прызначаны начальнікам артылерыі 43-й арміі Рэзервовага фронту. Удзельнік абароны Масквы.

Са снежня 1941 года — начальнік артылерыі Волхаўскага фронту. Удзельнічаў у Ціхвінскай наступальнай аперацыі і ў іншых эпізодах Ленінградскай бітвы. З канца ліпеня 1942 года — начальнік артылерыі Маскоўскай зоны абароны. Праз некалькі дзён, 5 жніўня 1942 года, прызначаны камандуючым артылерыяй Паўднёва-Усходняга фронту, а пасля расфарміравання фронту ў верасні 1942 года стаў камандуючым артылерыяй Сталінградскага фронту. Удзельнік Сталінградскай бітвы.

З кастрычніка 1942 года — зноў начальнік артылерыі Маскоўскай зоны абароны. З ліпеня 1943 года да перамогі — намеснік камандуючага бранятанкавымі і механізаванымі войскамі Чырвонай Арміі па артылерыі. На гэтай пасадзе часта выязджаў на фронт для арганізацыі баявога прымянення бранятанкавых войск, вывучэння вопыту выкарыстання танкавых войск, аказання дапамогі камандаванню часцей. Асабіста прымаў удзел у Дняпроўскай, Корсунь-Шаўчэнкаўскай, Яска-Кішынёўскай, Вісла-Одэрскай і іншых аперацыях. Адыграў вялікую ролю ў стварэнні танка Т-34-85, звярнуўшыся да Іосіфа Сталіна з прапановай адмяніць ужо вырашанае пытанне аб узбраенні танкаў Т-34 гарматай калібра 76 мм і аб іх ўзбраенні гарматамі калібра 85 мм[1].

Удзельнік савецка-японскай вайны ў жніўні 1945 года.

Пасляваенны час правіць

З лета 1945 года — намеснік камандуючага артылерыяй Групы савецкіх акупацыйных войск у Германіі. З 1946 года — камандуючы артылерыяй Паветрана-дэсантных войск, начальнік упраўлення баявой падрыхтоўкі артылерыі Узброеных Сіл СССР, камандуючы артылерыяй Паўднёва-Уральскай ваеннай акругі. З 1953 года — у адстаўцы па стане здароўя.

Жыў у Маскве. Валодаў пяццю замежнымі мовамі, уключаючы вывучаныя ў дзяцінстве на караблях дацкую і нарвежскую мовы.

Пахаваны на Кунцаўскіх могілках Масквы.

Узнагароды правіць

Заўвагі правіць

  1. ↑ Совещание в Кремле: пушка для Т-34 / В. Э. Таранович; публ. В. В. Анненкова // Военно-исторический журнал. — 2017. — № 2. — С. 73-77.

Літаратура правіць

Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Уладзімір_Эраставіч_Тарановіч&oldid=4706180"