Гарады Беларусі

спіс артыкулаў у праекце Вікімедыя

Гарады́ Белару́сі — катэгорыя найбольш развітых населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь. Многія гарады атрымалі ў спадчыну свой статус яшчэ з савецкага часу.

Гарады ў БССР правіць

Падзел гарадоў на гарады абласнога падпарадкавання і гарады раённага падпарадкавання быў устаноўлены ў 1938 годзе Указам Прэзідыума Вярхоўнага Савета БССР «Аб класіфікацыі населеных пунктаў Беларускай ССР». У ім жа быў складзены новы спіс з 11 гарадоў абласнога і 24 гарадоў раённага падпарадкавання[1]:

Горад Вобласць Катэгорыя Горад Вобласць Катэгорыя
1 Бабруйск Магілёўская Абласнога падпарадкавання 19 Дуброўна Віцебская Раённага падпарадкавання
2 Барысаў Мінская Абласнога падпарадкавання 20 Жлобін Гомельская Раённага падпарадкавання
3 Віцебск Віцебская Абласнога падпарадкавання 21 Калінкавічы Палеская Раённага падпарадкавання
4 Гомель Гомельская Абласнога падпарадкавання 22 Клімавічы Магілёўская Раённага падпарадкавання
5 Мінск Мінская Абласнога падпарадкавання 23 Касцюковічы Магілёўская Раённага падпарадкавання
6 Магілёў Магілёўская Абласнога падпарадкавання 24 Крычаў Магілёўская Раённага падпарадкавання
7 Мазыр Палеская Абласнога падпарадкавання 25 Лепель Віцебская Раённага падпарадкавання
8 Орша Віцебская Абласнога падпарадкавання 26 Мсціслаў Магілёўская Раённага падпарадкавання
9 Полацк Віцебская Абласнога падпарадкавання 27 Асіповічы Магілёўская Раённага падпарадкавання
10 Рэчыца Гомельская Абласнога падпарадкавання 28 Петрыкаў Палеская Раённага падпарадкавання
11 Слуцк Мінская Абласнога падпарадкавання 29 Рагачоў Гомельская Раённага падпарадкавання
12 Быхаў Магілёўская Раённага падпарадкавання 30 Сянно Віцебская Раённага падпарадкавання
13 Ветка Гомельская Раённага падпарадкавання 31 Старыя Дарогі Мінская Раённага падпарадкавання
14 Горкі Магілёўская Раённага падпарадкавання 32 Чавусы Магілёўская Раённага падпарадкавання
15 Гарадок Віцебская Раённага падпарадкавання 33 Чэрвень Мінская Раённага падпарадкавання
16 Дзяржынск Мінская Раённага падпарадкавання 34 Чэрыкаў Магілёўская Раённага падпарадкавання
17 Добруш Гомельская Раённага падпарадкавання 35 Шклоў Магілёўская Раённага падпарадкавання
18 Дрыса Віцебская Раённага падпарадкавання

1939 — у выніку падзелу Міжваеннай Польшчы паміж Трэцім Рэйхам і СССР, тэрыторыі ўсходняй часткі Польшчы, у якіх пражывалі пераважна беларусы (таксама вядомая як Заходняя Беларусь), адышлі да Савецкага Саюза[2]. У БССР былі ўтвораны 5 новых абласцей: Баранавіцкая з цэнтрам у горадзе Баранавічы, Беластоцкая з цэнтрам у горадзе Беластоку, Брэсцкая з цэнтрам у горадзе Брэсце, Вілейская з цэнтрам у Вілейцы, а таксама Пінская з цэнтрам у горадзе Пінску[3]. Вільня ж і прылеглыя тэрыторыі, якія таксама адышлі Савецкаму Саюзу, былі аддадзены Літве ў выніку савецка-літоўскага дагавора ад 10 кастрычніка 1939 года аб узаемадапамозе яшчэ да афіцыйнага ўключэння Заходняй Беларусі ў склад БССР[4].

1940 — стары падзел абласцей, утвораных на тэрыторыі Заходняй Беларусі, на паветы быў скасаваны і ўстаноўлены падзел на больш дробныя раёны. Найбольш буйныя заходнебеларускія паселішчы афіцыйна атрымалі статусы гарадоў[5]:

3 жніўня Літва стала часткай СССР, частка тэрыторый БССР (Свянцянскі раён з цэнтрам у Свянцянах[5], частка тэрыторый некаторых іншых раёнаў Вілейскай і Беластоцкай абласцей) была аддадзена Літве[6][7].

1944Маладзечна аднесены да катэгорыі гарадоў абласнога падпарадкавання[8] і стаў новым цэнтрам Вілейскай вобласці, якая была перайменавана ў Маладзечанскую[9]. Таксама ў гэты год былі створаныя новыя Бабруйская, Гродзенская і Полацкая вобласці[10].

1945 — пасёлак Прапойск ператвораны ў горад Слаўгарад[11][12]; у выніку савецка-польскага дагавора ад 16 жніўня Беласток і прылеглыя тэрыторыі (з гарадамі Аўгустаў, Бельск, Граева, Замбраў, Кольна, Лапы, Ломжа, Сакулка, Цеханавец, Гайнаўка, Сямятычы) адышлі зноў да Польшчы. Беларуска-польская мяжа стала праходзіць амаль па лініі Керзона, устаноўленай яшчэ ў 1919 годзе[13].

1946Мінск аднесены да катэгорыі гарадоў рэспубліканскага падпарадкавання[14].

1955Талачын[15], Масты[16] і Мар'іна Горка ператвораныя ў гарады раённага падпарадкавання[17].

1961 — гарадскі пасёлак Шацілкі быў аднесены да катэгорыі гарадоў раённага падпарадкавання і перайменаваны ў Светлагорск[18].

1962Шчучын аднесены да катэгорыі гарадоў раённага падпарадкавання[19].

1963Кобрын, Лунінец, Лепель, Добруш, Жлобін, Калінкавічы, Светлагорск, Ваўкавыск, Навагрудак, Слонім, Крычаў, Асіповічы[20], Жодзіна, Салігорск[21] і Наваполацк[22] ператвораныя ў гарады абласнога падпарадкавання.

1966Івацэвічы[23] і Чашнікі[24] аднесены да катэгорыі гарадоў раённага падпарадкавання.

1967Драгічын[25] і Хойнікі[26] ператвораныя ў гарады раённага падпарадкавання.

1968Беразіно, Любань і Смалявічы ператвораныя ў гарады раённага падпарадкавання[27].

1970Новалукомль[28], Белаазёрск[29], Жабінка і Маларыта[30] ператвораныя ў гарады раённага падпарадкавання.

1971Іванава[31], Ельск[32], Нароўля, Чачэрск[33], Жыткавічы, Васілевічы[34] і Буда-Кашалёва[35] ператвораныя ў гарады раённага падпарадкавання.

1972Барань[36] і Мёры[37] ператвораныя ў гарады раённага падпарадкавання.

1973Ганцавічы ператвораны ў горад раённага падпарадкавання[38].

1974Рагачоў аднесены да катэгорыі гарадоў абласнога падпарадкавання[39]; пасёлак Скідзель атрымаў статус горада[40].

1982Горкі і Дзяржынск аднесены да катэгорыі гарадоў абласнога падпарадкавання[41].

1983Камянец аднесены да катэгорыі гарадоў раённага падпарадкавання[42].

1984Капыль аднесены да катэгорыі гарадоў раённага падпарадкавання[43].

1985Заслаўе аднесены да катэгорыі гарадоў раённага падпарадкавання[44].

1987Заслаўе аднесены да катэгорыі гарадоў абласнога падпарадкавання[45].

1990Дзятлава[46] і Бярозаўка[47] аднесены да катэгорыі гарадоў раённага падпарадкавання.

1991Крупкі аднесены да катэгорыі гарадоў раённага падпарадкавання[48].

