Вікіпедыя

Спіс лаўрэатаў Нобелеўскай прэміі па фізіялогіі і медыцыне

Гэта старонка — інфармацыйны спіс.

Но́белеўская прэ́мія па фізіяло́гіі і медыцы́не (шведск.: Nobelpriset i fysiologi eller medicin) — найвышэйшая ўзнагарода за навуковыя дасягненні ў галінах фізіялогіі і медыцыны, якая штогод прысуджаецца шведскім Каралінскім інстытутам у Стакгольме. Адна з пяці Нобелеўскіх прэмій, заснаваных у 1895 годзе паводле запавету шведскага хіміка Альфрэда Нобеля, які памёр у 1896 годзе. Гэтыя прэміі прысуджаюцца за выдатныя заслугі ў галінах хіміі, фізікі, літаратуры, міру і фізіялогіі або медыцыны[1]. У адпаведнасці з запаветам Нобеля прэмія знаходзіцца ў падпарадкаванні Фонду Нобеля і прысуджаецца камісіяй з пяці членаў і выканаўчага сакратара, якія выбіраюцца Каралінскім інстытутам[2][3]. Нягледзячы на тое, што прэмію звчайна называюць «Нобелеўскай прэміяй па медыцыне», у сваім запавеце Нобель падкрэсліваў, што прэмія павінна ўручацца за дасягненні ў «фізіялогіі або медыцыне», у выніку чаго на прыз прэтэндуюць навукоўцы з больш шырокага спектра абласцей[3]. Лаўрэатам першай Нобелеўскай прэміі па фізіялогіі і медыцыне ў 1901 годзе стаў Эміль Адольф фон Берынг з Германіі. Кожны лаўрэат атрымлівае медаль, дыплом і грашовы прыз, які змяняецца з цягам часу[4]. У 1901 годзе фон Берынг атрымаў 150 782 шведскія кроны, што ў снежні 2008 года было эквівалентна 7 731 004 шведскім кронам. Прэмія ўручаецца на штогадовай цырымоніі 10 снежня, у гадавіну смерці Альфрэда Нобеля[5].

Медаль, які атрымліваюць лаўрэаты Нобелеўскай прэміі. Быў упершыню адчаканены ў 1902 годзе.

За больш чым 100 гадоў існавання прэміі лаўрэаты былі ўзнагароджаны за ўклад у развіццё шырокіх спектраў абласцей, якія адносяцца да фізіялогіі або медыцыны. Больш за 25 лаўрэатаў атрымалі Нобелеўскія прэміі за ўклад у галінах нейрабіялогіі і абмену рэчываў[3]. Лаўрэату Нобелеўскай прэміі 1939 года немцу Герхарду Домагку ўрад не дазволіў атрымаць прэмію. Пазней ён атрымаў медаль і дыплом, але не грошы[6]. З 1901 года Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне не прысуджалася толькі 9 разоў: у 1915, 1916, 1917, 1918, 1921, 1925, 1940, 1941 і 1942 гадах. Па стане на 2016 год прэмію атрымлівалі 211 вучоных, з якіх толькі дванаццаць былі жанчынамі: Герці Коры (1947), Разалін Сасмэн Ялаў (1977), Барбара Мак-Клінтак (1983), Рыта Леві-Мантальчыні (1986), Гертруда Элаян (1988), Хрысціяна Нюслайн-Фольхард (1995), Лінда Бак (2004), Франсуаза Барэ-Сінусі (2008), Элізабет Блэкбёрн (2009), Кэрал Грэйдэр (2009), Май-Брыт Мозер (2014) і Ту Юю (2015)[7]. Самым маладым лаўрэатам прэміі на момант атрымання стаў Фрэдэрык Бантынг ва ўзросце 32 гадоў у 1923 годзе, а самым узроставым быў лаўрэат 1966 года Фрэнсіс Пейтан Роўс, якому на момант прысуджэння было 87 гадоў[8].

Лаўрэаты

правіць

1901—1910 • 1911—1920 • 1921—1930 • 1931—1940 • 1941—1950 • 1951—1960 • 1961—1970 • 1971—1980 • 1981—1990 • 1991—2000 • 2001—2010 • 2011—2020 • 2021—…

1901—1910

правіць
Год Партрэт Імя[заўв 1] Краіна[заўв 2] Абгрунтаванне[заўв 3]
1901   Эміль Адольф фон Берынг
(1854—1917) 		  Германія За працы, прысвечаныя сыроваткавай тэрапіі, асабліва за яе прымяненне пры лячэнні дыфтэрыі, што адкрыла новыя шляхі ў медыцынскай навуцы і тым самым дало ў рукі лекараў пераможную зброю супраць хваробы і смерці[9].
1902   Рональд Рос
(1857—1932) 		  Вялікабрытанія, Індыя (нарадзіўся ў горадзе Алмора, Індыя) За працы, прысвечаныя малярыі, у якіх ён паказаў, якім чынам яе ўзбуджальнік трапляе ў арганізм, і тым самым заклаў аснову для далейшых паспяховых даследаванняў у галіне распрацовак метадаў барацьбы з гэтай хваробай[10].
1903   Нільс Руберг Фінзен
(1860—1904) 		  Данія (нарадзіўся ў горадзе Торсхаўн, сучасныя   Фарэрскія астравы) У знак прызнання яго заслуг у лячэнні хвароб — асабліва ваўчанкі — з дапамогай канцэнтраванага светлавога выпраменьвання, што адкрыла новыя магчымасці ў медыцынскай навуцы[11].
1904   Іван Пятровіч Паўлаў
(1849—1936) 		  Расійская імперыя У знак прызнання прац па фізіялогіі стрававання, дзякуючы якім веды аб жыццёва важных аспектах гэтага пытання былі зменены і пашыраны[12].
1905   Роберт Кох
(1843—1910) 		  Германія За даследаванні і адкрыцці, звязаныя з лячэннем туберкулёзу[13].
1906   Каміла Гольджы
(1843—1926) 		  Італія У знак прызнання прац аб структуры нервовай сістэмы[14].
  Сант’яга Рамон-і-Кахаль
(1852—1934) 		  Іспанія
1907   Шарль Луі Альфонс Лаверан
(1845—1922) 		  Францыя За даследаванні ролі прасцейшых ва ўзнікненні захворванняў[15].
1908   Ілья Ільіч Мечнікаў
(1845—1916) 		  Расійская імперыя У знак прызнання прац аб імунітэце[16].
  Паўль Эрліх
(1854—1915) 		  Германія
1909   Эміль Тэадор Кохер
(1841—1917) 		  Швейцарыя За працы ў галінах фізіялогіі, паталогіі і хірургіі шчытападобнай залозы[17].
1910   Альбрэхт Косель
(1853—1927) 		  Германія У знак прызнання ўкладу ў вывучэнне хіміі клеткі, унесенага даследаваннямі бялкоў, у прыватнасці нуклеінавых рэчываў[18].

