ФК Дынама Мінск

беларускі футбольны клуб

«Дынама» — беларускі футбольны клуб з горада Мінска, адзін з самых тытулаваных клубаў Беларусі.

Дынама Мінск
ФК Дынама Мінск.png
Поўная назва ЗАТ «Футбольны клуб „Дынама-Мінск“»
Мянушкі бела-блакітныя, дынамікі
Заснаваны 1927
Горад Мінск, Беларусь
Стадыён «Дынама»
Умяшчальнасць: 22 246
Уладальнік БФСТ «Дынама»
Генеральны дырэктар Андрэй Толмач
Галоўны трэнер
Чэмпіянат Вышэйшая ліга
2023 1 месца
Сайт Афіцыйны сайт
Форма
Асноўная
форма
Форма
Гасцявая
форма

Каманда была створана ў 1927 годзе. Гуляла ў вышэйшай лізе чэмпіянату СССР. У 1982 годзе заняла ў ім першае месца. З 1992 года мінскае «Дынама» выступае ў Вышэйшай лізе чэмпіянату Беларусі.

Назвы клуба

правіць
  • «Дынама» (1927—1953)
  • «Спартак» (1954—1959)
  • «Беларусь» (1960—1962)
  • «Дынама» (з 1963 года)

Гісторыя клуба

правіць

Першыя гады

правіць

Днём нараджэння мінскага «Дынама» прынята лічыць дату першага дакументальна пацверджанага матча каманды. Ён адбыўся 18 чэрвеня 1927 года ў Смаленску, дзе мінчукі сустрэліся з мясцовымі аднаклубнікамі і атрымалі першую ў сваёй гісторыі перамогу — 2:1.

У тым жа 1927 годзе «Дынама» паклала ў сваю скарбонку і першы трафей, выйграўшы чэмпіянат БССР. Цікава, што першапачаткова ўдзел у гэтым спаборніцтве прымалі каманды гарадоў. Сярод іх была і зборная Мінска, якая заваявала пуцёўку ў фінальны турнір, дзе сталічным футбалістам супрацьстаялі зборныя Гомелю і Віцебску. Аднак у фінале гуляла ўжо не зборная Мінска, а футбольная каманда «Дынама». Справа ў тым, што калектыў практычна цалкам складаўся з «дынамаўцаў», якія і настаялі на тым, каб выступаць пад такой назвай. Нежаданне выступаць пад сцягам горада выклікала буру абуранасці з боку грамадскасці. Футбалістаў вінавацілі ў паводзінах, нявартым савецкіх грамадзян, у схільнасці ўплыву буржуазных спартыўных грамадстваў. Але, як вядома, пераможцаў не судзяць. «Дынама» ў бліскучым стылі расправілася з супернікамі і заваявала званне чэмпіёна БССР.

Спачатку з рахункам 4:1 былі пераможаныя гаспадары фінальнага турніру — зборная Гомеля. Затым быў цяжкі матч з Віцебскам, перапынены пры рахунку 1:1 з-за цемры. Пераігроўка выдалася не менш зацятай: 2:2 у асноўны час, і толькі на 9-й хвіліне трэцяга (!) дадатковага тайма мінчук Ціхаміраў прынёс перамогу сваёй камандзе.

На наступны год «дынамаўцам» не атрымалася паўтарыць свой поспех, паколькі ва Усебеларускай спартакіядзе зноў выступала зборная Мінска, сфарміраваная з футбалістаў трох лепшых каманд рэспублікі — «Дынама», ОБВШ і Н-скай дывізіі. Сталічныя футбалісты завяршылі свой выступ на стадыі паўфіналу, саступіўшы камандзе Полацка.

Галоўнай падзеяй футбольнага жыцця СССР у 1928 годзе стала правядзенне Усесаюзнай спартакіяды ў Маскве, удзел у якой прыняла і зборная БССР, якая заняла пятае месца. Лепшым бамбардзірам беларускай каманды стаў «дынамавец» Ціхаміраў, які забіў 4 мяча. Яшчэ гэты год быў знамянальны тым, што спартыўнае таварыства «Дынама» прыступіла да будаўніцтва новага спартыўнага стадыёна на месцы былога іпадрома.