Гарады ў Рэспубліцы Беларусь правіць

У Рэспубліцы Беларусь крытэрыі аднясення населеных пунктаў да катэгорый устаноўлены Законам Рэспублікі Беларусь ад 5 мая 1998 г. № 154—З «Аб адміністрацыйна-тэрытарыяльным дзяленні і парадку вырашэння пытанняў адміністрацыйна-тэрытарыяльнага ўладкавання Рэспублікі Беларусь». Згодна з артыкулам 8 гэтага закона, гарады дзеляцца на наступныя падкатэгорыі[49]:

  • горад Мінск — сталіца Рэспублікі Беларусь;
  • гарады абласнога падпарадкавання — найбольш буйныя населеныя пункты (з колькасцю насельніцтва не менш за 50 тысяч чалавек), якія з'яўляюцца адміністрацыйнымі і буйнымі эканамічнымі і культурнымі цэнтрамі з развітой вытворчай і сацыяльнай інфраструктурай;
  • гарады раённага падпарадкавання — населеныя пункты з колькасцю насельніцтва не менш за 6 тысяч чалавек, якія маюць прамысловыя прадпрыемствы, сетку ўстаноў сацыяльна-культурнага і бытавога прызначэння, з перспектывамі далейшага развіцця і росту колькасці насельніцтва.

Паколькі катэгорыя гарадоў раённага падпарадкавання — катэгорыя самых маленькіх гарадоў, то парогавая колькасць насельніцтва для горада ў Рэспубліцы Беларусь — 6 тысяч чалавек. Але некаторыя гарады (Тураў, Высокае, Васілевічы, Дзісна, Косава) не адпавядаюць гэтаму крытэрыю.

Гарады могуць быць як тэрытарыяльнымі, так і адміністрацыйна-тэрытарыяльнымі адзінкамі. Калі горад з'яўляецца адміністрацыйна-тэрытарыяльнай адзінкай, то ў ім ствараюцца свае органы мясцовага кіравання (мясцовыя выканаўчыя камітэты) і самакіравання (мясцовыя Саветы дэпутатаў)[49]. Мінск і гарады абласнога падпарадкавання з'яўляюцца адміністрацыйна-тэрытарыяльнымі адзінкамі. Мінскі гарадскі выканаўчы камітэт належыць узроўню абласных выканаўчых камітэтаў, а выканаўчыя камітэты гарадоў абласнога падпарадкавання — базаваму (нароўні з выканаўчымі камітэтамі раёнаў). Гарады раённага падпарадкавання могуць быць як адміністрацыйна-тэрытарыяльнымі, так і тэрытарыяльнымі адзінкамі[49]. Калі горад раённага падпарадкавання з'яўляецца адміністрацыйна-тэрытарыяльнай адзінкай, то яго выканаўчы камітэт належыць першаснаму ўзроўню (нароўні з сельскімі і пасялковымі выканаўчымі камітэтамі)[50].

Узроўні гарадскіх Саветаў дэпутатаў (першасны, базавы, абласны) тыя ж, толькі Мінскі гарадскі Савет валодае правамі не толькі абласнога, але і базавага Савета[50].

Некаторыя, асабліва вялікія гарады (Мінск, астатнія 5 абласных цэнтраў, а таксама Бабруйск), дзеляцца на гарадскія раёны (артыкул 3 Закона № 154-З[49]). У іх ствараюцца мясцовыя адміністрацыі, якія з'яўляюцца органамі мясцовага кіравання (артыкул 11 Закона № 617-XII[50]). Мясцовыя адміністрацыі падкантрольныя ў сваёй дзейнасці гарадскім выканаўчым камітэтам і гарадскім Саветам дэпутатаў.

На 1 студзеня 1992 года ў Рэспубліцы Беларусь налічваліся 102 гарады, з якіх 1 горад рэспубліканскага падпарадкавання (Мінск), 36 гарадоў абласнога падпарадкавання і астатнія раённага. Але пачынаючы з 1995 года ў адміністрацыйна-тэрытарыяльным падзеле рэспублікі пачалі адбывацца істотныя змены: з мэтай больш эфектыўнага дзяржаўнага кіравання тэрыторыямі былі аб'яднаны выканкамы многіх гарадоў раённага падпарадкавання, якія з'яўляліся раённымі цэнтрамі, і аднайменных раёнаў. Таксама гэта закранула і гарады абласнога падпарадкавання[51].

Перайшло з абласнога ў раённае падпарадкаванне 26 гарадоў:

У гэты ж час 13 пасёлкаў гарадскога тыпу атрымалі статус гарадоў:

На цяперашні час у Беларусі 115 населеных пунктаў маюць статус гарадоў, з іх:

  • 11 гарадоў рэспубліканскага і абласнога падпарадкавання;
  • 104 гарады раённага падпарадкавання.

Карта размяшчэння гарадоў Беларусі правіць

Гарады з насельніцтвам:

  — 1 000 000 і больш   — ад 20 000 да 49 999
  — ад 500 000 да 999 999   — ад 10 000 да 19 999
  — ад 200 000 да 499 999   — ад 5 000 да 9 999
  — ад 100 000 да 199 999   — ад 2 000 да 4 999
  — ад 50 000 да 99 999   — 1 999 і менш
 
Гарады Беларусі

Колькасць гарадоў і іх жыхароў правіць

На 14 кастрычніка 2009 года (перапіс насельніцтва) ў Беларусі налічвалася 112 гарадоў, сярод якіх 1 горад рэспубліканскага падпарадкавання, 12 — абласнога і 99 — раённага[72], у тым ліку:

Насельніцтва Паселішчаў Паселішчаў
у працэнтах
Жыхароў Жыхароў
у працэнтах
1 000 000 і больш &&&&&&&&&&&&&&01.&&&&&01 0,89 % &&&&&&&&01836808.&&&&&01 836 808 27,38 %
ад 200 000 да 499 999 &&&&&&&&&&&&&&06.&&&&&06 5,36 % &&&&&&&&02041255.&&&&&02 041 255 30,43 %
ад 100 000 да 199 999 &&&&&&&&&&&&&&06.&&&&&06 5,36 % &&&&&&&&&0774290.&&&&&0774 290 11,54 %
ад 50 000 да 99 999 &&&&&&&&&&&&&010.&&&&&010 8,93 % &&&&&&&&&0757522.&&&&&0757 522 11,29 %
ад 20 000 да 49 999 &&&&&&&&&&&&&015.&&&&&015 13,39 % &&&&&&&&&0472730.&&&&&0472 730 7,05 %
ад 10 000 да 19 999 &&&&&&&&&&&&&044.&&&&&044 39,29 % &&&&&&&&&0604226.&&&&&0604 226 9,01 %
ад 5 000 да 9 999 &&&&&&&&&&&&&026.&&&&&026 23,21 % &&&&&&&&&0210829.&&&&&0210 829 3,14 %
ад 2 000 да 4 999 &&&&&&&&&&&&&&03.&&&&&03 2,68 % &&&&&&&&&&&08919.&&&&&08 919 0,13 %
1 999 і менш &&&&&&&&&&&&&&01.&&&&&01 0,89 % &&&&&&&&&&&01973.&&&&&01 973 0,03 %
Сума &&&&&&&&&&&&0112.&&&&&0112 100,00 % &&&&&&&&06708552.&&&&&06 708 552 100,00 %

На 1 студзеня 2017 было ўжо 113 гарадоў, у тым ліку 1 горад рэспубліканскага падпарадкавання, 10 — абласнога і 102 — раённага[73].

З 18 студзеня 2017 года маюць статус гарадоў раённага падпарадкавання таксама Бялынічы і Круглае[71].

Спіс гарадоў Беларусі правіць

Назвы лацініцай у спісе прыводзяцца адпаведна з афіцыйнымі правіламі транслітарацыі[74][75].

