100-годдзе Беларускай Народнай Рэспублікі

100-годдзе Беларускай Народнай Рэспублікі — шэраг мерапрыемстваў у Беларусі і па-за яе межамі ў 2018 годзе, прысвечаных 100-годдзю з моманту прыняцца Радай БНР Трэцяй Устаўной граматы 25 сакавіка 1918 года, згодна з якой Беларуская Народная Рэспубліка абвяшчалася незалежнай дзяржавай.

Эмблема адзначэння 100-годдзя БНР

Кульмінацыяй адзначэння юбілею стаў канцэрт і мітынг у Мінску на Дзень Волі, 25 сакавіка 2018 года. Рада БНР зацвердзіла медаль у гонар стагодздзя Беларускай Народнай Рэспублікі, які «ўручаецца за пажыццёвыя заслугі ў працы дзеля здзяйсненьня ідэалаў Акту 25 сакавіка 1918 г., у тым ліку за даследаванні і папулярызацыю беларушчыны, здабыццё і ўмацаванне дзяржаўнай незалежнасці Беларусі, барацьбу за свабоду і дэмакратыю ў Беларусі». Улады Рэспублікі Беларусь не зрабілі ніякіх заяў з нагоды юбілея абвяшчэння БНР, афіцыйныя СМІ праігнаравалі дату. У пачатку сакавіка 2019 года прэзідэнт РБ Аляксандр Лукашэнка адзначыў: «Стагоддзе — вялікая дата. Адсвяткавалі», але ён не бачыць падставы святкаваць наступны Дзень Волі ў цэнтры сталіцы.

Падрыхтоўка да святкавання ў Беларусі

Мінск

Гомель

Магілёў

Брэст

Гродна

Кобрын

Ліда

Баранавічы

Віцебск

Пружаны

Слуцк

Статус мерапрыемстваў на Дзень Волі па гарадах:
Атрыманы афіцыйны дазвол; Атрыманы вусновы дазвол;
Пададзена заяўка; Плануецца падаць заяўку;
Адмова або непрымальныя ўмовы

У кастрычніку 2017 года Symbal.by і «Арт Сядзіба» пачалі грамадскую кампанію #БНР100.

13 лістапада 2017 года на інтэрнэт-пляцоўцы petitions.by была створана петыцыя за ўшанаванне памяці пра БНР, у якой ініцыятары прапаноўвалі ўстанавіць на будынках у Мінску, Гродне і Магілёве, звязаных з дзейнасцю БНР, памятныя дошкі (у тым ліку працы Алеся Шатэрніка) і бела-чырвона-белыя сцягі. Мінгарвыканкам у адказ на петыцыю абмежаваўся адпіскай у выглядзе апісання заканадаўства ў сферы стварэння і прыёмкі твораў манументальна-дэкаратыўнага мастацтва.

Мінск

15 студзеня 2018 года на сядзібе Партыі БНФ у Мінску адбылося пашыранае пасяджэнне аргкамітэта па святкаванні 100-годдзя абвяшчэння Беларускай Народнай Рэспублікі. Агулам прысутнічала больш за 30 чалавек, у тым ліку мастакі Мікола Купава і Алесь Марачкін, лідары незарэгістраванага Беларускага нацыянальнага кангрэсу Уладзімір Някляеў і Мікалай Статкевіч, сустаршыні аргкамітэта партыі БХД Павел Севярынец і Віталь Рымашэўскі, лідар руху «За Свабоду» Юрась Губарэвіч, старшыня Аб’яднанай грамадзянскай партыі Анатоль Лябедзька, кіраўнік Партыі БНФ Рыгор Кастусёў, лідар незарэгістраванага руху салідарнасці «Разам» Вячаслаў Сіўчык. Было вырашана правесці ў Мінску на Дзень Волі масавую вулічную акцыю ад плошчы Якуба Коласа і па праезнай частцы праспекта Незалежнасці прайсці да плошчы Свабоды, аднак, паводле словаў чыноўнікаў з Мінгарвыканкама, у гэты час там будзе каталіцкі Вербны кірмаш. Таксама планавалася прыняць зварот да ўладаў, каб прызнаць Дзень Волі афіцыйным святам, усталяваць мемарыяльныя дошкі, звязаныя са стварэннем БНР і яе гісторыяй, правесці святочныя канцэрты ды іншыя мерапрыемствы.