1911—1920

правіць
Год Партрэт Імя[заўв 1] Краіна[заўв 2] Абгрунтаванне[заўв 3]
1911   Альвар Гульстранд
(1862—1930) 		  Швецыя За працы, прысвечаныя дыёптрыцы вока[19].
1912   Алексіс Карэль
(1873—1944) 		  Францыя У знак прызнання прац над сасудзістым швом і трансплантацыі крывяносных сасудаў і органаў[20].
1913   Шарль Рышэ
(1850—1935) 		  Францыя У знак прызнання работ па анафілаксіі[21].
1914   Роберт Барані
(1876—1936) 		  Аўстра-Венгрыя (нарадзіўся ў Вене, сучасная   Аўстрыя) За працы па фізіялогіі і паталогіі вестыбулярнага апарату[22].
1915 Прэмія не прысуджалася[23][24][25][26]
1916
1917
1918
1919   Жуль Бардэ
(1870—1961) 		  Бельгія За адкрыцці, звязаныя з імунітэтам[27].
1920   Шэк Аўгуст Стынберг Крог
(1874—1949) 		  Данія За адкрыццё механізму рэгуляцыі прасвету капіляраў[28].

1921—1930

правіць
Год Партрэт Імя[заўв 1] Краіна[заўв 2] Абгрунтаванне[заўв 3]
1921 Прэмія не прысуджалася[29]
1922   Арчыбалд Вівіен Хіл
(1886—1977) 		  Вялікабрытанія За даследаванні, звязаныя з утварэннем цяпла ў цягліцах[30].
  Ота Фрыц Меергоф
(1884—1951) 		  Германія За адкрыццё цеснай ўзаемасувязі паміж спажываннем кіслароду і метабалізмам малочнай кіслаты ў цягліцах[30].
1923   Фрэдэрык Грант Бантынг
(1891—1941) 		  Канада За адкрыццё інсуліну[31].
  Джон Джэймс Рыкард Маклеад
(1876—1935) 		  Канада (нарадзіўся ў горадзе Клуні,   Шатландыя)
1924   Вілем Эйнтховен
(1860—1927) 		  Нідэрланды (нарадзіўся ў горадзе Семаранг (сучасная   Інданезія), у складзе Галандскай Ост-Індыі) За адкрыццё механізму электракардыяграмы[32].
1925 Прэмія не прысуджалася[33]
1926   Іаханес Андрэас Грыб Фібігер
(1867—1928) 		  Данія За адкрыццё карцыномы, якая выклікаецца Spiroptera[34].
1927   Юліус Вагнер-Яўрэг
(1857—1940) 		  Аўстрыя За адкрыццё тэрапеўтычнага эфекту заражэння малярыяй пры лячэнні прагрэсіўнага паралічу[35].
1928   Шарль Жуль Анры Ніколь
(1866—1936) 		  Францыя За працы, звязаныя з сыпным тыфам[36].
1929   Хрысціян Эйкман
(1858—1930) 		  Нідэрланды За ўклад у адкрыццё вітамінаў[37].
  Фрэдэрык Гоўленд Хопкінс
(1861—1947) 		  Вялікабрытанія За адкрыццё вітамінаў, якія стымулююць працэсы росту[37].
1930   Карл Ландштэйнер
(1868—1943) 		  Аўстрыя За адкрыццё груп крыві чалавека[38].

1931—1940

правіць
Год Партрэт Імя[заўв 1] Краіна[заўв 2] Абгрунтаванне[заўв 3]
1931   Ота Генрых Варбург
(1883—1970) 		  Германія За адкрыццё прыроды і механізму дзеяння дыхальнага ферменту[39].
1932   Чарлз Скот Шэрынгтан
(1857—1952) 		  Вялікабрытанія За адкрыцці, якія тычацца функцый нейронаў[40].
  Эдгар Дуглас Эдрыян
(1889—1977) 		  Вялікабрытанія
1933   Томас Хант Морган
(1866—1945) 		  ЗША За адкрыцці, звязаныя з роляй храмасом у спадчыннасці[41].
1934   Джордж Хойт Уіпл
(1878—1976) 		  ЗША За адкрыцці, звязаныя з выкарыстаннем печані пры лячэнні анеміі[42].
  Джордж Рычардс Майнат
(1885—1950) 		  ЗША
  Уільям Пэры Мёрфі
(1892—1987) 		  ЗША
1935   Ханс Шпеман
(1869—1941) 		  Германія За адкрыццё эфектаў эмбрыянальнага развіцця[43].
1936   Генры Халет Дэйл
(1875—1968) 		  Вялікабрытанія За адкрыцці, звязаныя з хімічнай перадачай нервовых імпульсаў[44].
  Ота Лёві
(1873—1961) 		  Аўстрыя (нарадзіўся ў Франкфурце-на-Майне,   Германія)
1937   Альберт Сент-Дзьёрдзы фон Нейгірапалт
(1893—1986) 		  Венгрыя За адкрыцці, звязаныя з працэсамі біялагічнага акіслення, звязаных у тым ліку з вывучэннем вітаміну C і каталізу фумаравай кіслаты[45].
1938   Карней Жан Франсуа Хейманс
(1892—1968) 		  Бельгія За адкрыццё ролі сінусавага і аартальнага механізмаў у рэгуляцыі дыхання[46].
1939   Герхард Домагк
(1895—1964) 		  Германія За адкрыццё антыбактэрыяльнага эфекту прантазілу[47].
1940 Прэмія не прысуджалася[48]