Гарады Беларусі

Герб Назва Колішнія назвы Дата заснавання (альбо дата першай згадкі) Дата набыцця статусу горада Раён Вобласць Колькасць жыхароў (2023)
  АсиповичыАсіпо́вічы
трансліт.: Asipovičy
руск.: Осиповичи
1872 1935[53] АсиповицкиАсіповіцкі
(цэнтр раёна)
Магілёўская &&&&&&&&&&029329.&&&&&029 329
  Астраве́ц
трансліт.: Astraviec
руск.: Островец
1468 2012[70] Астравецкі
(цэнтр раёна)
Гродзенская &&&&&&&&&&014805.&&&&&014 805
  Ашмя́ны
трансліт.: Ašmiany
руск.: Ошмяны
1341 [5] Ашмянскі
(цэнтр раёна)
Гродзенская &&&&&&&&&&016870.&&&&&016 870
  Бабру́йск
трансліт.: Babrujsk
руск.: Бобруйск
Бабрусек, Бабруеск, Баброўск 1387 1795[1] Бабруйскгорад Бабруйск
(цэнтр Бабруйскага раёна)
Магілёўская &&&&&&&&&0208611.&&&&&0208 611
  Бара́навічы
трансліт.: Baranavičy
руск.: Барановичи
Баранавічы-Развадава 1871 1919[76] Баранавичыгорад Баранавічы
(цэнтр Баранавіцкага раёна)
Брэсцкая &&&&&&&&&0172150.&&&&&0172 150
  Бара́нь
трансліт.: Barań
руск.: Барань
Старая Барань 1598 1972[36] Аршанскі Віцебская &&&&&&&&&&010301.&&&&&010 301
  Бары́саў
трансліт.: Barysaŭ
руск.: Борисов
1102 да 1563[58] Барысаўскі
(цэнтр раёна)
Мінская &&&&&&&&&0136409.&&&&&0136 409
  Бе́лаазё́рск
трансліт.: Bielaaziorsk
руск.: Белоозёрск
Ніўка, Бярозаўскі 1958 1970[29] Бярозаўскі Брэсцкая &&&&&&&&&&010997.&&&&&010 997
  Беразіно́
трансліт.: Bierazino
руск.: Березино
Беразень, Беразень-Ігуменская 1501 1968[27] Бярэзінскі
(цэнтр раёна)
Мінская &&&&&&&&&&011395.&&&&&011 395
  Бра́слаў
трансліт.: Braslaŭ
руск.: Браслав
Брачыслаўль, Браслаўль, Браслаўль-Завельскі 1065 1500[77] Браслаўскі
(цэнтр раёна)
Віцебская &&&&&&&&&&&09426.&&&&&09 426
  Брэст
трансліт.: Brest
руск.: Брест
Берасце, Брест-Литовск, Брест-над-Бугом 1019 [76] Брэстгорад Брэст
(цэнтр Брэсцкага раёна)
Брэсцкая
(цэнтр вобласці)
&&&&&&&&&0342461.&&&&&0342 461
  Бу́да-Кашалё́ва
трансліт.: Buda-Kašaliova
руск.: Буда-Кошелёво
Буда 1824 1971[35] Буда-
Кашалёўскі