26 лютага 2018 года Мінгарвыканкам неафіцыйна прапанаваў аргкамітэту па святкаванні 100-годдзя Беларускай Народнай Рэспублікі адклікаць ранейшую заяўку і правесці святочныя мітынг і канцэрт у парку імя Янкі Купалы або каля Опернага тэатра ў Мінску. У выпадку згоды яны таксама прапанавалі сваю гукаўзмацняльную апаратуру, вызваляць ад аплаты за паслугі хуткай і міліцыі, згодныя ўсталяваць памятны знак да 100-годдзя БНР. Паводле Рыгора Кастусёва, кіраўнік галоўнага ўпраўлення ідэалагічнай працы, культуры і справах моладзі Мінгарвыканкама Павел Скалабан у прыватнай размове прапанаваў абмеркаваць усталяванне памятнай дошкі на доме Маліна па адрасе вуліца Валадарскага, 9, у якім 25 сакавіка 1918 года і была прынятая Трэцяя Устаўная грамата. Таксама стала вядома, што мінскія ўлады могуць усталяваць у раёне парку Янкі Купалы памятны знак братам Івану і Антону Луцкевічам, адным з пачынальнікаў беларускага нацыянальнага руху (сацыялістычнага кірунку) у пачатку ХХ стагоддзя.

Гэтая прапанова выклікала хвалю дыскусій і абмеркаванняў на пасяджэнні аргкамітэта святкавання. Частка ягоных членаў выступала за абавязковае традыцыйнае шэсце на Дзень Волі, а частка за тое, каб не настойваць на шэсці, калі будзе магчымасць правесці святочны мітынг і канцэрт каля Опернага тэатра. Аргкамітэт утварыў групу з васьмі чалавек для перамоваў у Мінгарвыканкаме аб правядзенні святочнага мітынгу і канцэрта каля Опернага тэатра.

Канцэрт і мітынг 25 сакавіка на плошчы Парыжскай Камуны перад Оперным тэатрам

1 сакавіка 2018 года Мінгарвыканкам дазволіў мітынг і канцэрт 25 сакавіка на Дзень Волі, прысвечаныя публічнаму адзначэнню і святкаванню 100-гадавіны абвяшчэння незалежнасці Беларускай Народнай Рэспублікі. Мітынг і канцэрт пройдуць з 14:00 да 19:00 на плошчы Парыжскай Камуны перад Оперным тэатрам, збор удзельнікаў на пляцоўцы — з 13:00 да 14:00. Мерапрыемства пройдзе пад лозунгам «Свята незалежнасці».

Чыноўнікі Мінгарвыканкама запэўнілі арганізатараў, што на дазволеным мерапрыемстве не будзе забараняцца выкарыстанне нацыянальнай сімволікі.

2 сакавіка на сайце Talaka.by за тры гадзіны было сабрана 6000 беларускіх рублёў на бронзавую копію дошкі, створанай беларускім скульптарам Алесем Шатэрнікам яшчэ ў 1990-я гады, якую ўлады пагадзіліся павесіць дошку на доме Маліна ў Мінску, дзе была абвешчана Беларуская Народная Рэспубліка. Неабходнасць у новай дошцы ўзнікла праз дрэнны стан старой, непрывабны матэрыял (сілумін), нежаданне ўладаў узгадняць надпіс тарашкевіцай на дошцы.

5 сакавіка Мікалай Статкевіч разам з іншымі прыхільнікамі шэсця 25 Сакавіка прыйшлі пад дзверы ўправы Партыі БНФ, нягледзячы на перанос сустрэчы аргкамітэта #БНР100 «у сувязі з рознагалоссямі». Палітык патлумачыў адсутнасць на сходзе арганізатараў канцэрта немагчымасцю для іх супрацоўнічаць з арганізатарамі шэсця. Каб развязаць рознагалоссі, Статкевіч прапанаваў падзяліць аргкамітэт на дзве працоўныя групы: арганізацыі канцэрта і шэсця. За такое рашэнне прагаласавалі ўдзельнікі сходу. Кіраўніком працоўнай групы арганізацыі канцэрту з ініцыятывы Статкевіча сход абраў дырэктара крамы symbal.by Паўла Белавуса, які на сходзе не прысутнічаў. Другая працоўная група будзе падаваць у Мінгарвыканкам яшчэ адну заяўку на правядзенне шэсця.​

6 сакавіка працоўная група па правядзенні шэсця вызначыла час і маршрут дэманстрацыі. Пачатак шэсця пад назвай «Марш годнасці і волі» запланаваны на 12:00 на плошчы Якуба Коласа. 7 сакавіка была пададзена зяўка на правядзенне шэсця па маршруце плошча Якуба Коласа — праспект Незалежнасці — плошча Перамогі — вул. Кісялёва — вул. Багдановіча — плошча Парыжскай камуны. Статкевіч заявіў, што ў выпадку адмовы шэсце пойдзе маршрутам плошча Якуба Коласа — праспект Незалежнасці — вуліца Янкі Купалы — плошча Парыжскай камуны.