1941—1950

правіць
Год Партрэт Імя[заўв 1] Краіна[заўв 2] Абгрунтаванне[заўв 3]
1941 Прэмія не прысуджалася[49][50]
1942
1943   Карл Петэр Хенрык Дам
(1895—1976) 		  Данія За адкрыццё вітаміну К[51].
  Эдуард Адальберт Дойзі
(1893—1986) 		  ЗША За адкрыццё хімічнай структуры вітаміну К[51].
1944   Джозеф Эрлангер
(1874—1965) 		  ЗША За адкрыцці, звязаныя з высокадыферэнцыраванымі функцыямі некаторых нервовых валокнаў[52].
  Герберт Спенсер Гасер
(1888—1963) 		  ЗША
1945   Аляксандр Флемінг
(1881—1955) 		  Вялікабрытанія (нарадзіўся ў горадзе Дарвел,   Шатландыя) За адкрыццё пеніцыліну і яго гаючага ўздзеяння пры лячэнні розных інфекцыйных захворванняў[53].
  Эрнст Борыс Чэйн
(1906—1979) 		  Вялікабрытанія (нарадзіўся ў Берліне,   Германія)
  Хоўард Уолтэр Флоры
(1898—1968) 		  Аўстралія
1946   Герман Джозеф Мёлер
(1890—1967) 		  ЗША За адкрыццё з’яўлення мутацый пад уплывам рэнтгенаўскага выпраменьвання[54].
1947   Карл Фердынанд Коры
(1896—1984) 		  ЗША (нарадзіўся ў Празе (сучасная   Чэхія), якая ўваходзіла ў склад   Аўстра-Венгрыі) За адкрыццё каталітычнага ператварэння глікагену[55].
  Герці Тэрэза Коры, нар. Радніц
(1896—1957) 		  ЗША (нарадзілася ў Празе (сучасная   Чэхія), якая ўваходзіла ў склад   Аўстра-Венгрыі)
  Бернарда Альберта Усай
(1887—1971) 		  Аргенціна За адкрыццё ролі гармонаў пярэдняй долі гіпофізу ў метабалізме глюкозы[55].
1948   Паўль Герман Мюлер
(1899—1965) 		  Швейцарыя За адкрыццё высокай эфектыўнасці ДДТ як кантактнага яду супраць многіх відаў членістаногіх[56].
1949   Вальтэр Рудольф Гес
(1881—1973) 		  Швейцарыя За адкрыццё функцыянальнай арганізацыі прамежкавага мозга як каардынатара актыўнасці ўнутраных органаў[57].
  Антоніу Каэтану Эгаш Маніш
(1874—1955) 		  Партугалія За адкрыцці, якія тычацца тэрапеўтычнага дзеяння лабатаміі пры лячэнні некаторых псіхічных захворванняў[57].
1950   Эдвард Калвін Кендал
(1886—1972) 		  ЗША За адкрыцці, якія тычацца гармонаў кары наднырачнікаў, іх структуры і біялагічных эфектаў[58].
  Тадэвуш Рэйхштэйн
(1897—1996) 		  Швейцарыя
  Польшча (нарадзіўся ў горадзе Улацлавак,   Царства Польскае (сучасная Польшча))
  Філіп Шоўалтэр Хенч
(1896—1965) 		  ЗША

1951—1960

правіць
Год Партрэт Імя[заўв 1] Краіна[заўв 2] Абгрунтаванне[заўв 3]
1951   Макс Тэйлер
(1899—1972) 		  ПАР За адкрыцці, звязаныя з жоўтай ліхаманкай і барацьбой з ёй[59].
1952   Зельман Абрахам Ваксман
(1888—1973) 		  ЗША (нарадзіўся ў горадзе Нова-Прылука (сучасная   Украіна), які тады ўваходзіў у склад   Расійскай імперыі) За адкрыццё стрэптаміцыну, першага антыбіётыка, эфектыўнага пры лячэнні туберкулёзу[60].
1953   Ханс Адольф Крэбс
(1900—1981) 		  Вялікабрытанія (нарадзіўся ў Гільдэсгайме,   Германія) За адкрыццё цыклу лімоннай кіслаты[61].
  Фрыц Альберт Ліпман
(1899—1986) 		  ЗША (нарадзіўся ў Кёнігсбергу,   Германія, які зараз уваходзіць у склад   Расіі пад назвай Калінінград) За адкрыццё каферменту А і яго значэння для прамежкавых стадый метабалізму[61].
1954   Джон Франклін Эндэрс
(1897—1985) 		  ЗША За адкрыццё здольнасці вірусу поліяміэліту расці ў культурах розных тканін[62].
  Томас Хакл Уэлер
(1915—2008) 		  ЗША
  Фрэдэрык Чапмен Робінс
(1916—2003) 		  ЗША
1955   Аксель Хуга Тэадор Тэарэль
(1903—1982) 		  Швецыя За адкрыцці, якія тычацца прыроды і механізму дзеяння акісляльных ферментаў[63].
1956   Андрэ Фрэдэрык Курнан
(1895—1988) 		  ЗША (нарадзіўся ў Парыжы,   Францыя) За адкрыцці, якія тычацца катэтарызацыі сэрца і паталагічных змяненняў у сістэме кровазвароту[64].
  Вернер Форсман
(1904—1979) 		  Федэратыўная Рэспубліка Германіі
  Дзікінсан Рычардс
(1895—1973) 		  ЗША
1957   Даніэле Бавэ
(1907—1992) 		  Італія (нарадзіўся ў Нёўшатэлі,   Швейцарыя) За адкрыцці, якія тычацца сінтэтычных злучэнняў, якія блакіруюць дзеянне некаторых рэчываў арганізма, і за выяўленне іх дзеяння на сасудзістую сістэму і шкілетныя цягліцы[65].
1958   Джордж Уэлс Бідл
(1903—1989) 		  ЗША За адкрыцці, звязаныя з роляй генаў у спецыфічных біяхімічных працэсах[66].
  Эдвард Лоры Тэйтэм
(1909—1975) 		  ЗША
  Джошуа Ледэрберг
(1925—2008) 		  ЗША За адкрыцці, якія тычацца генетычнай рэкамбінацыі і арганізацыі генетычнага матэрыялу бактэрый[66].
1959   Севера Ачоа
(1905—1993) 		  ЗША (нарадзіўся ў горадзе Луарка,   Іспанія) За адкрыццё механізмаў біялагічнага сінтэзу рыбануклеінавай і дэзоксірыбануклеінавай кіслот[67].
  Артур Корнберг
(1918—2007) 		  ЗША
1960   Фрэнк Макфарлейн Бёрнет
(1899—1985) 		  Аўстралія За адкрыццё набытай імуналагічнай талерантнасці[68].
  Пітэр Браян Медавар
(1915—1987) 		  Бразілія
  Вялікабрытанія