(цэнтр раёна)
Гомельская &&&&&&&&&&&08618.&&&&&08 618
  Бы́хаў
трансліт.: Bychaŭ
руск.: Быхов
1430 [1] Быхаўскі
(цэнтр раёна)
Магілёўская &&&&&&&&&&016426.&&&&&016 426
  Бялы́нічы
трансліт.: Bialyničy
руск.: Белыничи
XVI стагоддзе 2017[71] Бялыніцкі
(цэнтр раёна)
Магілёўская &&&&&&&&&&&09749.&&&&&09 749
  Бяро́за
трансліт.: Biaroza
руск.: Берёза
Бяроза-Картуска 1477 [5] Бярозаўскі
(цэнтр раёна)
Брэсцкая &&&&&&&&&&028397.&&&&&028 397
  Бяро́заўка
трансліт.: Biarozaŭka
руск.: Берёзовка
18XIX стагоддзе 1990[47] ЛидскиЛідскі Гродзенская &&&&&&&&&&&09657.&&&&&09 657
  Вало́жын
трансліт.: Valožyn
руск.: Воложин
13XIV стагоддзе 1929[5] Валожынскі
(цэнтр раёна)
Мінская &&&&&&&&&&010064.&&&&&010 064
  Васіле́вічы
трансліт.: Vasilievičy
руск.: Василевичи
XVI стагоддзе 1971[34] Рэчыцкі Гомельская &&&&&&&&&&&03285.&&&&&03 285
  ВаукавыскВаўкавы́ск
трансліт.: Vaŭkavysk
руск.: Волковыск
Ваўкавысек, Ваўкавыйск 1005 [53] ВаукавыскиВаўкавыскі
(цэнтр раёна)
Гродзенская &&&&&&&&&&041991.&&&&&041 991
  Верхнядзві́нск
трансліт.: Vierchniadzvinsk
руск.: Верхнедвинск
Дрысь, Дрыса, Дрыза 1386 1777[1] Верхнядзвінскі
(цэнтр раёна)
Віцебская &&&&&&&&&&&06883.&&&&&06 883
  Ве́тка
трансліт.: Vietka
руск.: Ветка
1685 1925[1] Веткаўскі
(цэнтр раёна)
Гомельская &&&&&&&&&&&08625.&&&&&08 625
  ВилейкаВіле́йка
трансліт.: Viliejka
руск.: Вилейка
Велейскае, Велейка, Вілія, Вілья 1460 [53] Вілейскі
(цэнтр раёна)
Мінская &&&&&&&&&&026811.&&&&&026 811
  ВицебскВі́цебск
трансліт.: Viciebsk
руск.: Витебск
Віцепск, Відбеск, Відзебск, Віцепеск, Віцьбеск, Віцэнбеке 974 [1] Вицебскгорад Віцебск
(цэнтр Віцебскага раёна)
Віцебская
(цэнтр вобласці)
&&&&&&&&&0359148.&&&&&0359 148
  Высо́кае
трансліт.: Vysokaje
руск.: Высокое
Высокі Горад, Высока-Літоўск 13XIV стагоддзе 1921[5] Камянецкі Брэсцкая &&&&&&&&&&&04843.&&&&&04 843
  Га́нцавічы
трансліт.: Hancavičy
руск.: Ганцевичи
1898 1973[38] Ганцавіцкі
(цэнтр раёна)
Брэсцкая &&&&&&&&&&013486.&&&&&013 486
  Гарадо́к
трансліт.: Haradok
руск.: Городок
12XIII стагоддзе 1777[1] Гарадоцкі
(цэнтр раёна)
Віцебская &&&&&&&&&&011570.&&&&&011 570
  Глыбо́кае
трансліт.: Hlybokaje
руск.: Глубокое
1414 1940[5] Глыбоцкі
(цэнтр раёна)
Віцебская &&&&&&&&&&017707.&&&&&017 707
  Го́мель
трансліт.: Homieĺ
руск.: Гомель
Гомій, Гомей, Гомін, Гом, Гомье, Хемль 1142 1852 Гомельгорад Гомель
(цэнтр Гомельскага раёна)
Гомельская
(цэнтр вобласці)
&&&&&&&&&0501802.&&&&&0501 802
  Го́ркі
трансліт.: Horki
руск.: Горки
Горы-Горкі 1544 1862[53] Горацкі
(цэнтр раёна)
Магілёўская &&&&&&&&&&029152.&&&&&029 152
  Гро́дна
трансліт.: Hrodna
руск.: Гродно
Гародзен, Гародна, Гародня 1127 Гроднагорад Гродна
(цэнтр Гродзенскага раёна)
Гродзенская
(цэнтр вобласці)
&&&&&&&&&0358717.&&&&&0358 717
  Давы́д-Гарадо́к
трансліт.: Davyd-Haradok
руск.: Давид-Городок
1127 1940[5] Столінскі Брэсцкая &&&&&&&&&&&05774.&&&&&05 774
  ДзиснаДзісна́
трансліт.: Dzisna
руск.: Дисна
Копец-гарадок 1461 1569[5] МерскиМёрскі Віцебская &&&&&&&&&&&01417.&&&&&01 417
  Дзяржы́нск
трансліт.: Dziaržynsk
руск.: Дзержинск
Койданава, Крутагор’е 10XI стагоддзе 1932[52] Дзяржынскі
(цэнтр раёна)
Мінская &&&&&&&&&&029811.&&&&&029 811
  Дзя́тлава
трансліт.: Dziatlava
руск.: Дятлово
Здзецел, Здзецель, Здзенцел, Здзенцель, Здзенчаль, Зецель, Зецеля, Зецял, Дзенцёл, Дзенцёлкі, Дзенцел, Зетел, Здечало 1498 1990[46] Дзятлаўскі
(цэнтр раёна)
Гродзенская &&&&&&&&&&&07881.&&&&&07 881
  До́бруш
трансліт.: Dobruš
руск.: Добруш
1335 1927[52] Добрушскі
(цэнтр раёна)
Гомельская &&&&&&&&&&018137.&&&&&018 137
  До́кшыцы
трансліт.: Dokšycy
руск.: Докшицы
1407 1940[5] Докшыцкі
(цэнтр раёна)
Віцебская &&&&&&&&&&&06759.&&&&&06 759
  Драгі́чын
трансліт.: Drahičyn
руск.: Дрогичин
Давечаровічы, Дарагічын, Драгічын-Палескі 1452 1967[25] Драгічынскі
(цэнтр раёна)
Брэсцкая &&&&&&&&&&014856.&&&&&014 856
  Дубро́ўна
трансліт.: Dubroŭna
руск.: Дубровно
1773 1925[1] Дубровенскі
(цэнтр раёна)
Віцебская &&&&&&&&&&&06909.&&&&&06 909
  Ельск
трансліт.: Jeĺsk
руск.: Ельск
Каралін XVI стагоддзе 1971[32] Ельскі
(цэнтр раёна)
Гомельская &&&&&&&&&&&08864.&&&&&08 864
  Жа́бінка
трансліт.: Žabinka
руск.: Жабинка
1871 1970[30] Жабінкаўскі
(цэнтр раёна)
Брэсцкая &&&&&&&&&&013299.&&&&&013 299
  Жло́бін
трансліт.: Žlobin
руск.: Жлобин
Злобін XV стагоддзе 1925[54] Жлобінскі
(цэнтр раёна)
Гомельская &&&&&&&&&&077049.&&&&&077 049
  Жо́дзіна
трансліт.: Žodzina
руск.: Жодино
Багуслаў Поле, Жодзінская Слабада 1643 1963[21] Жодзинагорад Жодзіна Мінская &&&&&&&&&&064000.&&&&&064 000
  Жы́ткавічы
трансліт.: Žytkavičy
руск.: Житковичи
Жыдкавічы 1500 1971[34] Жыткавіцкі
(цэнтр раёна)
Гомельская &&&&&&&&&&015961.&&&&&015 961
  Засла́ўе
трансліт.: Zaslaŭje
руск.: Заславль
Ізяслаўль, Іжаслаўль, Жаслаўль, Заслаў 985 1985[59] МинскиМінскі Мінская &&&&&&&&&&017419.&&&&&017 419
  ИванаваІва́нава
трансліт.: Ivanava
руск.: Иваново
Порхава, Янава, Янаў-Палескі, Янаў 1423 1971[31] ИванаускиІванаўскі