Напачатку 1930-х гадоў у жыцці мінскага «Дынама» адбылася знамянальная падзея — у каманды з’явіўся свой стадыён. Размяшчаўся ён там, дзе сёння знаходзіцца паркавая частка сучаснага стадыёна, быў драўляным і змяшчаў 10 тысяч гледачоў. Характэрна, што кожны з дынамаўцаў зрабіў свой унёсак у будаўніцтва спартыўнай арэны, бескарысліва адпрацаваўшы па 100 гадзін.

Да гэтага часу футбол стаў ужо самым папулярным выглядам спорту ў СССР. Не была выключэннем і Беларусь. Футбалісты мінскага «Дынама» хадзілі ў кумірах у сталічнай публікі. Шмат у чым паспрыяла гэтаму выхад на экраны ў 1936 годзе мастацкага фільма «Брамнік». Каб патрапіць на яго, у мінскіх кінатэатраў выбудоўваліся велізарныя чэргі.

Удзел у першынстве СССР да вайны

правіць

У 1936 годзе прайшоў першы чэмпіянат СССР. Праўда, футбольнай каманды «Дынама» (Мінск) сярод яго ўдзельнікаў не было. Мінчукі, якія яшчэ не мелі статуту каманды майстроў, гулялі на першынства рэспублікі, якое ў чарговы раз выйгралі ў 1937 годзе. Толькі два гады праз сталічная каманда стала камандай майстроў. У 1940 годзе яна была ўключана ў склад пятнаццаці каманд, якім на наступны год атрымалі магчымасць выступаць у вышэйшай лізе саюзнага чэмпіянату.

Так што сезон 1941 гады мінскія заўзятары чакалі з нецярпеннем. Гонар дэбютаваць у эліце савецкага футбола выпала наступным футбалістам: брамнікі — Аляксандр Дорахаў, Аляксандр Кваснікаў, палявыя гульцы — Леанід Салаўёў, Аляксандр Маляўкін, Міхась Воўкаў, Абуш Чалакян, Міхась Карабко, Сяргей Нікульцаў, Васіль Панфілаў, Аляксандр Абрамаў, Якаўлеў, Васіль Панамароў, Эрык Рэйстэр, Яўген Піскароў, Кастусь Балясаў, Пётр Ігнатаў, Мікалай Шэвялянчык, Мікалай Зіноўеў.

27 красавіка 1941 гады «Дынама» правяло ў Мінску першы матч саюзнага першынства супраць іншага дэбютанта вышэйшай лігі ленінградскага «Спартака» і атрымала перамогу з лікам 2:1. Далей каманду чакала параза ў Тбілісі ад мясцовых аднаклубнікаў, вікторыя ў Маскве над першай прафсаюзнай камандай, і два запар паразы ад адэскага «Спартака» і ад дзейснага чэмпіёна — маскоўскага «Дынама». Таму да чарговай хатняй гульні 15 чэрвеня супраць каманды «Стаханавец» са Сталіна мінчукі рыхтаваліся асабліва старанна. Аднак і ў гэтай сустрэчы дынамаўцам не наканавана было дамагчыся дадатнага выніку. Дзякуючы бездакорнай гульні свайго галкіпера, перамогу з рахункам 2:1 атрымалі госці. Гэта быў апошні футбольны матч «Дынама» ў тым фатальным годзе. Праз тыдзень пачалася вайна…

Вялікая Айчынная вайна

правіць

Вайна заспела футбалістаў сталічнага «Дынама» ў Мінску. Паколькі каманда ўваходзіла ў структуру НКУС і была паўваенным калектывам, то ўжо на другі дзень вайны дынамаўцам выдалі абмундзіраванне, зброю і загадалі адпраўляцца ў Маскву.

Як распавядаў пасля вайны адзін з ігракоў той каманды Мікалай Шавялянчык, футбалісты самастойна знайшлі ў падпаленым горадзе грузавік, на якім і накіраваліся па Магілёўскай шашы ў бок Масквы, кожную хвіліну рызыкуючы патрапіць пад бамбардзіроўку або нарвацца на варожы дэсант. Ехалі, пакуль не скончыўся бензін. Калі той закончыўся, а заправіцца не было дзе, далей пайшлі пешшу ў натоўпе ўцекачоў.