У той жа дзень Мінгарвыканкам даў дазвол Кансерватыўна-хрысціянскай партыі — БНФ на правядзенне 24 сакавіка з 12.00 да 16.00 у Кіеўскім скверы Мінска мітынга і канцэрта, прысвечанага стагадоваму юбілею ўтварэння Беларускай Народнай Рэспублікі.

Памятны знак у гонар братоў Луцкевічаў у парку Янкі Купалы

7 сакавіка ў мінскім парку Янкі Купалы пастаўлены памятны знак у гонар ідэологаў беларускай дзяржаўнасці братоў Івана і Антона Луцкевічаў. Памятны знак размешчаны непадалёку ад музея Янкі Купалы, дзе браты жылі ў 1896—1906 гадах. Урачыстае адкрыццё знака адбылося 13 сакавіка а 11-й гадзіне. Помнік адкрывала стрыечная пляменніца Луцкевічаў, Маргарыта Сяргееўна Пярова. У час цырымоніі адкрыцьця старшыня партыі БНФ Рыгор Кастусёў запрасіў усіх прысутных на канцэрт ля Опернага тэатра 25 сакавіка.

12 сакавіка генеральным партнёрам «Свята Незалежнасці» стала беларускае незалежнае інфамагенцтва БелаПАН.

21 сакавіка міліцыя затрымала ініцыятараў шэсця 25 сакавіка: Максіма Вінярскага, Уладзіміра Някляева, Вячаслава Сіўчыка.

21 сакавіка на платформе talaka.org была сабраная неабходная для правядзення канцэрта і іншых мерапрыемстваў сума ў памеры 35 310 рублёў. Частка сродкаў будзе перанакіравана на святочныя мерапрыемствы ў Гродне, Брэсце і Слуцку, дзе краўд-кампаніі запускаліся ў апошні момант.

У канцэрце возьмуць удзел гурты Akute, Dzieciuki, «Мутнаевока» і «Разбітае сэрца пацана», спевакі Ігар Варашкевіч, Кася Камоцкая, Пятро Клюеў і Юрый Стыльскі, музычная праграма «Спеўнага сходу» і выступ акцёраў «Свабоднага тэатра» і іншыя выступоўцы. Меркавалася, што на канцэрце выступіць таксама Лявон Вольскі, але ягоны выступ у Беластоку ў той жа дзень арганізатары не пажадалі перанесці. Яго песні на канцэрце выканае ягоная дачка Адэля Вольская.

Дзень Волі

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 

25 сакавіка быў затрыманы ініцыятар правядзення шэсця Мікалай Статкевіч. На самой плошчы Якуба Коласа, дзе мусіла пачацца шэсце, праваахоўнікі затрымалі больш за 30 чалавек.

Брэст

У Брэсце 5 сакавіка аргкамітэт па ўшанаванні 100-годдзя абвяшчэння Беларускай Народнай Рэспублікі падаў заяўку на правядзенне 25 сакавіка мітынга і вулічнага фестывалю ў цэнтры горада, на вуліцы Савецкай. Спачатку ўладамі быў дадзены вусны «неафіцыйны» дазвол на святкаванне юбілею. 13 сакавіка Брэсцкі гарвыканкам ухваліў заяўку на правядзенне святочнага фестываля 25 сакавіка, але перанёс мерапрыемства з меркаванняў бяспекі з вузкай вуліцы на плошчу Свабоды.