(цэнтр раёна)
Брэсцкая &&&&&&&&&&016272.&&&&&016 272
  ИвацэвичыІвацэ́вічы
трансліт.: Ivacevičy
руск.: Ивацевичи
Івачэвічы 1654 1966[23] ИвацэвицкиІвацэвіцкі
(цэнтр раёна)
Брэсцкая &&&&&&&&&&022487.&&&&&022 487
  ИуеІ́ўе
трансліт.: Iŭje
руск.: Ивье
Івь 1444 2000[65] ИуеускиІўеўскі
(цэнтр раёна)
Гродзенская &&&&&&&&&&&07243.&&&&&07 243
  Калі́нкавічы
трансліт.: Kalinkavičy
руск.: Калинковичи
Каленкавічы 1560 1925[53] Калінкавіцкі
(цэнтр раёна)
Гомельская &&&&&&&&&&037050.&&&&&037 050
  Ка́менец
трансліт.: Kamieniec
руск.: Каменец
Каменец, Камянец-Літоўскі 1276 1983[42] Камянецкі
(цэнтр раёна)
Брэсцкая &&&&&&&&&&&08316.&&&&&08 316
  Капы́ль
трансліт.: Kapyĺ
руск.: Копыль
1274 1984[43] Капыльскі
(цэнтр раёна)
Мінская &&&&&&&&&&010087.&&&&&010 087
  Касцюко́вічы
трансліт.: Kasciukovičy
руск.: Костюковичи
Касцюкова 15XVI стагоддзе 1938[1] Касцюковіцкі
(цэнтр раёна)
Магілёўская &&&&&&&&&&015089.&&&&&015 089
  КираускКі́раўск
трансліт.: Kiraŭsk
руск.: Кировск
Старцы 18XIX стагоддзе 2001[67] КираускиКіраўскі
(цэнтр раёна)
Магілёўская &&&&&&&&&&&07971.&&&&&07 971
  Клецк
трансліт.: Klieck
руск.: Клецк
Клечаск 1127 1940[5] Клецкі
(цэнтр раёна)
Мінская &&&&&&&&&&011350.&&&&&011 350
  КлимавичыКлі́мавічы
трансліт.: Klimavičy
руск.: Климовичи
1581 1777[1] КлимавицкиКлімавіцкі
(цэнтр раёна)
Магілёўская &&&&&&&&&&015121.&&&&&015 121
  КличауКлі́чаў
трансліт.: Kličaŭ
руск.: Кличев
Клічава 1592 2000[66] КличаускиКлічаўскі
(цэнтр раёна)
Магілёўская &&&&&&&&&&&07321.&&&&&07 321
  Ко́брын
трансліт.: Kobryn
руск.: Кобрин
Кобрынь 1287 1801[54] Кобрынскі
(цэнтр раёна)
Брэсцкая &&&&&&&&&&052670.&&&&&052 670
  Ко́сава
трансліт.: Kosava
руск.: Коссово
Ко́саў 1494 1921[5] ИвацэвицкиІвацэвіцкі Брэсцкая &&&&&&&&&&&01872.&&&&&01 872
  Кру́глае
трансліт.: Kruhlaje
руск.: Круглое
XVI стагоддзе 2017[71] Круглянскі
(цэнтр раёна)
Магілёўская &&&&&&&&&&&07315.&&&&&07 315
  Кру́пкі
трансліт.: Krupki
руск.: Крупки
1575 1991[48] Крупскі
(цэнтр раёна)
Мінская &&&&&&&&&&&08487.&&&&&08 487
  Кры́чаў
трансліт.: Kryčaŭ
руск.: Кричев
Кречут 1136 1931[52] Крычаўскі
(цэнтр раёна)
Магілёўская &&&&&&&&&&023469.&&&&&023 469
  Лаго́йск
трансліт.: Lahojsk
руск.: Логойск
Лагожск, Лагожаск 1078 1998[62] Лагойскі
(цэнтр раёна)
Мінская &&&&&&&&&&015515.&&&&&015 515
  Ле́пель
трансліт.: Liepieĺ
руск.: Лепель
Стары Лепель 1439 1563[56] Лепельскі
(цэнтр раёна)
Віцебская &&&&&&&&&&017182.&&&&&017 182
  ЛидаЛі́да
трансліт.: Lida
руск.: Лида
1323 [55] ЛидскиЛідскі
(цэнтр раёна)
Гродзенская &&&&&&&&&0103915.&&&&&0103 915
  Лу́нінец
трансліт.: Luniniec
руск.: Лунинец
Малы Лулін, Лулінец, Луненец, Лунінец Малы 1449 1921[52] Лунінецкі
(цэнтр раёна)
Брэсцкая &&&&&&&&&&023548.&&&&&023 548
  Лю́бань
трансліт.: Liubań
руск.: Любань
1566 1968[27] Любанскі
(цэнтр раёна)
Мінская &&&&&&&&&&011360.&&&&&011 360
  Ля́хавічы
трансліт.: Liachavičy
руск.: Ляховичи
1572 1931[5] Ляхавіцкі
(цэнтр раёна)
Брэсцкая &&&&&&&&&&010613.&&&&&010 613
  Магілё́ў
трансліт.: Mahilioŭ
руск.: Могилёв
1267 Магилёугорад Магілёў
(цэнтр Магілёўскага раёна)
Магілёўская
(цэнтр вобласці)
&&&&&&&&&0353338.&&&&&0353 338
  Мазы́р
трансліт.: Mazyr
руск.: Мозырь
Мозр, Мозыр 1155 1577[60][78] Мазырскі
(цэнтр раёна)
Гомельская &&&&&&&&&0105321.&&&&&0105 321
  Маладзе́чна
трансліт.: Maladziečna
руск.: Молодечно
1388 1929[57] Маладзечанскі
(цэнтр раёна)
Мінская &&&&&&&&&&089268.&&&&&089 268
  Малары́та
трансліт.: Malaryta
руск.: Малорита
Малая Рыта 1566 1970[30] Маларыцкі
(цэнтр раёна)
Брэсцкая &&&&&&&&&&012850.&&&&&012 850
  Ма́р’іна Го́рка
трансліт.: Marjina Horka
руск.: Марьина Горка
15XVI стагоддзе 1955[17] Пухавіцкі
(цэнтр раёна)
Мінская &&&&&&&&&&020242.&&&&&020 242
  Масты́
трансліт.: Masty
руск.: Мосты
1486 1955[16] Мастоўскі
(цэнтр раёна)
Гродзенская &&&&&&&&&&014683.&&&&&014 683
  МерыМё́ры
трансліт.: Miory
руск.: Миоры
Мерэя, Меры, Міры, Мёры 1514 1972[37] МерскиМёрскі
(цэнтр раёна)
Віцебская &&&&&&&&&&&07815.&&&&&07 815
  МикашэвичыМікашэ́вічы
трансліт.: Mikaševičy
руск.: Микашевичи
1785 2005[69] Лунінецкі Брэсцкая &&&&&&&&&&012395.&&&&&012 395
  МинскМінск
трансліт.: Minsk
руск.: Минск
Меньск, Менск, Міньск, Мінск-Літоўскі, Менск-Беларускі 1067 [14][79] горад Мінск
(цэнтр Мінскага раёна)
Минскгорад Мінск
(цэнтр Мінскай вобласці)
&&&&&&&&01995471.&&&&&01 995 471
  Мсцісла́ў
трансліт.: Mscislaŭ
руск.: Мстиславль
1135 [1] Мсціслаўскі
(цэнтр раёна)
Магілёўская &&&&&&&&&&010063.&&&&&010 063
  Мя́дзел
трансліт.: Miadziel
руск.: Мядель
Медзела, Мяднол, Мядзюль, Мядзела, Мядзіла 1324 1998[63] Мядзельскі
(цэнтр раёна)
Мінская &&&&&&&&&&&06999.&&&&&06 999
  Навагру́дак
трансліт.: Navahrudak
руск.: Новогрудок
Навагорад, Наўгарадок, Новы Гарадок, Наваградак 1044 [52] Навагрудскі
(цэнтр раёна)
Гродзенская &&&&&&&&&&028021.&&&&&028 021
  Навапо́лацк
трансліт.: Navapolack
руск.: Новополоцк