1961—1970

правіць
Год Партрэт Імя[заўв 1] Краіна[заўв 2] Абгрунтаванне[заўв 3]
1961   Дзьёрдзь фон Бекешы
(1899—1972) 		  ЗША (нарадзіўся ў Будапешце (сучасная   Венгрыя), які тады ўваходзіў у склад   Аўстра-Венгрыі) За адкрыццё фізічных механізмаў ўспрымання раздражненняў унутранага вуха[69].
1962   Фрэнсіс Гары Комптан Крык
(1916—2004) 		  Вялікабрытанія За адкрыцці, якія тычацца малекулярнай структуры нуклеінавых кіслот і іх значэнне для перадачы інфармацыі ў жывой матэрыі[70].
  Джэймс Дзьюі Уотсан
(1928-…) 		  ЗША
  Марыс Хью Фрэдэрык Уілкінс
(1916—2004) 		  Вялікабрытанія
  Новая Зеландыя (нарадзіўся ў горадзе Пангароа, Новая Зеландыя)
1963   Джон Кэр’ю Эклс
(1903—1997) 		  Аўстралія За адкрыцці, якія тычацца іённых механізмаў узбуджэння і тармажэння ў перыферычных і цэнтральных участках мембраны нервовых клетак[71].
  Алан Лойд Ходжкін
(1914—1998) 		  Вялікабрытанія
  Эндру Філдынг Хакслі
(1917—2012) 		  Вялікабрытанія
1964   Конрад Блох
(1912—2000) 		  ЗША (нарадзіўся ў Нісе (сучасная   Польшча), які ўваходзіў у склад   Германіі) За адкрыцці, якія тычацца механізмаў і рэгуляцыі абмену халестэрыну і тлустых кіслот[72].
  Феадор Лінен
(1911—1979) 		  Федэратыўная Рэспубліка Германіі
1965   Франсуа Жакоб
(1920—2013) 		  Францыя За адкрыцці, якія тычацца генетычнага кантролю сінтэзу ферментаў і вірусаў[73].
  Андрэ Львоф
(1902—1994) 		  Францыя
  Жак Мано
(1910—1976) 		  Францыя
1966   Пейтан Роўс
(1879—1970) 		  ЗША За адкрыццё анкагенных вірусаў[74].
  Чарлз Брэнтан Хагінс
(1901—1997) 		  ЗША За адкрыцці, якія тычацца гарманальнага лячэння рака прадсталёвай залозы[74].
1967   Рагнар Граніт
(1900—1991) 		  Швецыя (нарадзіўся ў горадзе Хельсінкі (сучасная   Фінляндыя), які ўваходзіў у склад   Расійскай імперыі) За адкрыцці, звязаныя з першаснымі фізіялагічнымі і хімічнымі глядзельнымі працэсамі ў воку[75].
  Холдэн Кефер Хартлайн
(1903—1983) 		  ЗША
  Джордж Уолд
(1906—1997) 		  ЗША
1968   Роберт У. Холі
(1922—1993) 		  ЗША За расшыфроўку генетычнага кода і яго ролі ў сінтэзе бялкоў[76].
  Хар Гобінд Карана
(1922—2011) 		  ЗША (нарадзіўся ў Райпуне,   Брытанская Індыя)
  Маршал У. Нірэнберг
(1927—2010) 		  ЗША
1969   Макс Дэльбрук
(1906—1981) 		  ЗША (нарадзіўся ў Берліне,   Германія) За адкрыцці, якія тычацца механізму рэплікацыі і генетычнай структуры вірусаў[77].
  Алфрэд Д. Хершы
(1908—1997) 		  ЗША
  Сальвадор Э. Лурыя
(1912—1991) 		  ЗША (нарадзіўся ў Турыне,   Італія)
1970   Бернард Кац
(1911—2003) 		  Вялікабрытанія (нарадзіўся ў Лейпцыгу,   Германія) За адкрыцці, якія тычацца гумаральных пасярэднікаў у нервовых канчатках, механізмаў іх захавання, выдзялення і інактывацыі[78].
  Ульф фон Эйлер
(1905—1983) 		  Швецыя
  Джуліус Аксельрад
(1912—2004) 		  ЗША

1971—1980

правіць
Год Партрэт Імя[заўв 1] Краіна[заўв 2] Абгрунтаванне[заўв 3]
1971   Эрл У. Сазерленд мал.
(1915—1974) 		  ЗША За адкрыцці, якія тычацца механізмаў дзеяння гармонаў[79].
1972   Джэралд М. Эдэльмэн
(1929—2014) 		  ЗША За адкрыцці, якія тычацца хімічнай структуры антыцелаў[80].
  Родні Р. Портэр
(1917—1985) 		  Вялікабрытанія
1973   Карл фон Фрыш
(1886—1982) 		  ФРГ (нарадзіўся ў Вене (сучасная   Аўстрыя), якая тады ўваходзіла ў склад   Аўстра-Венгрыі) За адкрыцці, якія тычацца арганізацыі і выяўлення індывідуальных і сацыяльных мадэлей паводзін[81].
  Конрад Лорэнц
(1903—1989) 		  Аўстрыя
  Нікалас Тынберген
(1907—1988) 		  Вялікабрытанія (нарадзіўся ў горадзе Гаага,   Нідэрланды)
1974   Альбер Клод
(1899—1983) 		  Бельгія За адкрыцці, якія тычацца структурнай і функцыянальнай арганізацыі клеткі[82].
  Крысціян дэ Дзюу
(1917—2013) 		  Бельгія
  Джордж Э. Паладэ
(1912—2008) 		  ЗША (нарадзіўся ў горадзе Ясы,   Румынія)
1975   Дэвід Балтымар
(1938-…) 		  ЗША За адкрыцці, якія тычацца ўзаемадзеяння паміж анкавірусамі і генетычным матэрыялам клеткі[83].
  Рэната Дульбека
(1914—2012) 		  ЗША (нарадзіўся ў Катандзары,   Італія)
  Хоўард М. Тэмін
(1934—1994) 		  ЗША
1976   Барух С. Бламберг
(1925—2011) 		  ЗША За адкрыцці, якія тычацца новых механізмаў паходжання і распаўсюджвання інфекцыйных захворванняў[84].
  Д. Карлтан Гайдузек
(1923—2008) 		  ЗША
1977   Ражэ Гіймэн
(1924-…) 		  ЗША (нарадзіўся ў горадзе Дыжон,   Францыя) За адкрыцці, звязаныя з сакрэцыяй пептыдных гармонаў мозга[85].
  Эндру В. Шалі
(1926-…) 		  ЗША (нарадзіўся ў Вільні (сучасная   Літва), якая ўваходзіла ў склад   Міжваеннай Польшчы)
  Разалін Ялау
(1921—2011) 		  ЗША За развіццё радыёімунных метадаў вызначэння пептыдных гармонаў[85].
1978   Вернер Арбер
(1929-…) 		  Швейцарыя За адкрыццё рэстрыкцыённых ферментаў і іх прымяненне ў малекулярнай генетыцы[86].
Даніэл Натанс
(1928—1999) 		  ЗША
  Гамільтан О. Сміт
(1931-…) 		  ЗША
1979 Алан М. Кормак
(1924—1998) 		  ЗША (нарадзіўся ў Яганэсбургу,   ПАС) За распрацоўку камп’ютарнай тамаграфіі[87].
  Годфрэй Н. Хаўнсфілд
(1919—2004) 		  Вялікабрытанія
1980   Барух Бенасераф
(1920—2011) 		  ЗША (нарадзіўся ў Каракасе,   Венесуэла) За адкрыцці, якія тычацца генетычна дэтэрмінаваных структур на клетачнай паверхні, якія рэгулююць імунныя рэакцыі[88].
  Жан Дасэ
(1916—2009) 		  Францыя
Джордж Д. Снел
(1903—1996) 		  ЗША