У Магілёве футбалістам дапамог першы сакратар ЦК КПБ Панцеляймон Панамарэнка, які выдзяліў дзве машыны, на якіх каманда даехала да Смаленска, а адтуль сяк-так дабралася і да Масквы.

Па прыбыцці ў сталіцу футбалісты адправіліся на стадыён «Дынама». Тут у ліпені 1941-га фарміравалася Асобная мотастралковая брыгада адмысловага прызначэння — знакаміты ОМСБОН. У яе ўваходзілі 800 лепшых спартсменаў краіны, а таксама працоўныя маскоўскіх прадпрыемстваў, выкладчыкі і курсанты школ НКУС, чэкісты-аператыўнікі, памежнікі. У склад гэтай брыгады былі залічаны і мінскія футбалісты. ОМСБОН нёс патрульную службу, удзельнічаў у стварэнні абарончых меж, мініраванні важных аб’ектаў, ажыццяўляў выведвальныя і дыверсійныя дзеянні на акупаванай ворагам тэрыторыі.

У кастрычніку 1941 года, калі Масква была абвешчана на аблогавым становішчы, часова стаў часткай гарнізона сталіцы і браў удзел у баявых дзеяннях у Падмаскоўе. 7 лістапада 1941 гады ў складзе ОМСБОН футбольная каманда мінскага «Дынама» на чале са старэйшым трэнерам Львом Карчэбокавым удзельнічала ў парадзе савецкіх войскаў на Чырвонай плошчы.

Пасля таго як вораг быў адкінуты ад Масквы, футбалісты, якія неслі патрульную службу, ахоўвалі ваенныя аб’екты. Шэраг з іх прасіліся на фронт, але адпусцілі толькі некаторых. Касцяк каманды захаваўся, і пасля пераломнай перамогі пад Сталінградам з дынамаўцаў ізноў сфарміравалі футбольную каманду, якая некаторы час выступала ў першынстве Масквы пад назвай «Ваенная частка маёра Іванова». Крыху пазней каманду перайменавалі ў «Дынама-2». У 1944 годзе дынамаўская каманда ўжо іграла ў Кубку СССР, прычым дайшла да паўфіналу.

Пасляваенны час

правіць

У суверэннай Беларусі

правіць

Дасягненні

правіць

Чэмпіянат СССР

  • Чэмпіён СССР (1): 1982
  • Бронзавы прызёр (3): 1954, 1963, 1983

Кубак СССР

  • Фіналіст (2): 1965, 1987

Кубак Футбольнага саюза СССР

  • Фіналіст (1): 1989

Чэмпіянат БССР

  • Чэмпіён БССР (6): 1937—39, 1945, 1951, 1975
  • Срэбны прызёр чэмпіянатаў БССР (5): 1934, 1935, 1946, 1952, 1977
  • Бронзавы прызёр чэмпіянатаў БССР (2): 1940, 1947

Кубак БССР

  • Уладальнік Кубка БССР (2): 1936, 1940
  • Фіналіст (1): 1945

  Беларусь

правіць

Чэмпіянат Беларусі

  • Чэмпіён (8): 1992, 1993, 1994, 1995, 1995 (восень), 1997, 2004, 2023
  • Срэбраны прызёр (9): 1996, 2001, 2005, 2006, 2008, 2009, 2014, 2015, 2017
  • Бронзавы прызёр (7): 2000, 2003, 2012, 2013, 2016, 2018, 2021

Кубак Беларусі

  • Пераможца (3): 1992, 1994, 2003
  • Фіналіст (3): 1996, 1998, 2013

Суперкубак Беларусі (Кубак сезона)

  • Пераможца (1): 1994

  Футбольныя прызы (СССР)

правіць
  • За справядлівую гульню: 1961
  • За волю да перамогі: 1976 (в), 1982
  • Кубак прагрэсу: 1979, 1982
  • Агрэсіўнаму госцю: 1982
  • Граза аўтарытэтаў: 1986
  • Імені Рыгора Фядотава: 1982

Статыстыка

правіць

Стадыён

правіць
 
Дынама-Юні

Да 2009 года хатнія матчы «Дынама» праводзіла на аднайменным мінскім стадыёне, які знаходзіцца ў самым цэнтры горада і ўмяшчае 35 тысяч гледачоў.