Фестываль пачнецца а 13 гадзіне і працягнецца да 17 гадзіны. Адкрые фестываль паўгадзінны мітынг на якім выступяць палітычныя і грамадскія актывісты горада, а таксама прадстаўнікі брэсцкіх уладаў. Улады дазволілі прыносіць бел-чырвона-белы сцяг, герб «Пагоня» і іншую сімволіку, звязаную з адзначаемай падзеяй. Музычную частку адкрые выступ духавога аркестра Брэста, працягнецца фестываль рок-канцэртам, на якім выступяць гурты B:N:, Cad Coddeu, Re1ikt, Zolki Band і «Спрат». Будуць працаваць сувенірны кірмаш, фатазоны і дзіцячыя пляцоўкі. Паралельна з музычнай пляцоўкай будуць праходзіць майстар-класы рамеснікаў, а рэканструктарскія клубы адновяць эпоху Беларускай Народнай Рэспублікі.

Гродна

Канцэрт-мітынг прайшоў у Каложскім парку.

Спачатку ўладамі быў дадзены вусны «неафіцыйны» дазвол на святкаванне юбілею. У Гродне прадстаўнікоў аргкамітэта, якія падавалі заяўку, запрасілі на 12 сакавіка ў гарвыканкам абмеркаваць фармат адзначэння. 13 сакавіка гарвыканкам ухваліў заяўку на святочны канцэрт-мітынг 25 сакавіка ў Каложскім парку. Збор удзельнікаў быў прызначаны на 13 гадзіну, канцэрт-мітынг пачаўся а 14 гадзіне і працягваўся да 17 гадзіны. У час канцэрту працаваў фудкорт і сувенірны кірмаш. Улады дазволілі прыносіць бел-чырвона-белы сцяг і герб «Пагоня». На канцэрт быў запрошаны гурт N.R.M..

23 сакавіка прайшла літаратурная вечарына, а на 24 сакавіка была запланавана беларуская дыктоўка.

Ліда

У Лідзе мясцовыя ўлады і грамадскія актывісты разам правядуць канцэрт 25 сакавіка. Канцэрт запланаваны на 16-ю гадзіну ў вялікай зале Лідскага гісторыка-мастацкага музея. За першую частку канцэрту адказваюць гарадскія ўлады, другую частку правядуць незалежныя актывісты, якія збіраюцца запрасіць членаў літаратурнай суполкі «Суквецце» і музыкантаў. На канцэрце па дамоўленасці з уладамі будзе толькі сімволіка святкавання.

Слуцк

Дом культуры ў Слуцку

У Слуцку была пададзена прапанова «далучыцца да святкавання», стварыць рэгіянальны аргкамітэт правядзення ўрачыстых мерапрыемстваў.

25 сакавіка ад 12:30 слуцкім гарадскім Доме культуры пройдзе святочны канцэрт, на якім выступяць бард Зміцер Бартосік, спявак Алесь Дзянісаў, вядомы па гуртах «Кальян», «Людзі на балоце» і Dzieciuki (у той жа дзень гурт выступіць у Мінску). Паводле адміністрацыя ДК і Слуцкі гарвыканкам паставілі вельмі добрыя ўмовы, у тым ліку нізкія цэны на арэнду памяшкання. Працягваецца збор сродкаў. Рэшткі сумы плануюць накіраваць на стварэнне сайта пра Слуцкі збройны чын.

Салігорск

20 сакавіка Салігорскі райвыканкам даў дазвол на правядзенне 25 сакавіка з 14:00 да 16:00 святочнага мітынгу на стадыёне «Будаўнік». Заяўнікамі мерапрыемства выступілі актывісты Беларускага незалежнага прафсаюза Валерый Гарбацэвіч, Мікалай Шаравар і Мікалай Зімін. Пры гэтым на мітынгу не дазволілі выкарыстоўваць гукаўзмацняльную апаратуру і мегафоны.

Іншыя гарады

7 сакавіка члены руху «За свабоду» падалі заяўкі на мітынгі, прысвечаныя 100-годдзю абвяшчэння незалежнасці Беларускай Народнай Рэспублікі, у Баранавічах, Віцебску і Магілёве. У Баранавічах заяўка пададзеная на вулічны фестываль, кірмаш і мітынг, у Віцебску — мітынг і канцэрт у Парку культуры і адпачынку чыгуначнікаў (заяўка пададзеная ад імя абласной арганізацыі Партыі БНФ), таксама плануюцца ўскладанні кветак і вечарына-канцэрт на прыватнай сядзібе. У Магілёве заяўку падалі на інфармацыйны пікет у цэнтры горада каля кінатэатра «Радзіма» на пешаходнай вуліцы Ленінскай, экскурсію па гарадскіх мясцінах, звязаных з БНР, канцэрт, а таксама круглы стол «Шляхі станаўлення Беларускай дзяржаўнасці». Мерапрыемствы, прысвечаныя БНР працягнуцца да 31 сакавіка — у гэты дзень 1918 года грамадскасць горада на сходзе падтрымала абвяшчэнне незалежнасці Беларускай Народнай Рэспублікі. Аднак чыноўнікі не дазволілі пікет у цэнтры горада, прапанаваўшы перанесці яго на стадыён па вуліцы Чалюскінцаў, удалечыні ад людных вуліц.