1981—1990

правіць
Год Партрэт Імя[заўв 1] Краіна[заўв 2] Абгрунтаванне[заўв 3]
1981   Роджэр У. Сперы
(1913—1994) 		  ЗША За адкрыцці, якія тычацца функцыянальнай спецыялізацыі паўшар’яў галаўнога мозгу[89].
  Дэвід Х. Х’юбел
(1926—2013) 		  ЗША (нарадзіўся ў горадзе Уіндсар,   Канада) За адкрыцці, якія тычацца прынцыпаў апрацоўкі інфармацыі ў глядзельнай сістэме[89].
  Торстэн Н. Візел
(1924-…) 		  Швецыя
1982   Сунэ К. Бергстрэм
(1916—2004) 		  Швецыя За адкрыцці, якія тычацца простагландзінаў і блізкіх да іх біялагічна актыўных рэчываў[90].
  Бенгт І. Самуэльсан
(1934-2024) 		  Швецыя
  Джон Р. Вейн
(1927—2004) 		  Вялікабрытанія
1983   Барбара Мак-Клінтак
(1902—1992) 		  ЗША За адкрыццё мабільных генетычных элементаў[91].
1984   Нільс К. Ернэ
(1911—1994) 		  Данія За тэорыі адносна спецыфічнасці ў развіцці і кантролі імуннай сістэмы і за адкрыццё прынцыпу выпрацоўкі монакланальных антыцелаў[92].
  Георг Ж. Ф. Кёлер
(1946—1995) 		  ФРГ
  Сезар Мільштэйн
(1927—2002) 		  Вялікабрытанія
  Аргенціна (нарадзіўся ў горадзе Бая-Бланка, Аргенціна)
1985   Майкл С. Браўн
(1941-…) 		  ЗША За адкрыцці, якія тычацца рэгуляцыі абмену халестэрыну[93].
  Джозеф Л. Голдстайн
(1940-…) 		  ЗША
1986   Стэнлі Коэн
(1922—2020) 		  ЗША За адкрыццё фактараў росту[94].
  Рыта Леві-Мантальчыні
(1909—2012) 		  Італія
  ЗША (нарадзілася ў Турыне, Італія)
1987   Судзумі Танегава
(1939-…) 		  Японія За адкрыццё генетычнага прынцыпу генерацыі разнавіднасці антыцелаў[95].
1988   Джэймс У. Блэк
(1924—2010) 		  Вялікабрытанія За адкрыццё важных прынцыпаў медыкаментознай тэрапіі[96].
  Гертруда Б. Элаян
(1918—1999) 		  ЗША
  Джордж Х. Хітчынгс
(1905—1998) 		  ЗША
1989   Дж. Майкл Бішап
(1936-…) 		  ЗША За адкрыццё клеткавага паходжання рэтравірусных анкагенаў[97].
  Харальд Э. Вармус
(1939-…) 		  ЗША
1990 Джозеф Э. Мары
(1919—2012) 		  ЗША За адкрыцці, якія тычацца трансплантацыі органаў і клетак пры лячэнні чалавечых хвароб[98].
  Э. Донал Томас
(1920—2012) 		  ЗША

1991—2000

правіць
Год Партрэт Імя[заўв 1] Краіна[заўв 2] Абгрунтаванне[заўв 3]
1991   Эрвін Неер
(1944-…) 		  Германія За адкрыцці, звязаныя з функцыямі адзіночных іённых каналаў у клетках[99].
  Берт Закман
(1942-…) 		  Германія
1992   Эдманд Г. Фішэр
(1920—2021) 		  ЗША
  Швейцарыя (нарадзіўся ў Шанхаі,   Кітай) 		За адкрыцці, якія тычацца зваротнага бялковага фасфарыліравання як механізму біялагічнай рэгуляцыі[100].
Эдвін Г. Крэбс
(1918—2009) 		  ЗША
1993   Рычард Дж. Робертс
(1943-…) 		  ЗША (нарадзіўся ў Дэрбі,   Вялікабрытанія) За адкрыццё перарывістай структуры гена[101].
  Філіп А. Шарп
(1944-…) 		  ЗША
1994   Алфрэд Г. Гілман
(1941—2015) 		  ЗША За адкрыццё G-бялкоў і ролі гэтых бялкоў у перадачы сігналу у клетцы[102].
  Марцін Родбел
(1925—1998) 		  ЗША
1995   Эдвард Б. Льюіс
(1918—2004) 		  ЗША За адкрыцці, якія тычацца генетычнага кантролю на ранніх стадыях эмбрыянальнага развіцця[103].
  Хрысціяна Нюслайн-Фольхард
(1942-…) 		  Германія
  Эрык Ф. Вішаус
(1947-…) 		  ЗША
1996   Пітэр Ч. Догерці
(1940-…) 		  Аўстралія За адкрыцці, звязаныя са спецыфічнасцю клеткавага імунітэту[104].
  Рольф М. Цынкернагель
(1944-…) 		  Швейцарыя
1997   Стэнлі Б. Прузінер
(1942-…) 		  ЗША За адкрыццё прыёнаў — новага экалагічнага прынцыпу інфекцыі[105].
1998   Роберт Ф. Ферчгат
(1916—2009) 		  ЗША За адкрыццё ролі аксіду азоту як сігнальнай малекулы ў рэгуляцыі сардэчна-сасудзістай сістэмы[106].
  Луіс Х. Ігнара
(1941-…) 		  ЗША
  Ферыд Мурад
(1936-…) 		  ЗША
1999   Гюнтэр Блобель
(1936—2018) 		  ЗША (нарадзіўся ў горадзе Вальтэрсдорф (сучасныя Негаславіцы,   Польшча), які ўваходзіў у склад   Германіі) За адкрыццё ў бялковых малекулах ўнутраных сігнальных паслядоўнасцяў, якія накіроўваюць іх транспарт і вызначаюць лакалізацыю ў клетцы[107].
2000   Арвід Карлсан
(1923—2018) 		  Швецыя За адкрыцці, якія тычацца перадачы сігналу ў нервовай сістэме[108].
  Пол Грынгард
(1925—2019) 		  ЗША
  Эрык Р. Кэндэл
(1929-…) 		  ЗША (нарадзіўся ў Вене,   Аўстрыя)