У 2009—2012 гадах «Дынама» гуляла на стадыёне «Дынама-Юні». Ён знаходзіцца ў Кунцаўшчыне, на захадзе горада. Умяшчальнасць — 4500 чалавек. Стадыён быў пабудаваны ў 2000 годзе, меў назву «Дарыда» і належаў аднайменнай камандзе з Мінскага раёна. У 2008 годзе быў выкуплены клубам «Дынама» і перайменаваны.

У канцы 2012 года «Дынама-Юні» быў зачынены на рэканструкцыю. Пачынаючы з сезона 2013 каманда выступала на стадыёне «Трактар».

З лета 2018 года, калі пасля рэканструкцыі быў адкрыты стадыён «Дынама», каманда пачала праводзіць свае матчы на ім.

Цяперашні склад

правіць

Станам на верасень 2024 года, згодна з афіцыйным сайтам клуба[1].

Паз. Імя Нар.
13   Бр Іван Шымаковіч 2005
21   Бр Фёдар Лапавухаў 2003
49   Бр Арцём Каратай 2004
2   Аб Вадзім Пігас 2001
4   Аб Аляксей Гаўрыловіч 1990
5   Аб Павел Апяцёнак 2007
6   Аб Сяргей Паліцевіч (капітан) 1990
20   Аб Аляксандр Сачыўка 1986
26   Аб Уладзіслаў Калінін 2002
27   Аб Мацвей Міхайрын 2005
33   Аб Дзяніс Палякоў 1991
66   Аб Раі 2000
67   Аб Раман Бегуноў 1993
97   Аб Васіль Чарняўскі 2006
  Аб Мацвей Дубатоўка 2005
  Аб Захар Холадаў 2005
3   ПА Джозеф Акора 2001
8   ПА Аляксандр Сялява 1992
Паз. Імя Нар.
11   ПА Глеб Жэрдзеў 2000
14   ПА Рэйманд Адэола 2001
16   ПА Данііл Сілінскі (у арэндзе з «Гомеля») 2000
19   ПА Дзмітрый Падстрэлаў 1998
24   ПА Данііл Кулікоў 1998
29   ПА Бані Аміян (у арэндзе з «Хімкаў») 2003
37   ПА Уладзіслаў Кролік 2005
74   ПА Павел Сядзько 1998
80   ПА Ігар Школік 2001
88   ПА Мікіта Дземчанка 2002
99   ПА Арцём Сакалоўскі 2006
  ПА Максім Будзько 2004
9   Нап Стывен Альфрэд 1997
10   Нап Уладзімір Хвашчынскі 1990
17   Нап Іван Бахар 1998
25   Нап Педру Ігар 2002
81   Нап Трафім Мельнічэнка 2006

Ігракі ў арэндзе

правіць
Паз. Імя Нар.
1   Бр Арцём Макаўчык (у «Славіі» да снежня 2024 года) 2000
31   Бр Дзяніс Шпакоўскі (у «Слуцк» да снежня 2024 года) 2001
  Аб Арцём Белаус (у «Хвалі» да снежня 2024 года) 2006
  Аб Кірыл Коўш (у «Нафтане» да снежня 2024 года) 2004
15   ПА Аляксандр Свірэпа (у «Дынама» Брэст да снежня 2024 года) 1999
Паз. Імя Нар.
22   ПА Дзмітрый Ніжнік (у «Нафтане» да снежня 2024 года) 2003
77   ПА Андрэй Рылач (у «Гомелі» да снежня 2024 года) 2002
  ПА Віктар Лісоўскі (у «Энергетыку-БДУ» да снежня 2024 года) 2005
  ПА Арцём Самуйлік (у «Хвалі» да снежня 2024 года) 2006
  Нап Ілья Дубінец (у «Слуцку» да снежня 2024 года) 2004

Трэнерскі штаб

правіць

«Дынама-2»

правіць

У сезоне 2024 рэзервовая каманда пад назвай «Дынама-2» выступае ў Першай лізе[2].