У Гомелі мясцовы аргкамітэт раней запланаваў экскурсію і невялікі канцэрт-віктарыну ў мясцовым грамадска-палітычным цэнтры (вул. Палеская, 52) з удзелам бард-спявачкі Вольгі Цярэшчанкі. Актывісты таксама падалі заяўку на вялікі канцэрт, але гарадскія ўлады адказалі адмовай, патлумачыўшы гэта немагчымасцю прадставіць залу гарадскога Цэнтра культуры.

15 сакавіка Пружанскі райвыканкам афіцыйна задаволіў заяву ТБМ на правядзенне святочнага канцэрта ў Пружанах 25 сакавіка, які адбудзецца ў Палацы культуры. Таксама запланавана ўскладанне кветак да помніка фалькларысту і стваральніку Дзяржаўнай акадэмічнай харавой капэлы БССР Рыгору Шырме.

16 сакавіка Баранавіцкі гарвыканкам дазволіў правесці ў горадзе 25 сакавіка канцэрт і мітынг у гарадскім парку з 12:00 да 16:00 з умовай аплаты працы камунальных службаў, міліцыі і медыкаў. Праз адсутнасьць грошай арганізатары святкавання заявілі пра магчымую адмену мерапрыемства.

19 сакавіка Віцебская міліцыя за ахову мітынгу да 100-годдзя БНР непамерна велізарную суму, якую арганізатары аплаціць няздольныя: 30 заяўленых удзельнікаў мітынга будуць ахоўваць 15 міліцыянераў, праца якіх будзе каштаваць 865 рублёў.

Палац культуры ў Кобрыне

20 сакавіка мясцовыя ўлады Кобрына далі дазвол на правядзенне пікета 25 сакавіка да 100-годдзя БНР, які пройдзе з 11:00 да 15:00 на адкрытай пляцоўцы перад галоўным уваходам у Кобрынскі палац культуры на вуліцы Леніна, 4.

Канфесіі

25 сакавіка ў кафедральных касцёлах Мінску і Магілёва будуць маліцца за Беларусь. Архібіскуп Тадэвуш Кандрусевіч адзначыў сімвалічнасць таго, што незалежнасць Беларускай Народнай Рэспублікі была абвешчана менавіта 25 сакавіка, у каталіцкае свята Звеставання. 19 сакавіка на сайце Catholic.by з'явіўся поўны тэкст малітвы.

20 сакавіка мітрапаліт Мінскі і Заслаўскі, Патрыяршы Экзарх усяе Беларусі Павел (Панамароў) заявіў, што Беларускі экзархат Рускай праваслаўнай царквы ня будзе праводзіць асобную малітву за Беларусь 25 сакавіка ў гонар 100-годдзя Беларускай Народнай Рэспублікі, каб не палітызаваць малітву і набажэнства.

Культурныя і навуковыя мерапрыемствы

15 сакавіка 2018 года ў Нацыянальным гістарычным музеі Беларусі адкрылася часовая экспазіцыя «1918: БНР — Ідэя. Край. Дзяржава. Крок да Незалежнасці», якая будзе працаваць да 7 мая. У экспазіцыю ўключаны Трэцяя Устаўная грамата, арыгінальныя спісы дэлегатаў першага Усебеларускага народнага сходу 1917 года, дакументы Народнага Сакратарыята і Рады Народных Міністраў БНР, пячатка Рады БНР, якую насіў Вацлаў Ластоўскі, асабістыя рэчы ўдзельнікаў тых падзей. На адкрыццё 14 сакавіка былі запрошаныя гісторыкі, навукоўцы, дэпутаты, прадстаўнікі творчай інтэлігенцыі, а таксама партыйныя і грамадскія актывісты. У поўным складзе прыйшло кіраўніцтва Партыі БНФ: старшыня Рыгор Кастусёў, намеснік старшыні Аляксей Янукевіч, Юрый Чавусаў. Таксама прысутнічалі дырэктар Інстытута гісторыі Нацыянальнай акадэміі навук Вячаслаў Даніловіч, дэпутаты Палаты прадстаўнікоў Ігар Марзалюк і Алена Анісім, якія выступілі з прамовамі.