2001—2010

правіць
Год Партрэт Імя[заўв 1] Краіна[заўв 2] Абгрунтаванне[заўв 3]
2001 Леланд Х. Хартвел
(1939-…) 		  ЗША За адкрыццё ключавых рэгулятараў клетачнага цыкла[109].
  Цім Хант
(1943-…) 		  Вялікабрытанія
  Пол М. Нерс
(1949-…) 		  Вялікабрытанія
2002   Сідней Брэнер
(1927—2019) 		  Вялікабрытанія (нарадзіўся ў   Паўднёва-Афрыканскім Саюзе) За адкрыцці, якія тычацца генетычнай рэгуляцыі развіцця чалавечых органаў і «запраграмаванай» гібелі клеткі[110].
  Х. Роберт Хорвіц
(1947-…) 		  ЗША
  Джон Э. Салстан
(1942—2018) 		  Вялікабрытанія
2003   Пол Лотэрбур
(1929—2007) 		  ЗША За адкрыццё метаду магнітна-рэзананснай тамаграфіі[111].
  Пітэр Мэнсфілд
(1933-2017) 		  Вялікабрытанія
2004   Рычард Эксел
(1946-…) 		  ЗША За даследаванні нюхальных рэцэптараў і арганізацыі сістэмы органаў нюху[112].
  Лінда Б. Бак
(1947-…) 		  ЗША
2005   Бары Дж. Маршал
(1951-…) 		  Аўстралія За адкрыццё бактэрыі «Helicobacter pylori» і даследаванне яе ўплыву на ўзнікненне гастрыту і язвавай хваробы[113].
  Дж. Робін Уорэн
(1937-…) 		  Аўстралія
2006   Эндру З. Фаер
(1959-…) 		  ЗША За адкрыццё РНК-інтэрферэнцыі — прыгнёт экспрэсіі генаў двухланцуговай РНК[114].
  Крэйг К. Мело
(1960-…) 		  ЗША
2007   Марыа Р. Капекі
(1937-…) 		  ЗША (нарадзіўся ў   Італіі) За адкрыццё прынцыпаў увядзення спецыфічных генных мадыфікацый з выкарыстаннем эмбрыянальных ствалавых клетак у мышэй[115].
  Марцін Дж. Эванс
(1941-…) 		  Вялікабрытанія
  Олівер Сміціс
(1925—2017) 		  ЗША (нарадзіўся ў   Вялікабрытаніі)
2008   Харальд цур Хаўзен
(1936-…) 		  Германія За вывучэнне папіломавіруса, які выклікае рак шыйкі маткі[116].
  Франсуаза Барэ-Сінусі
(1947-…) 		  Францыя За вывучэнне віруса імунадэфіцыту чалавека[116].
  Люк Мантанье
(1932-2022) 		  Францыя
2009   Элізабет Э. Блэкбёрн
(1948-…) 		  ЗША
  Аўстралія (нарадзілася ў горадзе Хобарт,   Аўстралія ) 		За адкрыццё механізму абароны храмасом целамерамі і ферментам целамеразай[117]
  Кэрал У. Грэйдэр
(1961-…) 		  ЗША
  Джэк У. Шостак
(1952-…) 		  ЗША (нарадзіўся ў Лондане,   Вялікабрытанія)
2010   Роберт Дж. Эдвардс
(1925—2013) 		  Вялікабрытанія За распрацоўку тэхналогіі штучнага апладнення[118].

2011—2020

правіць
Год Партрэт Імя[заўв 1] Краіна[заўв 2] Абгрунтаванне[заўв 3]
2011   Брус А. Бётлер
(1957-…) 		  ЗША За працы па вывучэнні актывацыі прыроджанага імунітэту[119].
  Жуль А. Хофман
(1941-…) 		  Францыя (нарадзіўся ў горадзе Эхтэрнах,   Люксембург)
  Ральф М. Штэйнмэн
(1943—2011) 		  ЗША
  Канада 		За адкрыццё дэндрытных клетак і вывучэнне іх ролі для набытага імунітэту[119].
2012   Джон Б. Гёрдан
(1933-…) 		  Вялікабрытанія За адкрыццё рэпраграмавання спелых клетак у плюрыпатэнтныя стваловыя[120].
  Сін’я Яманака
(1962-…) 		  Японія
2013   Джэймс Э. Ротмэн
(1950-…) 		  ЗША За адкрыццё механізмаў рэгуляцыі дастаўкі везікул — галоўнай транспартнай сістэмы нашых клетак[121].
  Рэндзі У. Шэкмэн
(1948-…) 		  ЗША
  Томас К. Зюдхаф
(1955-…) 		  ЗША
2014   Джон О’Кіф
(1939-…) 		  ЗША
  Вялікабрытанія 		За адкрыццё прасторавых клетак мозгу, якія адказваюць за сістэму арыентацыі чалавека ў прасторы[122].
  Май-Брыт Мозер
(1963-…) 		  Нарвегія
  Эдвард І. Мозер
(1962-…) 		  Нарвегія
2015   Уільям С. Кэмпбэл
(1930-…) 		  Ірландыя
  ЗША (нарадзіўся ў горадзе Рамелтан, Ірландыя) 		За адкрыцці, якія тычацца лячэння захворванняў, выкліканых круглымі чарвямі[123].
  Сатосі Омура
(1935-…) 		  Японія
  Ту Юю
(1930-…) 		  Кітай За адкрыцці, якія тычацца лячэння малярыі[123].
2016   Ёсіноры Асумі
(1945-…) 		  Японія За даследванні механізмаў аўтафагіі[124].
2017   Джэфры Хол
(1945-…) 		  ЗША За адкрыцці малекульных механізмаў, што кіруюць цыркадным рытмам[125].
  Майкл Росбаш
(1944-…) 		  ЗША
  Майкл Янг
(1949-…) 		  ЗША
2018   Тасуку Хондзё
(1942-…) 		  Японія За іх адкрыцці тэрапіі раку шляхам інгібітавання адмоўнай імуннай рэгуляцыі[126].
  Джэймс Элісан
(1948-…) 		  ЗША
2019   Уільям Кэлін
(1957-…) 		  ЗША За іх адкрыцці таго, як клеткі адчуваюць і адаптуюцца да даступнасці кіслароду (гл. Тканкавае дыханне)[127].
  Пітэр Рэткліф
(1954-…) 		  ЗША
  Грэг Семенза
(1956-…) 		  ЗША
2020   Харві Джэймс Алтэр
(1935-…) 		  ЗША За адкрыццё віруса гепатыту C[128].
  Майкл Хаўтан
(1949-…) 		  Вялікабрытанія
  Чарлз Райс
(1952-…) 		  ЗША