Піянерскі, Полацкі 1958 1963[22] Наваполацкгорад Наваполацк Віцебская &&&&&&&&&&096320.&&&&&096 320
  Наро́ўля
трансліт.: Naroŭlia
руск.: Наровля
1406 1971[33] Нараўлянскі
(цэнтр раёна)
Гомельская &&&&&&&&&&&08352.&&&&&08 352
  Но́валуко́мль
трансліт.: Novalukomĺ
руск.: Новолукомль
Лукомль, Новалукомаль 1964 1970[28] Чашніцкі Віцебская &&&&&&&&&&012048.&&&&&012 048
  Нясві́ж
трансліт.: Niasviž
руск.: Несвиж
1223 1796[5] Нясвіжскі
(цэнтр раёна)
Мінская &&&&&&&&&&015907.&&&&&015 907
  О́рша
трансліт.: Orša
руск.: Орша
Рша 1067 [61] Аршанскі
(цэнтр раёна)
Віцебская &&&&&&&&&0103658.&&&&&0103 658
  Паста́вы
трансліт.: Pastavy
руск.: Поставы
Пасаднік 1409 1791[5] Пастаўскі
(цэнтр раёна)
Віцебская &&&&&&&&&&018772.&&&&&018 772
  Пе́трыкаў
трансліт.: Pietrykaŭ
руск.: Петриков
1523 1925[1] Петрыкаўскі
(цэнтр раёна)
Гомельская &&&&&&&&&&010303.&&&&&010 303
  ПинскПінск
трансліт.: Pinsk
руск.: Пинск
Піньск, Пінеск 1097 [76] Пинскгорад Пінск
(цэнтр Пінскага раёна)
Брэсцкая &&&&&&&&&0124613.&&&&&0124 613
  По́лацк
трансліт.: Polack
руск.: Полоцк
Полацеск, Полацьск, Плоцеке, Полцесьюбарг 862 [61] Полацкі
(цэнтр раёна)
Віцебская &&&&&&&&&&079960.&&&&&079 960
  Пружа́ны
трансліт.: Pružany
руск.: Пружаны
Дабучын 1487 1589[5] Пружанскі Брэсцкая &&&&&&&&&&019064.&&&&&019 064
  Рагачо́ў
трансліт.: Rahačoŭ
руск.: Рогачёв
1142 1772[53] Рагачоўскі
(цэнтр раёна)
Гомельская &&&&&&&&&&032029.&&&&&032 029
  Рэ́чыца
трансліт.: Rečyca
руск.: Речица
1213 1566[54] Рэчыцкі
(цэнтр раёна)
Гомельская &&&&&&&&&&065423.&&&&&065 423
  Саліго́рск
трансліт.: Salihorsk
руск.: Солигорск
Новастаробінск 1959 1963[58] Салігорскі
(цэнтр раёна)
Мінская &&&&&&&&&&098590.&&&&&098 590
  Светлаго́рск
трансліт.: Svietlahorsk
руск.: Светлогорск
Шацілінскі Востраў, Шацілавічы, Шацілкі 1560 1961[54] Светлагорскі
(цэнтр раёна)
Гомельская &&&&&&&&&&063202.&&&&&063 202
  Сві́слач
трансліт.: Svislač
руск.: Свислочь
1256 2000[66] СвислацкиСвіслацкі
(цэнтр раёна)
Гродзенская &&&&&&&&&&&06098.&&&&&06 098
  Скі́дзель
трансліт.: Skidzieĺ
руск.: Скидель
Скідаль 1508 1974[40] Гродзенскі Гродзенская &&&&&&&&&&&09742.&&&&&09 742
  Сла́ўгарад
трансліт.: Slaŭharad
руск.: Славгород
Прупой, Прапошаск, Прапойск 1136 1945[11][12] Слаўгарадскі
(цэнтр раёна)
Магілёўская &&&&&&&&&&&07840.&&&&&07 840
  Сло́нім
трансліт.: Slonim
руск.: Слоним
Услонім, Вслонім 1252 [54] Слонімскі
(цэнтр раёна)
Гродзенская &&&&&&&&&&049113.&&&&&049 113
  Слуцк
трансліт.: Sluck
руск.: Слуцк
Случаск, Слуцак 1116 [56] Слуцкі
(цэнтр раёна)
Мінская &&&&&&&&&&060376.&&&&&060 376
  Смаляві́чы
трансліт.: Smaliavičy
руск.: Смолевичи
Смальневічы 1448 1968[27] Смалявіцкі
(цэнтр раёна)
Мінская &&&&&&&&&&021820.&&&&&021 820
  Смарго́нь
трансліт.: Smarhoń
руск.: Сморгонь
Смургоні, Смаргоні 1503 1940[5] Смаргонскі
(цэнтр раёна)
Гродзенская &&&&&&&&&&035781.&&&&&035 781
  Стары́я Даро́гі
трансліт.: Staryja Darohi
руск.: Старые Дороги
Дарогі 1524 1938[1] Старадарожскі
(цэнтр раёна)
Мінская &&&&&&&&&&010468.&&&&&010 468
  Сто́лін
трансліт.: Stolin
руск.: Столин
1555 1921[5] Столінскі
(цэнтр раёна)
Брэсцкая &&&&&&&&&&013550.&&&&&013 550
  СтоубцыСто́ўбцы
трансліт.: Stoŭbcy
руск.: Столбцы
1593[80] да 1729[5] СтаубцоускиСтаўбцоўскі
(цэнтр раёна)
Мінская &&&&&&&&&&017640.&&&&&017 640
  Сянно́
трансліт.: Sianno
руск.: Сенно
Сенна, Сеннае 1442 1772[1] Сенненскі
(цэнтр раёна)
Віцебская &&&&&&&&&&&07158.&&&&&07 158
  Талачы́н
трансліт.: Talačyn
руск.: Толочин
1433 1955[15] Талачынскі
(цэнтр раёна)
Віцебская &&&&&&&&&&&09691.&&&&&09 691
  Ту́раў
трансліт.: Turaŭ
руск.: Туров
0980 2004[68] Жыткавіцкі Гомельская &&&&&&&&&&&02766.&&&&&02 766
  Узда́
трансліт.: Uzda
руск.: Узда
1450 1999[64] Уздзенскі
(цэнтр раёна)
Мінская &&&&&&&&&&010677.&&&&&010 677
  Фа́ніпаль
трансліт.: Fanipaĺ
руск.: Фаниполь
1856 1999[64] Дзяржынскі Мінская &&&&&&&&&&017768.&&&&&017 768
  Хо́йнікі
трансліт.: Chojniki
руск.: Хойники
Хвойнічкі, Хвайнікі 1512 1967[26] Хойніцкі
(цэнтр раёна)
Гомельская &&&&&&&&&&013248.&&&&&013 248
  Ча́вусы
трансліт.: Čavusy
руск.: Чаусы
Чавусавічы 15XVI стагоддзе 1604[1] Чавускі
(цэнтр раёна)
Магілёўская &&&&&&&&&&&09944.&&&&&09 944
  Чачэ́рск
трансліт.: Čačersk
руск.: Чечерск
Чычэрск 1159 1971[33] Чачэрскі
(цэнтр раёна)
Гомельская &&&&&&&&&&&08885.&&&&&08 885
  Ча́шнікі
трансліт.: Čašniki
руск.: Чашники
1504 1966[24] Чашніцкі
(цэнтр раёна)
Віцебская &&&&&&&&&&&07843.&&&&&07 843
  Чэ́рвень
трансліт.: Červień
руск.: Червень
Гумен, Ігумен 1387 1795[1] Чэрвеньскі
(цэнтр раёна)
Мінская &&&&&&&&&&010542.&&&&&010 542
  Чэ́рыкаў
трансліт.: Čerykaŭ
руск.: Чериков
1604 1678[1] Чэрыкаўскі
(цэнтр раёна)
Магілёўская &&&&&&&&&&&07774.&&&&&07 774
  Шклоў
трансліт.: Škloŭ
руск.: Шклов
1535 1762[1] Шклоўскі
(цэнтр раёна)
Магілёўская &&&&&&&&&&014989.&&&&&014 989
  Шчу́чын
трансліт.: Ščučyn
руск.: Щучин
1487 1962[19] Шчучынскі
(цэнтр раёна)
Гродзенская &&&&&&&&&&015653.&&&&&015 653