Паз. Імя Нар.
  Бр Арцём Каратай 2004
  Бр Мікіта Пятрашка 2006
  Бр Іван Фралоў 2005
  Бр Іван Шымаковіч 2005
  Бр Яўген Ярашэвіч 2005
  Аб Міхаіл Аляксандраў 2006
  Аб Павел Апяцёнак 2007
  Аб Арцём Арсеньеў 2006
  Аб Уладзіслаў Бейня 2006
  Аб Арцём Васкабойнікаў 2006
  Аб Мацвей Дубатоўка 2005
  Аб Цімур Дубовік 2005
  Аб Аляксей Жачко 2006
  Аб Аляксей Каняхін 2006
  Аб Мацвей Міхайрын 2005
Паз. Імя Нар.
  Аб Дзмітрый Туравец 2003
  ПА Кірыл Адамовіч 2006
  ПА Дзяніс Бекарэвіч 2006
  ПА Арцём Грабцэвіч 2007
  ПА Мікіта Дземчанка 2002
  ПА Глеб Дрозд 2007
  ПА Георгій Іванюковіч 2007
  ПА Ягор Ісачэнка 2005
  ПА Уладзіслаў Кролік 2005
  ПА Дзяніс Літвін 2006
  ПА Арцём Сакалоўскі 2006
  Нап Максім Будзько 2004
  Нап Мацвей Каліноўскі 2005
  Нап Васіль Чарняўскі 2006

Трэнерскі штаб «Дынама-2»

правіць

Сімволіка

правіць

Галоўныя трэнеры

правіць

Фінансы, санкцыі ЕС

правіць

Тытульным спонсарам доўгі час (з 1999 па 2019 год) была беларуская група кампаній «Трайпл», заснаваная ў 1992 годзе, генеральны дырэктар Юрый Чыж.

Па звестках газеты «Прессбол», бюджэт «Дынама» на сезон 2013 склаў каля 6 млн долараў[3].

23 сакавіка 2012 года Савет Еўрапейскага саюза дадаў Юрый Чыжа да спісу беларускіх чыноўнікаў, якім забаронены ўезд на тэрыторыю ЕС, таксама пад еўрапейскія санкцыі трапілі і яго кампаніі, у тым ліку «Дынама» Мінск[4][5]. 6 лістапада 2015 года санкцыі супраць Чыжа і яго актываў былі знятыя[6][7].

Крыніцы

правіць
  1. Асноўны склад . Афіцыйны сайт «Дынама». Праверана 4 чэрвеня 2024.
  2. От "Энергетика-БГУ" и "Белшины" до дублей. Заявки команд первой лиги (сезон-2024) (руск.). football.by (5 красавіка 2024). Праверана 9 красавіка 2024.
  3. Футбол. Годовой бюджет минского "Динамо" составляет порядка 6 миллионов долларов (руск.)(недаступная спасылка). pressball.by (27 сакавіка 2013). Архівавана з першакрыніцы 30 сакавіка 2013.
  4. Council Decision 2012/642/CFSP of 15 October 2012 concerning restrictive measures against Belarus (англ.). eur-lex.europa.eu (17 кастрычніка 2012). Праверана 8 снежня 2023.
  5. ЕС обнародовал черный список из 12 человек и 29 компаний (руск.)(недаступная спасылка). TUT.BY (25 сакавіка 2012). Архівавана з першакрыніцы 25 сакавіка 2012. Праверана 25 сакавіка 2012.
  6. Санкцыі ЕС у дачыненні да Юрыя Чыжа і яго актываў знятыя . Наша Ніва (6 кастрычніка 2015). Архівавана з першакрыніцы 6 кастрычніка 2015. Праверана 6 кастрычніка 2015.
  7. ІК. Крутое піке Юрыя Чыжа: ад самага пасьпяховага бізнэсоўца Беларусі да арыштанта (бел. (тар.)). «Радыё Свабода» (12 сакавіка 2016). Праверана 8 снежня 2023.

Спасылкі

правіць