Запланавана стварэнне часовай экспазіцыі аб дзейнасці Таварыства беларускай драмы і камедыі (філіял «Музей гісторыі тэатральнай і музычнай культуры»), а таксама арганізацыя тэматычнага кінапаказу дакументальных і мастацкіх стужак «БНР. Час провозглашения» (1993), «Аркадий Смолич» (1992), «На Черных лядах» (1995) у філіі музея «Музей гісторыі беларускага кіно».

Літаратурным музеем Янкі Купалы плануецца правядзенне выстаўкі «Абуджаная жалейка», прысвечанай цыклу патрыятычных вершаў Янкі Купалы 1918 года, натхнёных першым крокам да незалежнасці Беларусі. Музеем гісторыі беларускай літаратуры будзе падрыхтавана літаратурна-дакументальная перасоўная выстаўка «1918 у літаратуры і друку» (перадумовы стварэння БНР, асобы, гісторыя, факты, адукацыя, навука, культура, літаратурнае замежжа).

15-16 сакавіка ў Інстытуце гісторыі Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі плануе правядзенне Міжнароднай навуковай канферэнцыі «Беларуская Народная Рэспубліка ў гістарычным лёсе беларускай дзяржаўнасці», па выніках якой будзе выдадзены зборнік матэрыялаў. У рамках мерапрыемства прэзентаваны грунтоўны гістарычны нарыс «Беларуская Народная Рэспубліка — крок да незалежнасці. Да 100-годдзя абвяшчэння», які быў падрыхтаваны аўтарскім калектывам навукоўцаў інстытута і сістэматызуе найважнейшыя этапы і падзеі, якія спрычыніліся да ўстанаўлення беларускай дзяржаўнасці на пачатку ХХ стагоддзя.

Галоўнае ўпраўленне ідэалагічнай работы, культуры і ў справах моладзі Гродзенскага аблвыканкама разаслала лісты ва ўсе раённыя музеі з рэкамендацыяй правесці творчыя мерапрыемствы да 100-годдзя абвяшчэння незалежнасці БНР 25 сакавіка.

Беларускім «словам году»-2018 эксперты радыё «Свабода» і ўдзельнікі народнага галасавання ў сетках згодна назвалі БНР.

Міжнародная рэакцыя

• Польшча: Прэзідэнт Польшчы Анджэй Дуда звярнуўся з віншавальным лістом да беларусаў з нагоды 100-годдзя абвяшчэння Беларускай Народнай Рэспублікі:

25 сакавіка 1918 года была абвешчаная Беларуская Народная Рэспубліка. У 100 гадавіну гэтай падзеі ўсім Беларусам, якіх з Польскім Народам яднае супольная гісторыя і культура – перадаю сардэчныя пажаданні ўсяго найлепшага і поспехаў у развіцці іх Бацькаўшчыны.

• Вялікабрытанія: Пасол Вялікабрытаніі ў Беларусі Фіёна Гіб звярнулася да беларусаў са святочным відэазваротам. У прамове Гіб павіншавала беларусаў з стагоддзем адметнай падзеі, якая адыграла вялізную ролю ў фарміраванні нацыянальнай ідэнтычнасці і запэўніла, што Вялікабрытанія цалкам падтрымлівае суверэнітэт і незалежнасць Беларусі.
• Літва: Міністр замежных спраў Літвы Лінас Лінкявічус павіншаваў беларусаў са стагоддзем абвяшчэння незалежнасці БНР відэазваротам, у якім звяртаўся па-беларуску.
• Арызона: Сенатар ад Арызоны Джон Мак-Кейн павіншаваў беларусаў са стагоддзем абвяшчэння Беларускай Рэспублікі ў сваім твітэр-акаўнце.

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме 100-годдзе Беларускай Народнай Рэспублікі
• bnr100.by — афіцыйны сайт
• Агульнанацыянальная Кампанія ў сацыяльнай сетцы «Twitter»
• Зварот Старшыні Рады БНР Івонкі Сурвіллы да Стагодзьдзя БНР на YouTube