Галерэя правіць

Брэсцкая вобласць правіць

Віцебская вобласць правіць

Гомельская вобласць правіць

Гродзенская вобласць правіць

Магілёўская вобласць правіць

Мінская вобласць правіць

Гл. таксама правіць

Зноскі правіць

  1. а б в г д е ё ж з і к л м н о п р с Указ Президиума Верховного Совета БССР от 27 сентября 1938 года «О классификации населённых пунктов Белорусской ССР» (руск.). ru.wikisource.org.
  2. Закон Белорусской ССР от 14 ноября 1939 года «О принятии Западной Белоруссии в состав Белорусской Советской Социалистической Республики» (руск.). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 1 чэрвеня 2014.
  3. Постановление Президиума Верховного Совета Белорусской ССР «Об образовании Барановичской, Белостокской, Брестской, Вилейской и Пинской областей в составе Белорусской ССР» (руск.). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 23 жніўня 2011. Праверана 1 чэрвеня 2014.
  4. Договор от 10 октября 1939 года о передаче Литовской Республике города Вильно и Виленской области и о взаимопомощи между Советским Союзом и Литвой (руск.). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 1 чэрвеня 2014.
  5. а б в г д е ё ж з і к л м н о п р с т Указ Президиума Верховного Совета БССР от 15 января 1940 года «Об образовании районов в Барановичской, Белостокской, Брестской, Вилейской и Пинской областях Белорусской ССР»(недаступная спасылка). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 27 сакавіка 2022. Праверана 20 кастрычніка 2010.
  6. Закон СССР от 3 августа 1940 года «О принятии Литовской Советской Социалистической Республики в Союз Советских Социалистических Республик»(недаступная спасылка). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 7 студзеня 2014. Праверана 16 кастрычніка 2010.
  7. Указ Президиума Верховного Совета БССР от 25 ноября 1940 года «Об изменении границ отдельных районов Вилейской и Белостокской областей в связи с уточнением границы между Литовской и Белорусской ССР» (руск.)(недаступная спасылка). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 27 сакавіка 2022. Праверана 17 кастрычніка 2010.
  8. Указ Президиума Верховного Совета БССР «О выделении города Молодечно в самостоятельную административно-территориальную единицу областного подчинения» (руск.). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 28 ліпеня 2021.
  9. Указ Президиума Верховного Совета СССР от 20 сентября 1944 года «О перенесении областного центра Вилейской области Белорусской ССР и переименовании Вилейской области» (руск.). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 27 сакавіка 2022. Праверана 30 ліпеня 2022.
  10. Указ Президиума Верховного Совета СССР от 20 сентября 1944 года «Об образовании Бобруйской, Гродненской и Полоцкой областей в составе Белорусской ССР» (руск.). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 1 чэрвеня 2014.
  11. а б Указ Президиума Верховного Совета БССР от 23 мая 1945 года «О переименовании города Пропойска в город Славгород и Пропойского района в Славгородский район» (руск.). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 1 кастрычніка 2010.
  12. а б Славгород (город в Могилёвской области) // Большой энциклопедический словарь / Гл. ред. В.П.Шишков. — Москва: НИ «Большая Российская энциклопедия», 1998. — 640 с. — ISBN 5-85270-262-5.
  13. Договор от 16 августа 1945 года между СССР и Польской Республикой о советско-польской государственной границе (руск.)(недаступная спасылка). Levonevsky.org. Архівавана з першакрыніцы 26 ліпеня 2012. Праверана 1 чэрвеня 2014.
  14. а б Указ Президиума Верховного Совета БССР «Об отнесении города Минска к городам республиканского подчинения» (руск.). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 28 ліпеня 2021.
  15. а б Указ Президиума Верховного Совета БССР «О преобразовании городского посёлка Толочин Толочинского района Витебской области в город районного подчинения» (руск.). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 28 ліпеня 2021.
  16. а б Указ Президиума Верховного Совета БССР «О преобразовании городского посёлка Мосты Мостовского района Гродненской области в город районного подчинения» (руск.). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 28 ліпеня 2021.
  17. а б Указ Президиума Верховного Совета БССР «О преобразовании городского посёлка Марьина Горка Пуховичского района Минской области в город районного подчинения» (руск.). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 28 ліпеня 2021.
  18. Указ Президиума Верховного Совета БССР от 29 июня 1961 года «О преобразовании городского посёлка Шатилки в город районного подчинения и переименовании Паричского района Гомельской области» (руск.). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 27 сакавіка 2022. Праверана 28 ліпеня 2021.
  19. а б Указ Президиума Верховного Совета БССР «О преобразовании городского посёлка Щучин Щучинского района Гродненской области в город районного подчинения» (руск.). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 28 ліпеня 2021.
  20. Указ Президиума Верховного Совета БССР «Об отнесении ряда городов районного подчинения Белорусской ССР к категории городов областного подчинения» (руск.)(недаступная спасылка). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 7 студзеня 2014. Праверана 1 чэрвеня 2014.
  21. а б Указ Президиума ВС БССР от 7.03.1963 о преобразовании посёлков городского типа Жодино и Солигорск Минской области в города (руск.)(недаступная спасылка). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 7 студзеня 2014. Праверана 1 чэрвеня 2014.
  22. а б Указ Президиума ВС БССР от 14.12.1963 о преобразовании рабочего посёлка Полоцкий в город и присвоении ему наименование Новополоцк (руск.). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 1 чэрвеня 2014.
  23. а б Указ Президиума Верховного Совета БССР «Об отнесении городского посёлка Ивацевичи к категории городов районного подчинения» (руск.). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 28 ліпеня 2021.
  24. а б Указ Президиума Верховного Совета БССР «Об отнесении городского посёлка Чашники к категории городов районного подчинения» (руск.). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 27 сакавіка 2022. Праверана 30 ліпеня 2022.
  25. а б Указ Президиума Верховного Совета БССР «О преобразовании городского посёлка Дрогичинского района Брестской области в город районного подчинения» (руск.). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 28 ліпеня 2021.
  26. а б Указ Президиума Верховного Совета БССР «О преобразовании городского посёлка Хойники Хойникского района Гомельской области в город районного подчинения» (руск.). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 28 ліпеня 2021.
  27. а б в г Указ Президиума Верховного Совета БССР «О преобразовании городских посёлков Березино, Любань и Смолевичи Минской области в города районного подчинения» (руск.). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 28 ліпеня 2021.
  28. а б Указ Президиума Верховного Совета БССР «О преобразовании городского посёлка Новолукомль в город районного подчинения» (руск.). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 28 ліпеня 2021.
  29. а б Указ Президиума Верховного Совета БССР «О преобразовании рабочего посёлка Белоозёрск Берёзовского района в город районного подчинения» (руск.). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 28 ліпеня 2021.
  30. а б в Указ Президиума Верховного Совета БССР «О преобразовании городских посёлков Жабинка Жабинковского района и Малорита Малоритского района Брестской области в города районного подчинения» (руск.). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 28 ліпеня 2021.
  31. а б Указ Президиума Верховного Совета БССР «О преобразовании городского посёлка Ивановского района Брестской области в город районного подчинения» (руск.). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 28 ліпеня 2021.
  32. а б Указ Президиума Верховного Совета БССР «О преобразовании городского посёлка Ельского района Гомельской области в город районного подчинения» (руск.). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 28 ліпеня 2021.
  33. а б в Указ Президиума Верховного Совета БССР «О преобразовании городских посёлков Наровлянского района и Чечерск Чечерского района Гомельской области в города районного подчинения» (руск.). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 28 ліпеня 2021.
  34. а б в Указ Президиума Верховного Совета БССР «О преобразовании городских посёлков Житковичи Житковичского района и Василевичи Речицкого района Гомельской области в города районного подчинения» (руск.). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 28 ліпеня 2021.
  35. а б Указ Президиума Верховного Совета БССР «О преобразовании городского посёлка Буда-Кошелёво в город районного подчинения» (руск.). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 28 ліпеня 2021.
  36. а б Указ Президиума Верховного Совета БССР «О преобразовании рабочего посёлка Барань Витебской области в город районного подчинения» (руск.). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 28 ліпеня 2021.
  37. а б Указ Президиума Верховного Совета Белорусской ССР от 7 января 1972 года «О преобразовании городского поселка Миоры Миорского района Витебской области в город районного подчинения» (руск.)(недаступная спасылка). Bankzakonov.com. Архівавана з першакрыніцы 10 чэрвеня 2019. Праверана 2 верасня 2010.
  38. а б Указ Президиума Верховного Совета Белорусской ССР от 6 декабря 1973 года «О преобразовании городского поселка Ганцевичи Ганцевичского района Брестской области в город районного подчинения» (руск.)(недаступная спасылка). Bankzakonov.com. Архівавана з першакрыніцы 8 чэрвеня 2019. Праверана 2 верасня 2010.
  39. Указ Президиума Верховного Совета Белорусской ССР от 27 февраля 1974 года «Об отнесении города районного подчинения Рогачёва Гомельской области к категории городов областного подчинения» (руск.)(недаступная спасылка). Bankzakonov.com. Архівавана з першакрыніцы 1 сакавіка 2018. Праверана 2 верасня 2010.
  40. а б Указ Президиума Верховного Совета Белорусской ССР от 30 января 1974 года «О преобразовании городского посёлка Скидель Гродненского района Гродненской области в город районного подчинения» (руск.)(недаступная спасылка). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 27 сакавіка 2022. Праверана 17 кастрычніка 2010.
  41. Указ Президиума Верховного Совета Белорусской ССР от 29 октября 1982 года «Об отнесении городов районного подчинения Горки Могилёвской области и Дзержинска Минской области к категории городов областного подчинения» (руск.)(недаступная спасылка). Bankzakonov.com. Архівавана з першакрыніцы 24 чэрвеня 2019. Праверана 2 верасня 2010.