2021—…

правіць
Год Партрэт Імя[заўв 1] Краіна[заўв 2] Абгрунтаванне[заўв 3]
2021   Дэвід Джуліус
(нар. 1955) 		  ЗША За адкрыццё рэцэптараў тэмпературы і дотыку[129].
  Ардэм Патапуцян
(нар. 1949) 		  Ліван
2022   Свантэ Пяэба
(нар. 1955) 		  Швецыя За адкрыцці, якія тычацца геномаў вымерлых гамінінаў і эвалюцыі чалавека[130].
2023   Каталін Карыко
(нар. 1955) 		  Венгрыя   ЗША За адкрыцці, якія датычаць мадыфікацый нуклеазідных асноў, што дазволілі распрацаваць эфектыўныя мРНК-вакцыны супраць COVID-19.
  Дру Вайсман
(нар. 1959) 		  ЗША

Заўвагі

правіць
  1. ↑ а б в г д е ё ж з і к л м Форма і напісанне імёнаў паводле дадзеных nobelprize.org, афіцыйнага сайту Фонду Нобеля. Альтэрнатыўныя формы і напісанні імёнаў, калі яны існуюць, прыведзены ў артыкулах пра асоб.
  2. ↑ а б в г д е ё ж з і к л м Прыналежнасць да краіны паводле дадзеных nobelprize.org, афіцыйнага сайту Фонду Нобеля. Нацыянальнасць лаўрэата можа быць іншай.
  3. ↑ а б в г д е ё ж з і к л м Цытаты абгрунтавання кожнай прэміі прыведзены (не заўсёды ў поўным аб’ёме) паводле дадзеных nobelprize.org, афіцыйнага сайту Фонду Нобеля. Больш поўная інфармацыя аб працы, праведзенай кожным з лаўрэатаў, прыведзена ў артыкулах пра асоб.