  42. а б Указ Президиума Верховного Совета Белорусской ССР от 24 июня 1983 года «Об отнесении городского посёлка Брестской области к категории городов районного подчинения» (руск.)(недаступная спасылка). Bankzakonov.com. Архівавана з першакрыніцы 1 мая 2015. Праверана 2 верасня 2010.
  43. а б Указ Президиума Верховного Совета Белорусской ССР от 29 апреля 1984 года «Об отнесении городского посёлка Копыль Минской области к категории городов районного подчинения» (руск.)(недаступная спасылка). Bankzakonov.com. Архівавана з першакрыніцы 11 чэрвеня 2019. Праверана 2 верасня 2010.
  44. Указ Президиума Верховного Совета Белорусской ССР от 14 августа 1985 года «Об отнесении городского посёлка Заславль Минского района Минской области к категории городов районного подчинения» (руск.)(недаступная спасылка). Bankzakonov.com. Архівавана з першакрыніцы 12 чэрвеня 2019. Праверана 2 верасня 2010.
  45. Указ Президиума Верховного Совета Белорусской ССР от 26 января 1987 года № 1300-XI «Об отнесении города районного подчинения Заславля Минского района Минской области к категории городов областного подчинения» (руск.)(недаступная спасылка). Bankzakonov.com. Архівавана з першакрыніцы 6 жніўня 2014. Праверана 2 верасня 2010.
  46. а б Указ Президиума Верховного Совета Белорусской ССР от 21 сентября 1990 года № 276-XII «Об отнесении городского посёлка Дятлово Дятловского района Гродненской области к категории городов районного подчинения» (руск.)(недаступная спасылка). Bankzakonov.com. Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 2 верасня 2010.
  47. а б Указ Президиума Верховного Совета Белорусской ССР от 21 сентября 1990 года № 277-XII «Об отнесении городского посёлка Берёзовка Лидского района Гродненской области к категории городов районного подчинения» (руск.)(недаступная спасылка). Bankzakonov.com. Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 2 верасня 2010.
  48. а б Указ Президиума Верховного Совета Республики Беларусь от 7 мая 1991 года № 768-XII «Об отнесении городского посёлка Крупки Крупского района Минской области к категории городов районного подчинения»(недаступная спасылка). Bankzakonov.com. Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 10 чэрвеня 2010.
  49. а б в г Закон Республики Беларусь от 5 мая 1998 года № 154-З «Об административно-территориальном делении и порядке решения вопросов административно-территориального устройства Республики Беларусь»(недаступная спасылка). Национальный правовой Интернет-портал Республики Беларусь. Архівавана з першакрыніцы 22 сакавіка 2021. Праверана 3 чэрвеня 2010.
  50. а б в Закон Республики Беларусь от 20 февраля 1991 года № 617-XII «О местном управлении и самоуправлении»(недаступная спасылка). Национальный правовой Интернет-портал Республики Беларусь. Архівавана з першакрыніцы 27 красавіка 2005. Праверана 3 чэрвеня 2010.
  51. Богданович А.В. Административно-территориальное устройство // Современная Беларусь: энциклопедический справочник. Страна. Население. Внутренняя и внешняя политика / Мясникович М.В. и др.. — Минск: Белорусская наука, 2006. — Т. 1. — С. 71—101. — 774 с. — ISBN 985-08-0780-6.
  52. а б в г д е Указ Президента Республики Беларусь от 22 августа 1997 года № 438 «Об объединении районов и городов областного подчинения Республики Беларусь, имеющих общий административный центр» (руск.). Национальный правовой Интернет-портал Республики Беларусь. Праверана 30 верасня 2010.(недаступная спасылка)
  53. а б в г д е ё Указ Президента Республики Беларусь от 1 декабря 1998 года № 563 «Об объединении районов и городов областного подчинения Республики Беларусь, имеющих общий административный центр, в одну административно-территориальную единицу» (руск.). Национальный правовой Интернет-портал Республики Беларусь. Праверана 30 верасня 2010.(недаступная спасылка)
  54. а б в г д е Указ Президента Республики Беларусь от 4 января 2002 года № 6 «Об объединении районов и городов областного подчинения Республики Беларусь, имеющих общий административный центр» (руск.). Национальный правовой Интернет-портал Республики Беларусь. Праверана 1 кастрычніка 2010.(недаступная спасылка)
  55. а б Указ Президента Республики Беларусь от 9 февраля 2004 года № 56 «Об объединении Лидского района и города Лиды в одну административно-территориальную единицу» (руск.). Национальный правовой Интернет-портал Республики Беларусь. Праверана 1 кастрычніка 2010.(недаступная спасылка)
  56. а б в Указ Президента Республики Беларусь от 28 марта 2005 года № 156 «Об объединении районов и городов областного подчинения Республики Беларусь, имеющих общий административный центр» (руск.). Национальный правовой Интернет-портал Республики Беларусь. Праверана 30 верасня 2010.(недаступная спасылка)
  57. а б Указ Президента Республики Беларусь от 31 мая 2005 года «Об объединении Молодечненского района и города Молодечно в одну административно-территориальную единицу» (руск.). Национальный правовой Интернет-портал Республики Беларусь. Праверана 30 верасня 2010.(недаступная спасылка)
  58. а б в Указ Президента Республики Беларусь от 31 июля 2006 года «Об объединении районов и городов областного подчинения Республики Беларусь, имеющих общий административный центр» (руск.). Национальный правовой Интернет-портал Республики Беларусь. Праверана 17 верасня 2010.(недаступная спасылка)
  59. а б Решение Минского областного Совета депутатов от 19 октября 2006 года № 249 «Об изменении категории города Заславль» (Национальный реестр правовых актов Республики Беларусь, 2006 год, № 173, 9/5485)
  60. а б Указ Президента Республики Беларусь от 30 августа 2007 года № 396 «Об объединении Мозырского района и города Мозыря в одну административно-территориальную единицу» (руск.). Национальный правовой Интернет-портал Республики Беларусь. Праверана 1 кастрычніка 2010.(недаступная спасылка)
  61. а б в Указ Президента Республики Беларусь от 14 января 2013 г. № 27 «Об объединении районов и городов областного подчинения Республики Беларусь, имеющих общий административный центр»(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 23 верасня 2013. Праверана 1 чэрвеня 2014.
  62. а б Постановление Совета Министров Республики Беларусь от 28 мая 1998 года № 844 «Об отнесении городского посёлка Логойск к категории городов районного подчинения» (руск.)(недаступная спасылка). Bankzakonov.com. Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 1 кастрычніка 2010.
  63. а б Постановление Совета Министров Республики Беларусь от 18 ноября 1998 года № 1772 «Об отнесении городского посёлка Мядель к категории городов районного подчинения» (руск.)(недаступная спасылка). Bankzakonov.com. Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 1 кастрычніка 2010.
  64. а б в Постановление Совета Министров Республики Беларусь от 10 марта 1999 г. «Об отнесении городских поселков Узда Узденского района и Фаниполь Дзержинского района Минской области к категории городов районного подчинения». Национальный правовой Интернет-портал Республики Беларусь. Праверана 19 мая 2010.(недаступная спасылка)
  65. а б Постановление Совета Министров Республики Беларусь от 12 января 2000 года «Об отнесении городского посёлка Ивье Гродненской области к категории городов районного подчинения». Национальный правовой Интернет-портал Республики Беларусь. Праверана 3 чэрвеня 2010.(недаступная спасылка)
  66. а б в Постановление Совета Министров Республики Беларусь от 11 сентября 2000 года № 1408 «Об отнесении городских посёлков Свислочь и Кличев к категории городов районного подчинения» (руск.)(недаступная спасылка). Bankzakonov.com. Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 1 кастрычніка 2010.
  67. а б Постановление Совета Министров Республики Беларусь от 4 июня 2001 г. «Об отнесении городского посёлка Кировск Могилевской области к категории городов районного подчинения». Национальный правовой Интернет-портал Республики Беларусь. Праверана 3 чэрвеня 2010.(недаступная спасылка)
  68. а б Постановление Совета Министров Республики Беларусь от 3 августа 2004 года«Об отнесении г.п. Туров к категории городов районного подчинения». Национальный правовой Интернет-портал Республики Беларусь. Праверана 3 чэрвеня 2010.(недаступная спасылка)
  69. а б Постановление Совета Министров Республики Беларусь от 29 июля 2005 года «Об отнесении рабочего поселка Микашевичи к категории городов районного подчинения». Национальный правовой Интернет-портал Республики Беларусь. Праверана 3 чэрвеня 2010.(недаступная спасылка)
  70. а б Островец стал городом (руск.). Архівавана з першакрыніцы 3 чэрвеня 2012. Праверана 29 сакавіка 2012.
  71. а б в г Пастанова Савета Міністраў Рэспублікі Беларусь ад 17 лістапада 2016 г. № 925 «Об отнесении поселков городского типа Белыничи и Круглое Могилевской области к городам районного подчинения» і рашэнне Магілёўскага абласнога Савета дэпутатаў ад 19 снежня 2016 г. № 24-4 «Об отнесении поселков городского типа Белыничи и Круглое Могилевской области к городам районного подчинения» (увайшло ў сілу 18 студзеня 2017 г.) на Нацыянальным прававым Інтэрнэт-партале Рэспублікі Беларусь (руск.)
  72. Перепись населения Республики Беларусь. Численность населения областей и районов. Брестская область; Витебская область; Гомельская область; Гродненская область; город Минск; Минская область; Могилёвская область. (руск.)
  73. Численность населения на 1 января 2017 г. и среднегодовая численность населения за 2016 год по Республике Беларусь в разрезе областей, районов, городов, поселков городского типа. Архівавана 31 снежня 2018. (руск.)
  74. Постановление Государственного комитета по земельным ресурсам, геодезии и картографии Республики Беларусь от 23 ноября 2000 г. № 15 «Об утверждении Инструкции по транслитерации географических названий Республики Беларусь буквами латинского алфавита». Архівавана 30 чэрвеня 2016. (руск.)
  75. Tenth United Nations Conference on the Standardization of Geographical Names. The Roman alphabet transliteration of Belarusian geographical names. (англ.)
  76. а б в Советы депутатов базового уровня. Брестский областной исполнительный комитет. Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 3 чэрвеня 2010.
  77. Браслав // Большой энциклопедический словарь / Гл. ред. В.П.Шишков. — Москва: НИ «Большая Российская энциклопедия», 1998. — 640 с. — ISBN 5-85270-262-5.
  78. Атрымаў Магдэбургскае права. Дакладных звестак пра дату атрымання статусу горада няма.
  79. Гл. артыкул 20 Канстытуцыі Рэспублікі Беларусь, а таксама артыкул 4 Закона Республики Беларусь от 5 мая 1998 года № 154-З Архівавана 22 сакавіка 2021.
  80. Стоўбцы святкуюць 425-годдзе // Звязда, 27.06.2018 (бел.)

Спасылкі правіць