Зноскі

  1. ↑ Alfred Nobel – The Man Behind the Nobel Prize. Nobelprize.org. Праверана 7 кастрычніка 2008.
  2. ↑ The Nobel Prize Awarders. Nobel Foundation. Праверана 21 лістапада 2008.
  3. ↑ а б в Lindsten, Jan and Nils Ringertz. The Nobel Prize in Physiology or Medicine, 1901–2000*. Nobel Foundation (26 чэрвеня 2001). Праверана 21 лістапада 2008.
  4. ↑ The Nobel Prize. Nobelprize.org. Праверана 7 кастрычніка 2008.
  5. ↑ The Nobel Prize Award Ceremonies. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 22 жніўня 2008. Праверана 7 кастрычніка 2008.
  6. ↑ Nobel Laureates Facts. Nobelprize.org. Праверана 21 лістапада 2008.
  7. ↑ Women Nobel Laureates. Nobel Foundation. Праверана 21 лістапада 2008.
  8. ↑ Facts on the Nobel Prize in Physiology or Medicine. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 4 сакавіка 2013. (англ.)
  9. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1901 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 25 студзеня 2013 года. (англ.)
  10. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1902 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 25 студзеня 2013 года. (англ.)
  11. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1903 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 25 студзеня 2013 года. (англ.)
  12. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1904 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 25 студзеня 2013 года. (англ.)
  13. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1905 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 25 студзеня 2013 года. (англ.)
  14. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1906 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 25 студзеня 2013 года. (англ.)
  15. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1907 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 25 студзеня 2013 года. (англ.)
  16. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1908 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 25 студзеня 2013 года. (англ.)
  17. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1909 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 25 студзеня 2013 года. (англ.)
  18. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1910 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 25 студзеня 2013 года. (англ.)
  19. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1911 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 28 студзеня 2013 года. (англ.)
  20. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1912 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 28 студзеня 2013 года. (англ.)
  21. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1913 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 28 студзеня 2013 года. (англ.)
  22. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1914 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 28 студзеня 2013 года. (англ.)
  23. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1915 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 28 студзеня 2013 года. (англ.)
  24. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1916 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 28 студзеня 2013 года. (англ.)
  25. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1917 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 28 студзеня 2013 года. (англ.)
  26. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1918 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 28 студзеня 2013 года. (англ.)
  27. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1919 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 28 студзеня 2013 года. (англ.)
  28. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1920 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 28 студзеня 2013 года. (англ.)
  29. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1921 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 29 студзеня 2013 года. (англ.)
  30. ↑ а б Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1922 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 29 студзеня 2013 года. (англ.)
  31. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1923 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 29 студзеня 2013 года. (англ.)
  32. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1924 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 29 студзеня 2013 года. (англ.)
  33. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1925 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 29 студзеня 2013 года. (англ.)
  34. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1926 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 29 студзеня 2013 года. (англ.)
  35. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1927 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 29 студзеня 2013 года. (англ.)
  36. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1928 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 29 студзеня 2013 года. (англ.)
  37. ↑ а б Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1929 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 29 студзеня 2013 года. (англ.)
  38. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1930 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 29 студзеня 2013 года. (англ.)
  39. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1931 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 30 студзеня 2013 года. (англ.)
  40. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1932 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 30 студзеня 2013 года. (англ.)
  41. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1933 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 30 студзеня 2013 года. (англ.)
  42. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1934 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 30 студзеня 2013 года. (англ.)
  43. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1935 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 30 студзеня 2013 года. (англ.)
  44. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1936 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 30 студзеня 2013 года. (англ.)
  45. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1937 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 30 студзеня 2013 года. (англ.)
  46. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1938 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 30 студзеня 2013 года. (англ.)
  47. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1939 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 30 студзеня 2013 года. (англ.)
  48. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1940 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 29 студзеня 2013 года. (англ.)
  49. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1941 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 31 студзеня 2013 года. (англ.)
  50. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1942 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 31 студзеня 2013 года. (англ.)
  51. ↑ а б Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1943 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 31 студзеня 2013 года. (англ.)
  52. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1944 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 31 студзеня 2013 года. (англ.)
  53. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1945 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 31 студзеня 2013 года. (англ.)
  54. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1946 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 31 студзеня 2013 года. (англ.)
  55. ↑ а б Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1947 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 31 студзеня 2013 года. (англ.)
  56. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1948 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 31 студзеня 2013 года. (англ.)
  57. ↑ а б Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1949 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 31 студзеня 2013 года. (англ.)
  58. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1950 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 31 студзеня 2013 года. (англ.)
  59. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1951 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 31 студзеня 2013 года. (англ.)
  60. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1952 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 31 студзеня 2013 года. (англ.)
  61. ↑ а б Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1953 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 31 студзеня 2013 года. (англ.)
  62. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1954 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 31 студзеня 2013 года. (англ.)
  63. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1955 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 31 студзеня 2013 года. (англ.)
  64. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1956 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 31 студзеня 2013 года. (англ.)
  65. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1957 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 31 студзеня 2013 года. (англ.)
  66. ↑ а б Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1958 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 31 студзеня 2013 года. (англ.)
  67. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1959 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 31 студзеня 2013 года. (англ.)
  68. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1960 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 31 студзеня 2013 года. (англ.)
  69. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1961 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 1 лютага 2013. (англ.)
  70. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1962 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 1 лютага 2013. (англ.)
  71. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1963 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 1 лютага 2013. (англ.)
  72. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1964 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 1 лютага 2013. (англ.)
  73. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1965 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 1 лютага 2013. (англ.)
  74. ↑ а б Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1966 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 1 лютага 2013. (англ.)
  75. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1967 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 1 лютага 2013. (англ.)
  76. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1968 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 1 лютага 2013. (англ.)
  77. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1969 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 1 лютага 2013. (англ.)
  78. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1970 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 1 лютага 2013. (англ.)
  79. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1971 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 3 лютага 2013. (англ.)
  80. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1972 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 3 лютага 2013. (англ.)
  81. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1973 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 3 лютага 2013. (англ.)
  82. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1974 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 3 лютага 2013. (англ.)
  83. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1975 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 3 лютага 2013. (англ.)
  84. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1976 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 3 лютага 2013. (англ.)
  85. ↑ а б Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1977 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 3 лютага 2013. (англ.)
  86. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1978 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 3 лютага 2013. (англ.)
  87. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1979 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 3 лютага 2013. (англ.)
  88. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1980 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 3 лютага 2013. (англ.)
  89. ↑ а б Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1981 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 4 лютага 2013. (англ.)
  90. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1982 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 4 лютага 2013. (англ.)
  91. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1983 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 4 лютага 2013. (англ.)
  92. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1984 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 4 лютага 2013. (англ.)
  93. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1985 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 4 лютага 2013. (англ.)
  94. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1986 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 4 лютага 2013. (англ.)
  95. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1987 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 4 лютага 2013. (англ.)
  96. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1988 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 4 лютага 2013. (англ.)
  97. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1989 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 4 лютага 2013. (англ.)
  98. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1990 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 4 лютага 2013. (англ.)
  99. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1991 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 4 лютага 2013. (англ.)
  100. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1992 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 4 лютага 2013. (англ.)
  101. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1993 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 4 лютага 2013. (англ.)
  102. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1994 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 4 лютага 2013. (англ.)
  103. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1995 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 4 лютага 2013. (англ.)
  104. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1996 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 4 лютага 2013. (англ.)
  105. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1997 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 4 лютага 2013. (англ.)
  106. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1998 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 4 лютага 2013. (англ.)
  107. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1999 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 4 лютага 2013. (англ.)
  108. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 2000 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 4 лютага 2013. (англ.)
  109. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 2001 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 4 лютага 2013. (англ.)
  110. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 2002 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 4 лютага 2013. (англ.)
  111. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 2003 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 4 лютага 2013. (англ.)
  112. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 2004 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 4 лютага 2013. (англ.)
  113. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 2005 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 4 лютага 2013. (англ.)
  114. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 2006 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 4 лютага 2013. (англ.)
  115. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 2007 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 4 лютага 2013. (англ.)
  116. ↑ а б Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 2008 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 4 лютага 2013. (англ.)
  117. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 2009 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 4 лютага 2013. (англ.)
  118. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 2010 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 4 лютага 2013. (англ.)
  119. ↑ а б Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 2011 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 4 лютага 2013. (англ.)
  120. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 2012 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 4 лютага 2013. (англ.)
  121. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 2013 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 4 студзеня 2014. Праверана 7 кастрычніка 2013. (англ.)
  122. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 2014 года. Nobelprize.org. Праверана 6 кастрычніка 2014. (англ.)
  123. ↑ а б Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 2015 года. Nobelprize.org. Праверана 5 кастрычніка 2015. (англ.)
  124. ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 2016 года. Nobelprize.org. (англ.)
  125. ↑ https://www.nobelprize.org/prizes/medicine/2017/summary/
  126. ↑ https://www.nobelprize.org/prizes/medicine/2018/summary/
  127. ↑ https://www.nobelprize.org/prizes/medicine/2019/summary/
  128. ↑ https://www.nobelprize.org/prizes/medicine/2020/summary/
  129. ↑ https://www.nobelprize.org/prizes/medicine/2021/summary/
  130. ↑ https://www.nobelprize.org/prizes/medicine/2022/summary/

Спасылкі

правіць
  Спіс лаўрэатаў Нобелеўскай прэміі па фізіялогіі і медыцыне на Вікісховішчы
Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Спіс_лаўрэатаў_Нобелеўскай_прэміі_па_фізіялогіі_і_медыцыне&oldid=4798252"